"Dit is huiveringwekkend": Marathontopper Hendrik Pfeiffer voelt zich bedrogen op het WK

Het WK is het ultieme doel van marathonloper Hendrik Pfeiffer. Een droom die plotseling uiteen spat. De Duitse Atletiekbond heeft hem niet genomineerd. Pfeiffer voelt incompetentie en gebroken beloftes.

Toploper Hendrik Pfeiffer voelt zich verraden door zijn eigen bond. De Duitse Atletiekbond (DLV) heeft hem niet genomineerd voor de marathon op de WK in Tokio (13-21 september). De DLV laat één van de drie mogelijke plaatsen open voor Duitsland en stuurt slechts twee lopers, Amanal Petros en Richard Ringer, naar de 42,195 kilometer lange race.

Pfeiffer was sprakeloos en uitte zijn woede in een gedetailleerde verklaring op Instagram. Hij had aangenomen dat dit zijn eerste WK-deelname zou zijn. Maar "helaas had ik geen rekening gehouden met de DLV. De horde om je internationaal te kwalificeren voor het WK – die ik gemakkelijk heb genomen – lijkt veel makkelijker dan je eigen federatie aan je zijde te hebben."

Omdat twee Duitse atleten, Samuel Fitwi en Sebastian Hendel, zich al hadden teruggetrokken, is Pfeiffer de op twee na beste Duitser die beschikbaar is en heeft hij, naar eigen zeggen, mondeling de bevestiging gekregen van bondscoach Alexander Fromm dat hij "volledig toegewijd" is aan deelname aan het WK. Kwalificatie wordt bereikt door een zeer hoge standaardtijd van 2:06.30 uur, vastgesteld door de Wereld Atletiek Federatie (World Athletics), of door de wereldranglijst en een interne DLV-norm van 2:07.50 uur. Deze norm zou behaald worden tussen september 2024 en mei 2025, maar werd pas met terugwerkende kracht vastgesteld in december 2024.

Pfeiffer liep in september 2:08.20 uur op de marathon van Berlijn, waarmee hij de prestatienorm met 30 seconden miste – een norm die hij toen nog niet kon kennen. Eerder, in januari 2024, haalde hij de later vereiste norm niet met een tijd van 2:07.14 uur, maar vóór het relevante tijdsbestek van de DLV. Dus hoewel hij zich via de wereldranglijst had kunnen kwalificeren, houdt de DLV vast aan haar eigen norm. Deze is zeer streng, slechts 1,1 procent boven de norm van de wereldbond voor de marathon, terwijl deze op de 10.000 meter soepeler is (3,8 procent).

De 32-jarige legde dit uit aan ntv.de: "De norm is absoluut goed op maat gemaakt, dus ik heb hem precies gemist bij de marathon van Berlijn. Dat zie je bijvoorbeeld als je kijkt naar de procentuele afwijking van de bevestigingsnorm." Hij voegt eraan toe: "Hoe dan ook, retroactieve normen hebben geen zin en verstoren de dynamiek van een kwalificatieproces."

Er was al onrust bij de Olympische Spelen

Pfeiffer was vorig jaar al met lege handen vertrokken. Hij was aangewezen als reserveloper voor de Olympische Spelen in Parijs, om fit te blijven voor het geval een Duitser zou uitvallen. Petros werd kort daarvoor inderdaad ziek en moest tien kilometer voor de finish afhaken. Zelfs toen uitte Pfeiffer zijn kritiek op de federatie en zei in zijn podcast "Eine rennt, Einer hinter": "Het zou belangrijk voor me zijn geweest om deze informatie te hebben, omdat het van invloed zou zijn geweest op mijn planning in de laatste week voor de wedstrijd. Dat je niet vlak voor de marathon een lange duurloop inlast, maar dat alles erop gericht is dat je spontaan kunt instappen."

Pfeiffer zou de hernieuwde problemen graag met de functionarissen van de bond bespreken, met name met Jörg Bügner, het bestuur van de DLV voor de wedstrijdsport, die hij al medeverantwoordelijk had gemaakt voor 2024. Maar: "Tot nu toe is er geen direct gesprek mogelijk geweest. Ik heb de indruk dat het bestuur zelf bang is om met de sporter in gesprek te gaan." Vooral omdat Bügner volgens hem zijn verantwoordelijkheid ontloopt: "Hij heeft tegen de sportwoordvoerder gezegd dat hij eigenlijk niet verantwoordelijk is voor dit alles. In de richtlijnen voor de nominatie staat dat het bestuur nomineert, dus ik zou willen zeggen dat er wel degelijk iemand verantwoordelijk is. Maar dat laat ook zien dat iemand zich probeert te verstoppen."

