Rijntochten. Kembs: De rivier weer bevolken met zalm, een uitdaging voor viskwekers in de Petite Camargue

De operatie is niets uitzonderlijks. Olivier Sommen, directeur van de viskwekerij Petite Camargue Alsacienne (PCA), ondersteund door Kevan Ambiehl, laat "drie tot vier keer per jaar" jonge zalm uit in de Oude Rijn (of de Kleine Rijn, afhankelijk van de stroming) bij Kembs , om de rivier te herstellen, de opwarming van de aarde tegen te gaan en tevens de waterkwaliteit te verbeteren. De aanwezigheid van zalm in de Rijn dient als indicator in dit gebied.

Aanstaande zaterdag 28 juni, 's ochtends, mag het duo, zoals elk jaar, rekenen op een publiek bij de tewaterlating van deze 2500 vijf maanden oude jonge zalmen, die elk tussen de 2,5 en 3 gram wegen. De operatie vindt plaats in aanwezigheid van ongeveer dertig mensen, volwassenen en kinderen. Gulle gevers, want ze hebben allemaal een of meer zalmen "gesponsord" en doneren € 5 per vis om het initiatief te steunen, wetende dat het de PCA het dubbele kost voor elke zalm die in de Ludovicium-viskwekerij wordt gekweekt. Het totaal is weliswaar ver onder de 2500 gesponsorde zalmen, maar lokale viskwekers maken hier gebruik van om meer jonge zalmen in het water te krijgen.

Deze kleine zalmen, die sinds februari in viskwekerijen worden gekweekt, komen uit de Loire en de Allier, waar de eitjes in het wild zijn verzameld. "Wanneer we kunnen, zetten we Rijnzalm uit, maar dit jaar hadden we minder eitjes. Rijnzalm was een paar jaar geleden bijna volledig verdwenen", legt Olivier Sommen uit, die niet zuinig is met uitleg over de levenscyclus van de zalm, zijn specifieke kenmerken, zijn acclimatisatie en zijn broedomstandigheden. "Onze zalmen hebben veel ruimte in de tanks; we laten er veel water doorheen stromen zodat ze zich aanpassen aan de stroming; daar zijn ze op ontworpen. En bovenal is er geen behandeling nodig; alles is natuurlijk."

Voordat hun peetouders ze in het water van de oude Rijn laten, zorgt Kevan Ambiehl, al achttien maanden assistent van een viskweker bij het PCA, ervoor dat de thermische schok niet te groot is. "In de viskwekerij zwemmen ze in water van 13 graden; tegenwoordig is het in de Rijn 19 graden. Het transport vanaf de viskwekerij heeft de temperatuur al een paar graden verhoogd, maar ik voeg nog steeds beetje bij beetje rivierwater toe zodat ze aan deze temperatuurverandering wennen. Als het verschil te groot is, kan dat ze shockeren of zelfs doden."

Uiteindelijk zijn er geen temperatuurproblemen, maar deze jonge vissen zullen nog wel wat uitdagingen moeten overwinnen, te beginnen met het overleven van predatie door grotere vissen en visetende vogels. "We weten dat we door predatie ongeveer 50% van hen zullen verliezen", legt Olivier Sommen uit. "Maar dat is niet erg, want juist de levendigste en beste exemplaren zullen overleven en mogelijk weer volwassen worden."

Wanneer ze de prachtige grootte van 20 centimeter bereiken, worden deze zalmen smolts genoemd en vertrekken ze volgend voorjaar voor een reis van twee maanden naar Groenland. Sommige zullen over drie jaar terugkeren, groter, dikker en langer (bijna een meter), nadat ze de Rijn zijn opgevaren.

Maar de terugkeer is minimaal: de directeur van de viskwekerij Petite Camargue Alsacienne schat het op één op de duizend! Een druppel op een gloeiende plaat, maar wel een belangrijke druppel op een gloeiende plaat voor de viskwekers van de PCA, die elk jaar vooruitgang boeken in de grote uitdaging die ze zichzelf hebben gesteld: de Rijn weer met zalm bevolken.