Exclusief: Een hoge Israëlische functionaris zegt dat het moeilijk zal zijn om te voorkomen dat Iran zijn dreiging voortzet.

Ik geloof dat deze operatie is gestart, en dat had eerder moeten gebeuren, omdat er geen alternatief was. Het was duidelijk dat de Iraniërs al besloten hadden om een ​​atoombom te lanceren. En de voorbereidingen, die al bijna twintig jaar gaande zijn, vormden een goede basis om nu zeer ernstige klappen uit te delen aan het nucleaire plan.

Vindt u dat de prijs die betaald wordt gerechtvaardigd is door het beoogde doel om de Iraanse nucleaire dreiging weg te nemen?

De prijs die het burgerland betaalt, hoewel hoog, is vooralsnog lager dan wat we dachten te zullen ervaren bij een massale Hezbollah-aanval, die uiteindelijk niet op de beoogde schaal plaatsvond. De schade die het burgerland lijdt, is zeer hoog en ik schat dat deze nog verder zal toenemen. Maar vergeleken met het alternatief – dat Iran erin slaagt zijn programma om de staat Israël uit te schakelen te verlengen – is dit een prijs die we moeten betalen. Jarenlang is het publiek verteld dat de dreiging van Iraanse raketten aanzienlijk is. Er is geen absoluut antwoord. Hoe dan ook, het is niet mogelijk om het publiek echt voor te bereiden op de harde beelden die we zien.

U hebt herhaaldelijk kritiek geuit op het feit dat de Israëlische premier Benjamin Netanyahu geen drastische maatregelen tegen Iran heeft genomen. Waarom denkt u dat de premier nu voor deze weg heeft gekozen?

Ik denk dat Netanyahu zijn beslissing om twee redenen heeft genomen. Ten eerste is het zijn plaats in de geschiedenis. Het is een feit dat, hoewel hij jarenlang waarschuwde voor de gevaren van een nucleair Iran, zijn eigen beslissingen Iran juist tot de rand van een atoombom hebben gebracht. Daarbij komt nog zijn wens en behoefte om naast 7 oktober een grotere gebeurtenis te creëren die hem van die datum zou verwijderen, en, als dat bereikt is, verkiezingen te organiseren.

Om het regime omver te werpen, heb je een sterke oppositie in Iran nodig. Maar die is er op dit moment niet.

Onderschat u niet het feit dat Israël gelooft dat er geen alternatief is?

Natuurlijk zei ik in het begin dat er nu geen alternatief was. Maar ik zei dat omdat ik de situatie van binnenuit ken. Deze beslissing kwam te laat. We hadden al in december 2024 moeten handelen.

Heeft Iran een beperkte reactiecapaciteit of probeert het land simpelweg munitie te besparen?

De reacties van Iran maken duidelijk dat hun hele aanpak mislukt is. Hezbollah kan hen niet helpen, en Hamas evenmin. Het enige front dat een gevaar zou kunnen vormen, is Judea en Samaria (de Westelijke Jordaanoever). Ze moeten de munitie die ze gebruiken beheren, en natuurlijk ook het aantal raketten dat ze tegelijk afvuren. Maar we moeten weten dat ze ons nog steeds ernstige schade kunnen toebrengen.

Welke Israëlische actie zou kunnen leiden tot de ineenstorting van niet alleen het nucleaire programma, maar ook van het Iraanse regime?

Om het regime omver te werpen, is sterke oppositie in Iran nodig, en die bestaat momenteel niet. Het zal daarom moeilijk zijn dit te bereiken, tenzij elementen binnen het leger – niet de Revolutionaire Garde – het initiatief nemen.

Wat is uw mening over de manier waarop de Verenigde Staten en Israël Iran hebben doen geloven dat er in de nabije toekomst geen kans op een aanval was?

Er was ongetwijfeld een groot succes in het misleiden van Iran op bijna elk niveau. Het probleem is dat zoiets de geloofwaardigheid van president Donald Trump in de toekomst zou kunnen ondermijnen, en dat zou ingewikkeld kunnen zijn.

Ik geloof dat de Israëlische samenleving op alle niveaus in een grote crisis verkeert, en ik weet niet of die oplosbaar is. De Iraanse dreiging zou kunnen worden vervangen door de dreiging vanuit Turkije en Qatar.

Durf jij te raden hoe dit allemaal zal aflopen? En hoe lang het zal duren?

Ik denk dat het nog wel een paar dagen zal duren, tussen de 10 en 15, voordat er een soort staakt-het-vuren komt. De uitdaging zal dan zijn om Iran beperkingen op te leggen die garanderen dat het land niet terugkeert naar zijn nucleaire programma. Dat is niet makkelijk.

Wat is uw oordeel over de prestaties van het Israëlische raketverdedigingssysteem?

Het is een meerlagig systeem met extreem hoge slagingspercentages. Elke laag richt zich op zijn eigen unieke aanpak. Ik ben er al zo'n twintig jaar mee bekend, omdat ik grote oefeningen heb geleid.

De Amerikanen helpen met het onderscheppen van de Janiper Cobra en Thaad, twee ongelooflijke systemen.

De bovenste laag van het Israëlische systeem is Jetz 3 (pijl), gevolgd door de Kela David- en Patriot-lagen, en Iron Dome, dat alle gemiste drones of grote fragmenten opvangt. Drones worden over het algemeen onderschept door vliegtuigen, helikopters of Iron Dome vanaf land of zee.

U noemde de aanstaande verkiezingen in Israël. En ik zou u willen vragen, beginnend met deze oorlog, maar ook verdergaand, welke uitdagingen Israël tegenkomt?

Ik geloof dat de Israëlische samenleving zich op elk niveau in een grote crisis bevindt, en ik weet niet of die oplosbaar is. De Iraanse dreiging kan worden vervangen door de dreiging vanuit Turkije en Qatar. En over het algemeen is geen enkel front echt gesloten, noch Libanon, noch Syrië, noch Gaza, noch Irak. Dat wil zeggen, naast kansen zijn er ook risico's. Zolang er geen politieke wil is om de kwestie rond Gaza op te lossen, kan al het andere niet worden opgelost. Maar het is duidelijk dat er veel is bereikt. Hoe dan ook, het is verstandig om onderscheid te maken tussen kortetermijnsuccessen en de vraag wat voor land we in de toekomst willen. Ik denk dat de meerderheid van Israël begrijpt dat veiligheidsdreigingen niet alles zijn en dat er binnenlands een andere weg moet worden ingeslagen. Ik ben optimistisch.

Jana Beris - EL TIEMPO-correspondent - Jeruzalem