Begint Trumps nieuwe handelsoorlog op 1 augustus?

Op 2 april legde Donald Trump een basistarief van 10% op voor alle importen in de VS, plus toeslagen variërend van 10% tot 104% voor 57 landen waarmee zijn land een handelstekort heeft. Dagen later, op 9 april, kondigde hij een bestand van 90 dagen aan, zodat de getroffen landen overeenkomsten konden sluiten en de tarieven konden vermijden of verlagen.
Die wapenstilstand zou morgen aflopen, maar afgelopen weekend maakten minister van Financiën Bessent en minister van Handel Lutnick duidelijk dat de belangrijkste datum 1 augustus is. Vanaf die datum worden er officiële brieven verzonden met nieuwe tarieven: 10% voor 'bevriende partners' en tot 70% voor anderen.
De reden voor het uitstel heeft mogelijk een juridische basis: een federaal hof van beroep zou de tarieven op 31 juli ongedaan kunnen maken, nadat een handelsrechtbank ze in mei illegaal had verklaard.
De nieuwe vertraging zou ook te wijten kunnen zijn aan Trumps gebrek aan succes zoals beloofd. In april beloofde hij 90 overeenkomsten te tekenen in 90 dagen; zijn team verlaagde de verwachting later naar 50 tot 70, en hijzelf vertelde Time Magazine dat hij al "200 overeenkomsten" had gesloten. Maar hij heeft er slechts drie bereikt: met het Verenigd Koninkrijk, Vietnam en een tijdelijke met China. Andere landen hebben alleen hun intentie tot onderhandelen aangekondigd, zonder duidelijke deadlines of voorwaarden.
Om de zaken nog ingewikkelder te maken, waarschuwde Trump gisteren dat elk land dat zich aansluit bij het "anti-Amerikaanse beleid van de BRICS" te maken krijgt met een extra importheffing van 10 procent. De groep bestaat uit Brazilië, Rusland, India, China, Zuid-Afrika, Egypte, Ethiopië, Iran, Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten en Indonesië. Hoewel Mexico geen lid is, woonde minister van Buitenlandse Zaken Juan Ramón de la Fuente onlangs de topconferentie in Brazilië bij, een situatie die in Washington verkeerd geïnterpreteerd zou kunnen worden.
Ook gisteren stuurde Trump brieven naar de leiders van 17 landen om hen eraan te herinneren dat ze vóór 1 augustus een akkoord moeten bereiken om de invoering van deze tarieven te voorkomen. Hij zal een tarief van 25% opleggen aan Japan, Zuid-Korea, Maleisië en Kazachstan, een tarief van 30% aan Zuid-Afrika en een tarief van 40% aan Laos en Myanmar. Hij waarschuwde hen allemaal dat als ze hun tarieven op Amerikaanse producten verhogen, de verhoging direct wordt toegevoegd aan het reeds aangekondigde percentage. Hij kondigde ook een tarief van 25% aan voor de Europese Unie.
Volgens het IMF en de Wereldbank zouden deze maatregelen kunnen leiden tot een daling van het Amerikaanse bbp met maximaal 1% in 2025-2026, terwijl de inflatie met één tot twee procentpunten zou kunnen stijgen. Wereldwijd wordt een handelsvertraging van 1% tot 2% verwacht, met name voor ontwikkelingslanden die afhankelijk zijn van de Amerikaanse markt.
Mexico ontliep wederzijdse tarieven dankzij de USMCA , maar het land is niet vrijgesteld: het betaalt een basistarief van 10%, een extra 25% voor de oorsprongsregels, nog eens 25% voor fentanyl, 25% voor staal en aluminium, en zou nu nog eens 1% kunnen toevoegen als Trump vindt dat het in lijn is met de BRICS-landen. De effecten van de tarieven zijn echter al zichtbaar: tussen januari en mei daalde de auto-export naar de VS met 6,3%.
Tot nu toe heeft president Claudia Sheinbaum het hoofd koel gehouden na de aanvallen van Trump, maar velen vragen zich af hoe lang ze deze volwassen houding zal blijven volhouden tegenover een onvoorspelbaar individu dat er duidelijk op uit is Mexico kwaad te doen.
Facebook: Eduardo J Ruiz-Healy
Eleconomista