In reactie op een vraag van ntv.de verwees de DLV naar een verklaring die na de kritiek van Pfeiffer werd gepubliceerd. Specifieke vragen en verzoeken om een ​​reactie op de beschuldigingen bleven onbeantwoord. Bügner wordt in de verklaring geciteerd: "Het proces is transparant en biedt atleten planningszekerheid", luidt het. Hij vervolgt: "We begrijpen volledig dat atleten teleurgesteld zijn wanneer ze niet genomineerd worden en niet alle startplaatsen uiteindelijk worden toegewezen. Zulke beslissingen zijn nooit gemakkelijk. Tegelijkertijd zijn we verplicht de vastgestelde criteria eerlijk en consistent toe te passen – en trouw te blijven aan onze eigen prestatienormen."

Beschuldiging: Operatie in plaats van naleving

De bond houdt weliswaar vast aan haar eigen normtijd, maar Pfeiffers omstandigheden roepen vragen op. Zeker omdat in de verklaring ook staat: "De voorjaarsmarathons boden talloze mogelijkheden om als atleet toe te treden tot de kring van normbehaalders." Het is duidelijk dat Pfeiffer wordt genoemd, aangezien zijn naam niet in de volledige verklaring wordt genoemd.

Pfeiffer, die als sportmilitair werkzaam is bij de Duitse strijdkrachten, onderging echter in maart een voetoperatie na overleg met de bevoegde instanties. Hij zag daarom af van het EK, waarvoor hij zich had gekwalificeerd en dat volgens zijn eigen verklaring van groot belang voor hem zou zijn geweest. Omdat Bügner echter "in elke dialoog die we binnen het nationale team hadden benadrukte dat het WK dit jaar het enige evenement is dat relevant is voor de Duitse Atletiekbond (DLV), omdat daar de financiering via nationale punten wordt toegekend", besloot hij de operatie te ondergaan. "En ik heb deze operatie in overleg met de bondscoach en de Duitse strijdkrachten ondergaan om fit te zijn voor het WK in het najaar. Je kunt me dus niet kwalijk nemen dat ik de operatie heb ondergaan en niet aan de certificeringsnorm in april of mei heb voldaan."

Op 4 mei nam Pfeiffer deel aan de Wings for Life World Run in München en won met een afstand van 66 kilometer. De race wordt gelopen totdat een auto de hardloper inhaalt met een vooraf bepaalde, steeds hogere snelheid. De website van de vereniging, leichathletik.de, berichtte over Hendrik Pfeiffer en zijn vrouw Esther – die de vrouwenrace wonnen – met een speciaal artikel getiteld: "Pfeiffer en zijn vrouw maken indruk tijdens de recordbrekende 'Wings for Life World Run'." Achteraf gezien gaf de vereniging Pfeiffer echter de schuld van zijn deelname, zegt hij, omdat hij die belangrijker vond dan de mogelijkheid om aan de normen te voldoen.

"...of de sportieve expertise überhaupt aanwezig is"

"Ik vraag me af of iemand de taak niet aankan," zegt Pfeiffer. "Ik moet me afvragen of ze überhaupt wel de atletische expertise hebben. Een paar weken na de operatie starten bij een liefdadigheidsevenement als dit is haalbaar voor mij, en zelfs winnen. Dat was een langeafstandsloop in Zone 2 voor mij. Maar ik ga zo kort na de operatie geen wereldklassetijd van 2:07 lopen. Dat een beslisser in zo'n positie hier blijkbaar niet over kan nadenken, is schandalig." Hij vervolgt: "Ik vind het ronduit nalatig dat zulke mensen niet alleen beslissen over nominaties, maar ook over het lidmaatschap van de sportpromotiegroep en andere zaken van vergelijkbare betekenis."

Pfeiffer gaat nog verder en ziet zijn werk in twijfel getrokken worden: "Ik ben een sportmilitair, en mijn missie als sportmilitair – gefinancierd met belastinggeld – is om voor Duitsland te strijden. Het kan niet zo zijn dat een andere, door de belastingbetaler gefinancierde vereniging dit onnodig overruled. De mogelijkheid om mij te nomineren was en is er nog steeds." In de VS bijvoorbeeld, en in veel andere landen, is het ondenkbaar dat een basisplaats vacant zou blijven. Daar is het motto dat zoveel mogelijk atleten het land moeten vertegenwoordigen. De Duitse Atletiekbond (DLV) heeft daar blijkbaar al jaren een wat andere visie; zonder uitzicht op een topklassering lijkt de bond niet altijd overtuigd van een nominatie.

