Klingbeil plant | Belastingverlagingen: een doodlopende weg voor bedrijven

Het is het eerste grote initiatief van de nieuwe minister van Financiën: het federale kabinet van de CDU/CSU-SPD heeft woensdag tijdens de vergadering in Berlijn een wetsvoorstel van Lars Klingbeil goedgekeurd. "We stimuleren de economie nu met onze investeringsstimulans", verklaarde de SPD-politicus na afloop opgewekt. "Daarmee stellen we banen veilig en zetten we Duitsland weer op het groeipad."

Het voorstel, dat vanaf donderdag in de Bondsdag wordt besproken, omvat belastingmaatregelen voor zowel de korte als de middellange termijn. Bedrijven kunnen tussen 2025 en 2027 speciale afschrijvingsaftrek tot 30 procent claimen voor investeringen in roerende activa zoals machines. Ook staat een ruimere opzet van de onderzoeksaftrek en de invoering van een andere speciale afschrijvingsaftrek voor de aanschaf van elektrische auto's op de planning. Als een bedrijf een elektrische auto aanschaft, kan het in het jaar van aankoop 75 procent van de kosten aftrekken van de belastingen. Tot slot is het plan om het vennootschapsbelastingtarief over de winst in vijf stappen te verlagen van de huidige 15 procent naar slechts 10 procent tussen 2028 en 2032.

Omdat het verlies aan belastinginkomsten gevolgen zou hebben voor de deelstaten en gemeenten , moet de Bondsraad het plan goedkeuren. De deelstaten zijn echter verre van tevreden. "De miljarden aan investeringen verdampen gewoon als deelstaten en gemeenten inkomsten verliezen in hun kernbegrotingen", waarschuwde SPD-minister-president Anke Rehlinger van Saarland op het nieuwsportaal T-Online. Haar Thüringse collega Mario Voigt (CDU) zei: "Een investeringsimpuls is zinvol, maar wie bestelt, moet ook betalen." Bovendien is een fundamentele oplossing nodig, in plaats van over elke beslissing te onderhandelen.

Bondskanselier Friedrich Merz (CDU), die tijdens zijn oppositieperiode soortgelijke uitspraken had gedaan, hield woensdag tijdens het Duitse congres over lokale overheden een vooruitzicht op nieuwe samenwerking tussen de federale overheid, deelstaten en gemeenten, maar zonder specifieke details te geven. Hij sprak liever over een "bureaucratisch-arme" verdeling van de middelen uit het speciale fonds van € 100 miljard voor infrastructuur. Om de lasten op lokaal niveau te verlichten, zei Merz, zou er "een alomvattende evaluatie van de uitgaven, ook op sociaal gebied", moeten plaatsvinden. De premiers van de deelstaten hadden deze belangrijke kwesties graag donderdag met de bondskanselier willen bespreken, maar de leiders van de deelstaten moeten alleen overleggen, aangezien Merz tegelijkertijd in Washington een ontmoeting heeft met de Amerikaanse president.

De betrokken bedragen zijn aanzienlijk, vooral omdat de federale overheid verdere maatregelen plant die ook deelstaten en gemeenten zouden belasten. Volgens officiële berekeningen zal alleen al het huidige Klingbeil-pakket naar verwachting leiden tot een inkomstenverlies van meer dan € 48 miljard in 2029 – waarvan € 16,7 miljard naar de deelstaten gaat en € 13,5 miljard naar de financieel zwakste gemeenten.

"Met afschrijvingsverlichting wordt er geen enkele euro meer geïnvesteerd en ontstaat er geen extra vraag."

Heinz-J. Bontrup Econoom

De voorzitter van vakbond Verdi, de dienstverlenersbond, waarschuwt daarom dat zonder adequate compensatie de "investeringsimpuls" een "financiële doodsklok" zou kunnen betekenen voor veel steden en gemeenten. "Dat mag niet gebeuren; daarom moet het inkomstenverlies volledig worden gecompenseerd", aldus Werneke. Veel gemeenten staan ​​al op de rand van faillissement – ​​met een totaal tekort van € 24 miljard alleen al vorig jaar, plus nog eens € 36 miljard aan voorschotten aan gemeenten met een overmatige schuldenlast, berekent de vakbondsvertegenwoordiger.

De regering gaat ervan uit dat de belastingverlagingen in de nabije toekomst meer groei zullen stimuleren, wat de tegenfinanciering ten goede komt. Sterker nog, het plan zal waarschijnlijk ook geen grote economische impact hebben: "Met afschrijvingsverlichting wordt er geen euro meer geïnvesteerd en ontstaat er geen extra vraag", bekritiseert econoom Heinz-J. Bontrup in de krant "nd". "Bovendien treft het belastingeffect alleen bedrijven die winst maken, en die hebben geen overheidsgiften nodig die tot belastingtekorten leiden." Klingbeil veroorzaakt daarmee "macro-economische misallocaties". Bontrup bekritiseert verder het feit dat er geen onderscheid wordt gemaakt tussen vervangings- en uitbreidingsinvesteringen. Bij vervangingsinvesteringen leidt afschrijvingsverlichting echter tot "pure meevallers".

Voor Bontrup is de geplande verlaging van de vennootschapsbelasting "een maatschappelijk schandaal", gezien het ontbreken van een vermogensbelasting en de hoge armoede in het land. Hij noemt het "pure giften van bedrijven die uiteindelijk alleen maar de herverdeling ten gunste van de nettowinst zullen vergroten." Bontrup ziet ook discriminatie, omdat de vennootschapsbelasting alleen geldt voor bedrijven, terwijl vennootschappen onder firma en eenmanszaken met lege handen achterblijven.

De Die Linke klaagt op haar beurt over de maatschappelijke onevenwichtigheid in de plannen. Partijleider Ines Schwerdtner noemt het een "vermogensverhoger voor de hogere klasse", terwijl de door Klingbeil voorgestelde wet de belastingen voor lage en middeninkomens helemaal niet verlaagt. Schwerdtner bekritiseert dat de belastingverlichting voor bedrijven primair "onder de aandeelhouders" zou vallen en pleit in plaats daarvan voor belastingverlichting voor lage en middeninkomens, omdat dit de enige manier is om de binnenlandse vraag te stimuleren.