INTERVIEW - Een Zwitserse poolgids zegt: "Ik wist niet of ik zou verdrinken of door een ijsbeer zou worden opgegeten"

Thomas Ulrich, bergbeklimmers beklommen vroeger de hoogste toppen, skieden van achtduizenders af en doorkruisten woeste oceanen en woestijnen met gevaarlijke dieren. Bestaan ​​er vandaag de dag nog echte avonturen?

Ja, absoluut. In 2007 vertrok ik met de Noor Börge Ousland vanaf de Noordpool en volgde in de voetsporen van Fridtjof Nansen, de beroemde poolreiziger, naar de Noord-Siberische archipel Frans Jozefland en vandaar per zeilboot naar de Noordkaap van Noorwegen. Niemand heeft dit in meer dan honderd jaar voor elkaar gekregen.

Voor de reis, die meer dan honderd dagen duurde, werd u in 2008 door het tijdschrift National Geographic uitgeroepen tot Avonturier van het Jaar. In de bergsportwereld draait het echter al lang maar om één ding: snelheid .

In principe moet iedereen doen wat hij of zij wil. Maar uitdagingen met de stopwatch zijn niet mijn ding. Waarom moet ik meten hoe snel ik ben? Ik beweeg alleen snel als het nodig is om veiligheidsredenen of als ik geen eten meer heb. En dan is er nog een andere reden.

Welke?

Als ik in de vrieskou naar huis wil. Maar tijdens al mijn expedities heb ik nooit op mijn horloge gekeken, dat zou te gevaarlijk zijn. Want een avontuur is pas een goed avontuur als je veilig en wel thuiskomt. Dat geldt ook voor de extreme bergbeklimmers Alex Honnold, Dani Arnold en de veel te jong overleden Ueli Steck. Wat ze alle drie hebben bereikt is indrukwekkend. De dood van mijn vriend Ueli Steck, die in 2017 op de Nuptse, niet ver van de Mount Everest, viel, raakt mij nog steeds. Er zijn momenten waarop ik mezelf afvraag: is wat we doen wel zinvol?

Wat is voor jou een goed avontuur?

Ik wil genieten van de natuur en haar schoonheid. En ik weet niet of ik 92 of 93 dagen nodig heb voor een expeditie.

Bergbeklimmerslegende Reinhold Messner zei vaak over zijn expedities: “We gaan waar je zou kunnen sterven om niet te sterven.” Wat vind je ervan?

Ik denk vóór de expeditie alle scenario's door. Ik heb mijn apparatuur en mijn noodscenario honderden keren geoptimaliseerd en getest. Ik zoek zeker niet naar gevaar, maar puur naar een intense ervaring.

Spreekt u Messner tegen?

Ja. Waarom moet een avontuur altijd gepaard gaan met het riskeren van je leven? Dat zou gewoon nalatig zijn. Ik wil leven en overleven. Een wandeling door de bush kan net zo spectaculair en avontuurlijk zijn als wanneer ik een houten hut zou bouwen in Alaska of Canada en daarin de winter zou doorbrengen.

Sluitsteen

Je wilde in 2006 naar Canada. Jouw doel was destijds om als eerste persoon in zijn eentje de Noordpool over te steken, van Siberië naar Canada. Wat ging er mis?

Alles. Ik was op het verkeerde moment op de verkeerde plaats. Kort na het opstijgen maakte ik een vreselijke storm mee. De ijsschots, die ongeveer zo groot was als vier of vijf voetbalvelden, brak alsof er een puzzel op de grond viel. Beneden mij en mijn tent zag ik alleen maar zwart water. Het ergste scenario was werkelijkheid geworden. Voor het eerst in mijn leven moest ik alarm slaan. Het probleem was echter dat het Russische rampenbestrijdingsteam vanwege de storm pas na vier dagen arriveerde. Dat hoort bij avontuur.

Hoe gaat het met je de laatste tijd?

Dat waren de ergste dagen van mijn leven. Twee weken eerder was ik aanwezig bij de ouderavond van mijn dochter in Zwitserland. Nu zat ik op een brekende ijsschots, niet wetend of ik zou verdrinken of door een ijsbeer zou worden opgegeten. Het gevolg was dat ik hevige paniekaanvallen kreeg, en pas daarna kwamen de boosheid en de twijfel aan mezelf. Op een gegeven moment was ik gewoon verdrietig. En toen heb ik mijn tent in stukken gehakt.

