Onderweg: koopjes, verborgen schatten en een legende of twee... al het plezier van de programmabeurs

Sinds het einde van de Covid-pandemie en de heropening van voetbalvelden heeft Mail Sport Hugh MacDonald 'On The Road' gestuurd. In die tijd heeft hij door heel Schotland gereisd - en soms zelfs daarbuiten - om een ​​aantal inspirerende verhalen te delen over een wereld die probeerde te herstellen van de beproevingen en ontberingen van de lockdown . Het was een hele reis. Nu, in het komende seizoen, zal Hugh af en toe een stap terug doen van de zijlijn om onze lezers meer prachtige verhalen te brengen uit alle sporten in Schotland. Hier bezoekt Hugh een voetbalprogramma en memorabiliabeurs om nog meer pareltjes te ontdekken...

Het heeft de kooplust van een bazaar en de koortsachtige drukte van een kermis, maar sommige dingen kun je niet kopen.

Dougie Bell neemt even een pauze van de verkoop van zijn autobiografie en verklaart zonder al te veel ophef: 'Ik heb mijn Super Cup-medaille ergens. Ik wil wel een hark in mijn jas.'

Zijn jasje hangt over een stoel en Bell komt enkele seconden later naar buiten met de medaille die hij won toen Aberdeen Hamburg met 2-0 versloeg in de Europese Supercup van 2003. Bell, die voor meer dan een dozijn clubs speelde, waaronder St Mirren en Rangers , legt het jasje naast een medaille die hij won van de avond dat Aberdeen Real Madrid versloeg in de finale van de Europacup II in Göteborg.

Er volgt een moment van ontzag bij deze toeschouwer die snel de stemming verstoort door het ding te laten vallen, waardoor honderd hoofden zich omdraaien om te zien wat de oorzaak is van al dat lawaai in de Hall of Fame-ruimte buiten het Schotse voetbalmuseum in Hampden.

Bell, inmiddels 65, heeft de medailles meegenomen om geïnteresseerde fans te laten zien, maar boeken verkopen is zijn plicht. De volledige opbrengst gaat naar een goed doel en hij heeft meer dan £25.000 ingezameld voor Strathcarron Hospice, dat voor zijn overleden vrouw Hazel zorgde.

Hij heeft ook interesse in programma's en een zeer persoonlijke waarde. Door een blessure kon de middenvelder de finale niet spelen, maar hij was uitstekend op weg naar Göteborg.

Verzamelaars zijn op jacht naar een kostbaar bezit, maar er zijn sommige items die niet met geld te koop zijn

Dougie Bell toont zijn medailles en zijn autobiografie tijdens de programmabeurs in Hampden

'Ik heb het programma van Bayern München meegenomen,' zegt hij. 'Ik vond dat ik goed gespeeld heb.'

Dit wordt met bescheiden understatement gezegd en is nauwelijks te horen te midden van het geroezemoes van de tientallen kopers van het programma. Ze dwalen rond de kraampjes, gretig om stukjes papier op te rapen en ze met een alchemie te veranderen in dierbare bezittingen.

Het is een bedwelmende bezigheid. Deze toeschouwer is niet immuun voor de verleidelijke charmes ervan.

Maar merkwaardig genoeg is er ook een zekere terughoudendheid bij de verkopers. Sommige items zijn niet te koop, of in ieder geval niet bij deze gelegenheid.

'Dit is mijn trots en vreugde', zegt Stuart Marshall, die ooit een memorabiliawinkel in Glasgow runde, maar nu met pensioen is. Hij wijst naar een ansichtkaart met een ets waarop een speler staat afgebeeld die met één arm een ​​inworp neemt.

'Het is de oudste voetbalansichtkaart die ooit is bewaard gebleven. Hij dateert uit 1898 en nee, hij is niet te koop.'

Evenzo heeft hij een uitnodiging voor een diner ter ere van de 21e verjaardag van de wedstrijd tussen Rangers en de Scottish Cup in 1877, uitgereikt door Tom Vallance, een oud-speler. Dit is een kostbaar item, net als de programma's uit 1901 voor een sportdag van Rangers tijdens de Glasgow International Exhibition.

'Er zijn mensen die ernaar vragen, maar ik wil ze vooralsnog niet verkopen.'

Marshall is echter al tientallen jaren dealer en weet dat er een moment komt waarop hij geïnteresseerd is in een aanbod.

Boyd Miller, die op een steenworp afstand zijn waren aan het promoten is, heeft ook interesse in Rangers. 'Vroeger had ik de meeste programma's van Rangers thuis en uit in Europa', zegt hij. Zijn assortiment is fascinerend, maar hij wijst erop dat er ook producten zijn die hij graag had willen hebben.

'Eerst was ik bij Barcelona in 1972,' zegt hij over de overwinning van Rangers in de Europacup II. 'Ze hadden geen programma, maar ik had het geweldig gevonden als ze dat wel hadden gedaan. De heilige graal is misschien wel die voor Vorwarts in Malmö.'

Programmakopers pakken stukjes papier op en veranderen ze door een soort alchemie in schatten

De Oost-Duitsers, destijds achter het IJzeren Gordijn, kregen geen visum voor Groot-Brittannië voor de Europacupwedstrijd van 1961. De thuiswedstrijd voor Rangers werd daarom in Malmö gespeeld. De wedstrijd werd vanwege de mist gestaakt en pas de volgende dag gespeeld.

