Oog in oog met de Amerikaanse paus die al geschiedenis heeft geschreven

Een nauwkeurige en actuele biografie, zoals verteld door Osvaldo Baldacci in Paus Leo XIV. De Amerikaanse paus (Odoya) nodigt ons uit om na te denken over de toekomst van de Kerk en over de diepe betekenis van een pontificaat dat al geschiedenis heeft geschreven, nog voordat het eigenlijk begonnen is. Het boek, dat morgen in de kiosk ligt met Quotidiano Nazionale, il Resto del Carlino, La Nazione en Il Giorno, beschrijft de opkomst van Robert Francis Prevost , geboren in 1955 in Chicago en die de eerste paus van Noord-Amerika werd. Het boek blijft een maand lang in de losse verkoop verkrijgbaar voor € 9,90 bovenop de prijs van de krant.

In een tijd van grote wereldwijde transformaties en interne spanningen binnen de Kerk markeerde de verkiezing van Prevost een historisch en symbolisch keerpunt: een paus die van ver komt, niet alleen geografisch gezien, maar ook wat betreft culturele gevoeligheid en pastorale visie. Een paus over wie weinig bekend is, die tot nu toe weinig heeft gesproken, maar die sinds zijn verschijning op 8 mei in de loggia van de Sint-Pieter heeft laten zien dat hij vele facetten in zich verenigt. Amerikaan, sprak Italiaans en Spaans, maar geen Engels. Hij noemde Francis wel, maar hij noemde zichzelf niet Francis. Hij zei dat hij de opvolger was van Petrus en niet van een paus . Hij koos de oude en traditionele naam Leo "vooral omdat – zo verklaarde hij – paus Leo XIII met de historische encycliek Rerum Novarum de sociale kwestie aankaartte in de context van de eerste grote industriële revolutie; en vandaag de dag biedt de Kerk iedereen haar erfgoed van sociale leer aan om te reageren op een nieuwe industriële revolutie en op de ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie, die nieuwe uitdagingen voor de mensheid met zich meebrengen". Een man van de curie, maar ook een pastor. Expressie van het Westen, maar gedwongen om in de buitenwijken te werken. Noord-Amerikaans, maar missionaris in Zuid-Amerika. Hij begon met het plaatsen van vrede in het middelpunt van zijn toespraak, maar hij benadrukte dat het de vrede van Christus was en niet de retorische vrede. "Vrede zij met u allen! Dit is de vrede van de Verrezen Christus, een ontwapende vrede en een ontwapenende, nederige en volhardende vrede": dit waren de eerste woorden die Leo XIV tot de wereld richtte, in een toespraak die, voor het eerst in de geschiedenis, geschreven was en niet uit de losse pols werd uitgesproken, zoals al zijn voorgangers hadden gedaan. Hij droeg een stola en een mozetta, maar straalde een duidelijke nederigheid uit. Ze glimlachte en huilde. Wie is Leo XIV dan?

In een boeiend en gedocumenteerd essay reconstrueert Baldacci de fasen van zijn opvoeding, zijn missionaire ervaringen en zijn relatie met de uitdagingen van de hedendaagse tijd: van sociale ongelijkheid tot klimaatverandering, van de geloofscrisis in het Westen tot interreligieuze dialoog. Maar bovenal wordt het profiel van een man die nog steeds in mysterie gehuld is, onderzocht: zal hij in staat zijn een bemiddelende rol te spelen en de Kerk verenigd te houden, maar tegelijkertijd ook de wereld erbij te betrekken? Zal de ziel van de hervormer of die van de voorzichtige bewaarder van de traditie zegevieren? Wordt hij een man van het Westen of een referentiepunt voor opkomende volkeren?

Elena Burigana

Artikeltags