Reclame arriveert op WhatsApp: spotjes in de "staten" en op zenders. De ngo over digitale rechten: "In strijd met EU-regels"

Het leek erop dat het de enige app zou zijn die "puur" zou blijven in het Meta-universum , waartoe – laten we dat niet vergeten – Facebook en Instagram behoren. Maar in plaats daarvan slaagde Mark Zuckerberg er na bijna tien jaar in om zijn waarschijnlijk eerste project af te ronden en ook WhatsApp op te nemen in de reclamedriehoek. En dit, zo zullen we zien, is een probleem voor EU-regelgeving die zowel Zuckerberg als Trump te restrictief vinden en de technologische vooruitgang belemmeren. Zeker als we rekening houden met het feit dat de verschillende platforms informatie konden uitwisselen. Maar laten we beginnen met de technische gegevens.

Status en kanalen – Advertenties zullen op twee manieren op WhatsApp verschijnen. Met advertenties in de "status", de content die maximaal 24 uur duurt (een beetje zoals wat er nu al gebeurt tussen twee verhalen op Instagram), en ook via promotionele kanalen voor merken en bedrijven die betaald kunnen worden met een maandelijks abonnement om het publiek te behouden, dat exclusieve content ontvangt. Een praktijk die bijvoorbeeld nuttig kan zijn voor degenen die content creëren en willen verdienen aan wat er tot nu toe op Telegram gratis was. Er komt de optie "gepromote kanalen", waarmee "beheerders voor het eerst de zichtbaarheid" van hun ruimte kunnen vergroten. De sectie 'Updates' van WhatsApp, die zowel kanalen als statussen host, wordt "dagelijks door 1,5 miljard mensen gebruikt".

Privacy – Meta heeft aangegeven dat er geen toegang zal zijn tot berichten, telefoonnummers en gesprekken, maar dat het wel locatie, taal en zelfs de manier waarop gebruikers omgaan met advertenties en kanalen kan gebruiken. Kortom: profilering. "We verkopen of delen uw telefoonnummer niet met adverteerders", legde het sociale netwerk uit. "Persoonlijke berichten, oproepen en groepen waarvan u lid bent, worden niet gebruikt om te bepalen welke advertenties u te zien krijgt."

Monopolieprobleem – En wat gebeurt er op andere platforms? "Als mensen het Account Management Center gebruiken, worden hun advertentievoorkeuren toegepast en wordt informatie van al hun accounts gebruikt voor advertenties", legt de technische informatie op de site uit. Een soort "driekoppig monster" dat met een knop geactiveerd kon worden en waarmee Meta probeert zijn platform te gelde te maken met 2 miljard actieve gebruikers per maand, nadat het in 2014 voor 19 miljard dollar was overgenomen. Zelfs toen al bestond de vrees dat de samenvoeging van deze platforms een monopolieprobleem zou veroorzaken (de Europese Commissie was de eerste die dit ontdekte) en in april, na zes jaar onderzoek, startte in de VS het proces van de Federal Communication Commission (FTC) tegen de overname van Instagram en WhatsApp en de oprichting van een socialmediamonopolie, aanvankelijk aangewakkerd door de eerste Trump, vervolgens overgenomen door Biden en nu blijkbaar minder zorgwekkend. Een welkome koerswijziging.

De ngo: "In strijd met het EU-recht" - De Digital Markets Act (DMA) die van kracht is in de EU, omvat feitelijk een verbintenis om de monopolies van grote technologiebedrijven te beperken. "Artikel 5(2) van de DMA - legt de ngo Noyb , het Europees Centrum voor Digitale Rechten gevestigd in Oostenrijk, uit - vereist de vrije toestemming van de gebruiker wanneer bedrijven gegevens tussen diensten willen koppelen. Evenzo vereist de AVG 'vrije' toestemming voor gepersonaliseerde advertenties". Gebruikers zouden daarom altijd de mogelijkheid moeten hebben om "ja" of "nee" te zeggen. Meta stelde in plaats daarvan de "Betaal of oké"-optie voor : als je niet geprofileerd wilt worden, moet je betalen. Een aanpak die de Europese Commissie al ongeldig heeft verklaard. Ook omdat - legt de ngo uit - 99% van de gebruikers reclame toestaat, omdat ze zich de betaling voor hun digitale vrijheid niet kunnen veroorloven. Bovendien is de EU de grootste wereldwijde markt voor WhatsApp in termen van koopkracht. "Meta doet precies het tegenovergestelde van wat de EU-wetgeving vereist", legt Max Schrems, president van Noyb, uit. “Gegevens van de verschillende platforms worden aan elkaar gekoppeld en gebruikers worden gevolgd voor reclamedoeleinden, zonder dat ze daar echt een keuze in hebben.”

De oproep – De Europese Commissie en nationale privacyautoriteiten zouden burgers moeten beschermen tegen het gebruik van hun gegevens zonder toestemming: "Maar Meta heeft geleerd dat er geen echte consequenties zijn. Er zijn vrijwel geen boetes, en de tot nu toe opgelegde boetes zijn niet betaald. In plaats daarvan lijkt het de aanpak van de Trump-regering te volgen en de EU-regels simpelweg te negeren, die ze op de een of andere manier als onrechtmatig beschouwen."