'Er zaten natuurlijk ongelooflijke details rond die wedstrijd', zegt Miller. 'Maar programma's ervan zijn zo zeldzaam als kippentanden.'

Het modernere tijdperk van voetbalprogramma's wordt vertegenwoordigd door Stuart Curtis, die vanuit zijn thuisbasis in de Midlands naar Hampden is afgereisd. Zijn bedrijf produceert al sinds de oprichting 16 jaar geleden programma's - waaronder die van Aberdeen, Motherwell en, jawel, Vale of Leithen.

Zijn team van dertien maakt ook programma's voor de PDC darts, rugby union en league, en snooker. Hij wordt benaderd door clubs en organisaties en levert hen de producten die ze willen. 'Vale of Leithen is natuurlijk een kleiner programma, maar we werken graag met hen samen, want dat is wat we doen', zegt hij eenvoudig.

Zijn magazijn in de Midlands heeft twee miljoen programma's op voorraad. Maar dat aantal groeit met 3.000 tot 5.000 per week naarmate er meer programma's worden geproduceerd. Hij heeft een kleine vintageafdeling, maar hij levert ook recente programma's.

Lees meer

'We verwerken er zo'n 5.000 tot 7.000 per week', zegt hij. 'Het postkantoor heeft twee liften per dag vanaf onze basis.'

De mensen in Hampden zijn meer geïnteresseerd in directe aankopen. 'Ik kom al zo'n zes jaar naar deze beurzen en ik vind het geweldig om die schatten te vinden', zegt Lewis Petherick, 22, werkzaam in de horeca bij Celtic Park.

Dankzij zijn werk heeft hij veel contact gehad met de grote Kelten. Op één van zijn aanwinsten is hij bijzonder trots.

'Ik heb hem eigenlijk in de Barras gekocht,' zegt hij. 'Het was een programma uit 1963, Hearts tegen Celtic, en hij is door de meeste spelers van de Lisbon Lions gesigneerd.'

Pat McGeady, 65, verlaat de kermis met een wonderbaarlijke vondst. Het is een programma van Third Lanark. Hij heeft er maar 600 en noemt zijn nieuwste aankoop een 'uitstekende koop'.

'Ik verzamel al meer dan 50 jaar', zegt hij. Hij heeft 4.000 tot 5.000 items.

'Ik word er nog steeds blij van', zegt hij. 'Het voelde vandaag net als Kerstmis voor me.'

Tot zijn meest dierbare bezittingen thuis behoren onder meer het programma Third Lanark vs Rangers uit 1947 en hij heeft een programma voor elke Schotse bekerfinale sinds de Tweede Wereldoorlog.

McGeady is echter nog steeds op jacht. 'Ik wil een programma van de wedstrijd tussen Third Lanark en Airdrie in de League Cup van 1964-65. Er zouden er nog maar tien bestaan,' zegt hij.

Handelaren en kopers worden bij de ingang hartelijk welkom geheten. Jim Thomson, 52, de organisator van de beurs, heeft een passie om zijn mede-liefhebbers kreunend van genot aan de tafels te krijgen.

Thomson verzamelt voornamelijk programma's van Stirling Albion en van de finales van de Europacup I van vóór 1970. Als kind verkocht hij ook het Binos-programma en hij vertelt vol enthousiasme over zijn favoriete club, die in 1966 als eerste Britse team door Japan toerde. Zijn favoriete programma is er een uit 1939 met St. Bernard's en King's Park, de voorloper van Stirling Albion.

Stuart Curtis is eigenaar van een bedrijf dat programma's produceert voor Aberdeen en Motherwell

Hij neemt nu de programmabeurzen door het hele land mee. 'Mijn collectie stond op zolder en toen corona kwam, ben ik er met mijn twee zoontjes naartoe gegaan om ze uit te zoeken. We hebben er dagenlang doorheen gebladerd. Mijn interesse is weer aangewakkerd en nu organiseer ik de beurzen.'

Hij voegt eraan toe: 'Elke voetbalfan is een verzamelaar, hoewel sommigen zich dat niet realiseren. Maar elke fan heeft wel een oude sjaal, een oud voetbalprogramma, een afgeknipt kaartje of iets anders dat hem aan een bepaalde wedstrijd herinnert.'

Frank Coulson hoeft zich de gebeurtenissen van 23 oktober 1971 niet meer te herinneren. Het was de dag dat Partick Thistle Celtic met 4-1 versloeg in de League Cup-finale, met Coulson als spits.

Ik wijs hem op het programmaboekje van die wedstrijd en hij zegt met een glimlach: 'Volgens mij heb ik er wel een.'

Hij heeft contact gemaakt met Jim McSherry, een legende uit Kilmarnock en een buitengewone verhalenverteller, die zijn maat ertoe aanzet een toepasselijk verhaal te vertellen.

'Ik was op een voetbalbeurs in Belfast', zegt Coulson. 'Ik zag deze geel-rode band en ging kijken. Ik zag aan de badge dat het afkomstig was van een testimonial waaraan ik had meegedaan. De dealer vroeg er £650 pond voor, dus mijn interesse was beperkt. Hij draaide het shirt om. Toen zag ik nummer 8.

'Ik zei tegen de dealer: "Dat is het shirt dat ik droeg. Wil je dat ik het signeer?" Hij zei: "Nee."'

Coulson barst in lachen uit. Sommige dingen zijn niet te koop. Maar er zijn ook goede aanbiedingen die je kunt afslaan.