Friedrich Merz: enthousiasme of overijver?

Friedrich Merz begint alsof hij al tot bondskanselier is gekozen. Met enerzijds een verfrissende levendigheid. Maar aan de andere kant is er ook een vreemd begrip van politiek.

Als klein jongetje vond ik dit simpele kinderspeelgoed leuk, een soort toverbord. Ik weet niet eens of ze nog bestaan. Het was een soort penny-artikel, gemaakt van karton en folie, met daaraan een plastic stokje waarmee je iets op de folie kon schrijven, dat dan zichtbaar werd. Als je het binnenste eruit zou trekken met behulp van een lipje aan de rechterkant en het dan weer terug zou duwen, zou de tekst verdwijnen. En het spel kan weer opnieuw beginnen.

In de Duitse politiek wordt momenteel de knoop doorgehakt. Namen waar we in de loop der jaren aan gewend waren geraakt, namen van mensen die tot de kern van het politieke establishment behoorden, zijn plotseling verdwenen, alsof ze op een magisch schrijfblok waren geschreven. Robert Habeck , mijn God, wat heeft ons vakgebied zich toch toegewijd beziggehouden met de vraag wat er zich achter zijn met diepe, bezorgde fronsen omging en wat de voorzichtige en bedachtzame opmerkingen aan het eind betekenden, die hij altijd met een licht hese stem uitsprak. Ineens: weg. En daarmee het einde van een hele tak van de wetenschap: de Habeckologie.

Anderen, zoals SPD-leider Saskia Esken , die al lange tijd geen succes heeft, verzetten zich er nog steeds tegen dat hun naam uit de raad van bestuur wordt verwijderd. Maar dat komt vanzelf wel goed. klik-klak. Naam verdwenen. Er is nu sprake van een verandering van gezicht en naam in de Duitse politiek. Ik kijk nu al uit naar de eerste dagen en momenten van korte irritatie, wanneer de nieuwslezer 's ochtends op de radio spreekt over "Kanselier Friedrich Merz", die vandaag dit of dat gaat doen. Het voelt iedere keer weer zo fris. Hetzelfde gold voor Olaf Scholz na 16 jaar Merkel.

De eerder genoemde Friedrich Merz drukt het plastic stokje nu zo diep in het magische tablet dat het resultaat meer op een gravure lijkt dan op een belettering. De titel “Kanselier” is al van kracht vóór zijn verkiezing in de plenaire vergadering van de Bondsdag. Deze voorbarigheid is een patroon bij Merz: zelfs als mogelijke kandidaat voor de Unie fungeerde hij als kandidaat voor het bondskanselierschap, en als kandidaat voor het bondskanselierschap fungeerde hij reeds als bondskanselier. Zeker nu, na zijn, nou ja, relatieve verkiezingsoverwinning. Hij is feitelijk al bondskanselier, deed maandag van deze week zijn eerste regeringsverklaring tijdens een persconferentie in het atrium van het Konrad Adenauerhuis, stelde de nog zeer nieuwe kieswet na de première ter discussie en kondigde aan dat hij met de restanten van de stoplichtcoalitie in deze hybride fase van de overgang van oud naar nieuw absoluut een speciaal fonds voor de Bundeswehr in de Bondsdag wil goedkeuren. In eerste instantie klonk het zelfs als een hervorming van de schuldenrem.

Op het hoofdkwartier van de CDU zijn ze nog steeds bezig met het opruimen van de bouwstenen in het atrium. Zelfs zijn beste partijgenoten keken raar op toen ze deze woorden hoorden. Het is niet alleen deze verschijning die de vraag oproept: weet deze man, en hopelijk de volgende bondskanselier, hoe de politiek werkt?

Je moet het eerst laten intrekken en dan de lagen aanbrengen. Dus: de man die zojuist de demonstrerende aanhangers van de rode en groene partijen "linkse weirdo's" noemde, wiens migratieaanvragen door de AfD in de Bondsdag werden goedgekeurd, tot grote ergernis van de partij, schrijft een brief aan de nog steeds zittende bondskanselier met het verzoek om alsjeblieft niets anders te doen zonder dat hij, Merz, de brief als het ware medeondertekent. En aan de andere kant eist hij, omdat in de nieuwe Bondsdag alle vensters hiervoor voor de gehele zittingsperiode gesloten zijn vanwege de blokkerende minderheid van de AfD en Links, dat de rode en groene partijen het met hem eens zijn over wat hij hen altijd heeft geweigerd te geven: niet zomaar iets, maar de centrale kwestie die het handelingsvermogen van de vorige regering en die van de volgende zal bepalen: extra geld. Omdat hij heel goed weet dat hij, hoe vaak hij ook in de verzorgingsstaat zoekt naar ontijdige zegeningen, daar nooit zoveel geld zal vinden als nodig is om de wereld te helpen reageren op het existentiële gevaar dat dreigt.