"Hebben we eindelijk geaccepteerd wat ze ons willen laten geloven, namelijk dat er een populaire cultuur is en een andere, die niet voor ons allemaal is weggelegd?"

Deze zomer, bij de Stichting Marguerite en Aimé Maeght [die duizenden werken van moderne en hedendaagse kunst bijeenbrengt, in Saint-Paul-de-Vence, in de Alpes-Maritimes] , tijdens het bekijken van de tentoonstelling "Art & Life" van de Britse beeldhouwster Barbara Hepworth (1903-1975), ontdekte ik een geëngageerde vrouw die, net als andere kunstenaars van het collectief Abstraction-Création, geloofde dat creatie, en met name abstractie, kon bijdragen aan maatschappelijke transformatie en de strijd tegen het fascisme. Zij schreef in 1937: "De taal van kleur en vorm is universeel en niet voorbehouden aan een bepaalde klasse... Het is een gedachte die iedereen hetzelfde leven, dezelfde verruiming, dezelfde individuele vrijheid geeft."
Ik betrap mezelf erop dat ik tegen mezelf zeg: "Dat is inderdaad een gedachte uit het verleden, een gedachte uit de twintigste eeuw", en ik ben verbijsterd door deze woorden, uitgesproken in het geheim van mijn hart, veel verbijsterder dan wanneer ik ze voor een bijeenkomst had uitgesproken. Dus ik spreek ze uit, ik draag ze in stilte uit, ik schrijf ze op dit platform omdat ze me beschamen en omdat ik durf te geloven dat ze niet van mij zijn.
Bovendien komt alles in mij ertegen in opstand, alles waar ik nog steeds in geloof, mijn hele reis. In de jaren zeventig, toen ik een tiener was en me verveelde op de middelbare school in Cannes, waar ik toen woonde, liftte ik alleen naar de Stichting Maeght. Ik weet niet wat me zo'n verlangen heeft aangewakkerd. Niets maakte me vatbaar voor enige interesse in schilderen, wat ik alleen uit boeken kende. En dat was al heel wat.
Dank aan de geschiedenis- en aardrijkskundeleraar die me vóór de zomervakantie, aan het einde van de middelbare school, zonder enige uitleg vier delen van een Algemene Geschiedenis van de Schilderkunst gaf, waaronder De Grote Meesters van de Moderne Schilderkunst , die ik in het echt zou ontdekken bij de Stichting Maeght, te midden van een opwindende architectuur. Braque, Staël, Tàpies of Giacometti, ik was verrukt.
Je hebt nog 68,45% van dit artikel te lezen. De rest is gereserveerd voor abonnees.
Le Monde