Hardlopers melden soortgelijke ervaringen

Op Instagram is de sympathie alom – en er zijn talloze berichten van (oud-)sporters die soortgelijke dingen hebben meegemaakt. "Ongelooflijk. De geschiedenis herhaalt zich. Zo ging het ook met mij in 2004", schrijft Sonja Oberem, bronzenmedaillewinnares op de marathon op het EK 2002. "Een plek vrijlaten terwijl er een gekwalificeerde atleet is, is puur willekeurig. Daar is geen reden voor." Collega-loopster Anja Scherl reageert: "Het spijt me... Helaas sluit het perfect aan bij mijn ervaringen met de DLV." En 40-voudig Duits kampioen Sabrina Mockenhaupt schrijft: "Helaas zag ik dit aankomen, en veel ervan komt me bekend voor. En het doet het meeste pijn als je echt alles zou geven om voor Duitsland aan de start te staan."

Richard Ringer, die namens Duitsland uitkomt op het WK, nam ook het woord: "Het spijt me, Hendrik. Je staat eigenlijk op de 39e plaats van de 100, vier plaatsen hoger dan ik in de Road to Paris-lijst van vorig jaar, waar ik als twaalfde eindigde. Dus je ziet wat er mogelijk is," zei de Europees kampioen van 2022. "Een plek leeg laten met zoveel toplopers in Duitsland is echt onbegrijpelijk."

De Bundeswehr-status wordt vaak gebruikt als drukmiddel

Pfeiffer overweegt juridische stappen tegen de bond. "Een optie die ik zou kunnen overwegen is een verbod. Want als de DLV nu maar twee plekken claimt, gaat de vrijgekomen plek naar een ander land. Dat zal vrij lastig zijn om terug te draaien," zegt Pfeiffer, die de urgentie benadrukt. "Een andere optie zou zijn om een ​​fundamentele beslissing te laten nemen over de vraag of dergelijke retroactieve normen überhaupt legaal zijn. De DLV stelt de selectienormen elk jaar ergens halverwege het jaar vast, maar voor ons in de marathon is de helft van het seizoen dan al voorbij. Dus we lopen wedstrijden en weten niet eens welke tijd we moeten halen om in de selectie te komen. Als wordt vastgesteld dat dit niet klopt, zou er misschien een verbetering voor alle atleten kunnen worden bereikt."

Het zou niet de eerste keer zijn dat een atleet een rechtszaak aanspant tegen de Duitse Atletiekbond (DLV). Charles Friedek bijvoorbeeld voerde een langdurige strijd, eerst met de DLV en vervolgens met de Duitse Atletiekbond (DOSB), die verantwoordelijk is voor de Olympische nominaties. De wereldkampioen hink-stap-springen van 1999 werd niet genomineerd voor de Olympische Spelen van 2008. In 2015 kreeg hij uiteindelijk een schadevergoeding van het Bundesgerichtshof. Voormalig tienkamper Pascal Behrenbruch daarentegen verloor in 2019 zijn kort gedingprocedure bij het Hof van Arbitrage voor Sport in Keulen voor een nominatie voor een volgende EK. Hardloper Philipp Pflieger probeerde ook een dubbele start op de marathon en de 10.000 meter, maar ook dat lukte niet.

Pfeiffer zegt: "Als individuele atleet optreden tegen een grote bond brengt altijd risico's met zich mee. De Bundeswehr-status wordt vaak als hefboom gebruikt." Pfeiffer vreest dat juridische stappen niet alleen deelname aan het WK, maar zelfs zijn professionele toekomst in gevaar kunnen brengen. Scherl, die op Instagram schreef: "Hopelijk kost je kritiek op de DLV je je plek in de selectie voor 2026 niet", overweegt ook juridische stappen te ondernemen. Hij hoopt dat de DLV haar standpunt zal heroverwegen, zegt Pfeiffer: "Ik wil duidelijk stellen dat Jörg Bügner nog steeds de mogelijkheid heeft om terug te krabbelen en misschien gewoon te zeggen: 'Oké, je had gelijk, misschien heb ik een fout gemaakt.' En dan schud je de hand. Voor mij is dat leiderschapsgedrag: een fout kunnen toegeven, erkennen en corrigeren."