Conflict Thailand-Cambodja: Vierde dag van gevechten ondanks Amerikaans voorstel voor staakt-het-vuren
De twee koninkrijken in Zuidoost-Azië zijn verwikkeld in de dodelijkste episode in bijna vijftien jaar van een langslepend territoriaal conflict. Door schietpartijen, bombardementen en luchtaanvallen zijn minstens 33 mensen om het leven gekomen en zijn ongeveer 200.000 mensen ontheemd geraakt.
Beide partijen, zaterdag vergezeld door de Amerikaanse president Donald Trump, zeiden dat ze gesprekken wilden beginnen, maar zondagochtend vroeg laaiden de gevechten weer op en beschuldigden beide hoofdsteden elkaar ervan hun beloftes te breken. Een woordvoerster van het Cambodjaanse ministerie van Defensie, Maly Socheata, zei dat Thailand om 4.50 uur 's ochtends twee betwiste tempels in het noordwesten had aangevallen, het toneel van de eerste gevechten op donderdagochtend. Bangkok pleegde "opzettelijke en gecoördineerde agressie", zei ze in een verklaring, waarin ze de "leugens en valse voorwendselen" van het Thaise leger om de "illegale invasie" van Khmer-grondgebied te rechtvaardigen, aan de kaak stelde.
Het Thaise ministerie van Buitenlandse Zaken meldde op zijn beurt "zwaar artillerievuur" door het Cambodjaanse leger, gericht op "burgerwoningen" in de provincie Surin rond 4.30 uur. "Een einde aan de vijandelijkheden is onmogelijk zolang Cambodja blijk geeft van een flagrante tekortkoming in de goede trouw en herhaaldelijk de fundamentele beginselen van de mensenrechten en het humanitair recht blijft schenden", aldus de Thaise diplomatie.
De afgelopen dagen heeft het conflict zich over meerdere fronten verspreid, die soms honderden kilometers uit elkaar liggen. Denk bijvoorbeeld aan de populaire Thaise toeristenprovincie Trat aan de Golf van Thailand en een gebied dat vanwege de nabijheid van Laos ook wel de "Smaragden Driehoek" wordt genoemd.
De Amerikaanse president Donald Trump kondigde zaterdag, na een gesprek met hun leiders, aan dat de twee landen bereid waren elkaar te ontmoeten en een staakt-het-vuren te bereiken. Donald Trump prees de twee "zeer goede gesprekken" en sprak de hoop uit dat de twee buren "nog vele jaren met elkaar zullen kunnen opschieten", in een bericht op zijn Truth Social-netwerk.
Bangkok zei dat het "in principe akkoord was gegaan met een staakt-het-vuren", in afwachting van de vraag of de intentie van Phnom Penh "oprecht" was. De Khmer-premier Hun Manet verwelkomde het "goede nieuws voor de soldaten en de bevolking van beide landen" en droeg zijn minister van Buitenlandse Zaken, Prak Sokhonn, op om samen te werken met zijn Amerikaanse ambtgenoot Marco Rubio om het conflict te "beëindigen". Eerder had een bemiddelingspoging onder auspiciën van Maleisië, dat het roulerende voorzitterschap bekleedt van de Associatie van Zuidoost-Aziatische Naties (ASEAN), waarvan beide koninkrijken lid zijn, geen resultaat opgeleverd.
Thailand en Cambodja voeren diepgaande gesprekken met het Witte Huis over de prohibitieve tarieven die de twee exportafhankelijke economieën op 1 augustus zullen treffen. Donald Trump heeft gezegd dat het "ongepast" is om terug te keren naar de onderhandelingstafel totdat de gevechten "zijn gestopt". De Verenigde Naties hebben de twee buurlanden zaterdag ook opgeroepen om "onmiddellijk" een staakt-het-vuren te sluiten.
De diplomatieke betrekkingen tussen de twee buurlanden, die verbonden zijn door rijke culturele en economische banden, bevinden zich op het dieptepunt in decennia. De huidige crisis heeft aan Thaise zijde 20 doden geëist, onder wie zeven militairen, terwijl Cambodja een dodental van 13 heeft gemeld, onder wie vijf militairen. Meer dan 138.000 Thai hebben de risicogebieden geëvacueerd, aldus Bangkok, en meer dan 80.000 Cambodjanen aan hun kant van de grens, aldus Phnom Penh.