Ze hebben je enige toevluchtsoord doorgesneden. Waarom?

Vóór de expeditie hadden mijn dochters de binnenkant van de tent beschilderd, zodat ik hun tekeningen en motiverende spreuken kon zien als ik erin lag. Omdat ik op een gegeven moment dacht dat ik ze nooit meer zou zien, stopte ik de uitgeknipte tekeningen aan de linkerkant van mijn parka. Ik wilde dat ze mij dierbaar zouden zijn, mocht ik sterven.

Ze hebben het overleefd.

Klinkt heldhaftig, maar dat was het niet. Ik schreeuwde en huilde. En ik besefte dat ik degene ben die mezelf in leven kan houden. Ik had toen wel een geweer bij me, maar de .44 Magnum was eigenlijk bedoeld voor de ijsberen. Uiteindelijk heb ik veel geluk gehad dat ik het overleefd heb.

Hoe realistisch is het dat je op een ijsschots wordt aangevallen door een ijsbeer?

Er kan altijd van alles gebeuren. Op een expeditie in Groenland had ik ooit alleen een lichte carbonschep bij me. Dat was een vergissing. Op dat moment woedde er ook een enorme storm. Sinds deze ervaring heb ik altijd twee sterke scheppen bij me, zodat ik mezelf en mijn klanten beter kan ingraven.

Begraven?

Ja, anders waren we wel weggevlogen. Toch moesten we een nacht de storm trotseren. De volgende dag liepen we twaalf uur lang naar een verlaten radarstation. Toevallig was daar een Belgische gids met zijn klanten. Samen hebben we vijf dagen in die helse storm doorgebracht. Toen het weer goed weer was, vertrok de Belg naar het noorden en wij naar het oosten.

Alles is dus goed afgelopen?

Toen ik in de bewoonde wereld aankwam, hoorde ik dat hij voor de ogen van zijn cliënten in een kloof was gevallen. De scheur was te diep om hem te kunnen redden.

Hans Kammerlander vertelde onlangs dat van zijn vrienden alleen Reinhold Messner overbleef, met wie hij meerdere achtduizenders beklom. Alle andere berggenoten stierven.

Juist om die reden heb ik twintig jaar geleden besloten om geen extreme bergbeklimmingen meer te doen en me te richten op uitgestrekte ijswoestijnen. Ik kan me Cerro Mayo in Argentinië nog herinneren. Ik was daar met mijn vriend Börge Ousland. We waren aan het abseilen van een 800 meter hoge ijswand toen er plotseling tonnen ijs over onze hoofden heen vielen. Tien seconden eerder en de ijslawine had mij begraven.

Tijdens uw lezingen laat u altijd de advertentie van Sir Ernest Henry Shackleton zien, waarmee hij deelnemers rekruteerde voor de oversteek van Antarctica : “Gezocht vrijwilligers voor gevaarlijke reis. Lage lonen, bittere kou. Terugkeer onzeker.» Wat denk je als je deze advertentie ziet?

Dat ik in de verkeerde eeuw geboren ben. Tegenwoordig sluit ik vóór expedities verzekeringspolissen af ​​en boek ik vluchten naar de startpunten. Dat is een enorm verschil met vroeger. Ernest Shackleton vertrok aan het begin van de 20e eeuw op expeditie, zonder te weten of hij ooit nog thuis zou komen.

Bewonder je hem?

Ja. En ook Fridtjof Nansen, de Noorse poolreiziger. Nansen was de eerste persoon die in 1888 Groenland doorkruiste en jaren later naar de Noordpool vertrok. Hij ging de geschiedenis in als de man die de weg vrijmaakte voor alle daaropvolgende expedities naar het Noordpoolgebied en Antarctica. Nansen is een pionier. Ik had graag met hem mee gereisd.

Bestaan ​​er vandaag de dag nog zulke avonturiers?

Tegenwoordig zijn er meerdere mensen die de moed hebben om een ​​dergelijke expeditie te ondernemen, waaronder Ousland, de Zuid-Afrikaan Mike Horn en misschien ikzelf. Maar vergeet niet: zelfs de kleinste pijn kan iemands leven kosten. Een paar jaar geleden kreeg ik in het Noordpoolgebied last van wintertenen in mijn gezicht. Het leek alsof ik met mijn gezicht in een wespennest was gestoken. Als ik niet de juiste antibiotica bij me had gehad, had ik kunnen sterven. Alleen op zulke onherbergzame plekken besef je hoe waardevol het leven is.

Toch word je altijd aangetrokken tot die plekken die vijandig staan ​​tegenover het leven. Waar ga je nu heen?

Ik reis niet meer alleen met vrienden, maar bied dergelijke avonturen nu ook commercieel aan. Eind november ging ik op pad met een particuliere opdrachtgever. Met hem marcheerde ik van de Zuidpool naar Mount Vinson, met 4.897 meter de hoogste berg van Antarctica. Voor ons was het een enorme opgave: eerst 1.400 kilometer te voet met ski's, vliegers en sleeën door Antarctica en daarna een 5.000 meter hoge berg beklimmen!

En hoeveel kost het?

Voor dat geld kun je een James Bond-auto kopen bij Aston Martin. Ik heb nog nooit zoveel geld op mijn bankrekening gehad. Eten en accommodatie zijn echter inbegrepen.

Er zit soep bij, hoe gul.

Nou ja, het is niet zo dat ik op vrijdagavond mijn spullen pak en zaterdagochtend vertrek. Zo'n expeditie vergt maandenlange voorbereiding. Bovendien weten mijn klanten dat wanneer ze met mij op reis gaan en hun leven aan mij toevertrouwen, ze alleen de hoogste en beste kwaliteit krijgen op het gebied van materialen, ervaring en organisatie. Ik ben zo nauwkeurig als een Zwitsers horloge, ik werk altijd.

Hoe breng je twee maanden door met een vreemde? Ze zijn niet alleen de hele dag samen, ze slapen ook nog eens in dezelfde tent.

Zodra we geland zijn, bestaan ​​de expeditie-operator en de klant niet meer. We beginnen als team en vrienden, en we komen terug als team en zelfs nog betere vrienden. De voorwaarden zijn duidelijk: hij heeft het geld voor de reis, ik de ervaring. Ik denk dat dit een goed team is.

Altijd?

Er zijn ook tours geweest waarbij een deelnemer mij uitlegde hoe we sneller door het Noordpoolgebied konden komen. Ik zei tegen hem: “Vriend, thuis ben jij de baas. Maar als je naar huis wilt komen, moet je doen wat ik je nu zeg. Anders overleef je het niet.”

Hoe reageerde hij?

Hij nam het goed op. Kort nadat we aankwamen, belde hij mij opnieuw en boekte mij voor de volgende tour. Je moet weten: de mensen die bij mij een reis boeken die de prijs van een luxe auto waard is, zijn niet de meest nuchtere mensen. Ze hebben meestal veel geld. Maar op het ijs, vaak duizenden kilometers verwijderd van de bewoonde wereld, hebben ze weinig aan dit geld. Daar gelden andere wetten.

Jouw wetten?

Ik luister naar alle meningen, maar neem ze alleen mee in mijn beslissingen als ze nuttig zijn. Want uiteindelijk draag ik de verantwoordelijkheid. Mensen moeten zich aan mij onderwerpen, omdat ik degene ben die de nodige ervaring heeft. Ik raad daarom iedereen aan om naar mij te luisteren. Dat maakt hun leven daar een stuk aangenamer.

Is uw ervaring dat mannen en vrouwen zich anders voorbereiden op expedities?

Als een vrouw zich inschrijft voor een expeditie, weet ik dat er vrijwel niets mis kan gaan. Vrouwen laten niets aan het toeval over en zijn altijd in topvorm. Mannen kampen daarentegen vaak met een chronisch overmoed. Ze gaan twee keer per week hardlopen en denken dat dat genoeg is voor het Noordpoolgebied.

En hoe ga je om met angst?

Ik ben ook maar een mens. En een angstaanjagende bovendien. Een reis naar een vijandige natuurlijke omgeving brengt uiteraard bepaalde gevaren met zich mee. Het is een gebied waar pech verstrekkende gevolgen kan hebben. Elke deelnemer moet een verklaring ondertekenen en bereid zijn het risico zelf te dragen.