Boeken, 'De deksels op Aldo Moro' van Raffaele Di Ruberto is uit

In het recentste boek over de Moro-zaak ('I Coperchi su Aldo Moro' van Raffaele Di Ruberto) ontpopt de auteur, van beroep belastingrechter, zich tot een doorgewinterde chroniqueur en nauwgezette historicus. Hij beperkt zich niet tot het opgraven van de feiten - vonnissen en getuigenissen - maar probeert ook, één voor één, de massa's leugens, omissies en institutionele stiltes rond de meest sensationele politieke moord van de naoorlogse periode in Italië te 'ontmaskeren'. Het essay behandelt in rap tempo de duistere aspecten van de Moro-ontvoering van 16 maart 1978 en wijst met de vinger naar politieke dubbelzinnigheden, afwijkende geheime diensten en verborgen waarheden.

In het boek zijn, naast de publicatie van enkele belangrijke foto's, ook vrijgegeven documenten bijgevoegd. Het is de moeite waard om de geciteerde teksten van enkele hoorzittingen in de tot nu toe gehouden processen te vermelden (met name de aantekeningen van een gewaardeerde magistraat-adviseur van de Moro 2-commissie, de hoorzittingen van maarschalk Angelo Incandela en van de moeder van de vrouw van generaal Dalla Chiesa), evenals de geciteerde tekst van de einddocumenten van enkele parlementaire commissies, waarvan de laatste, de Anti-Mafia, in januari 2023 met het eindrapport afsloot. Zo blijkt de tussenkomst van staatskringen en ook van buitenlandse landen die een rol zouden hebben gespeeld in deze complexe zaak, een rol die juist tijdens de processen en uit het werk van de specifieke parlementaire onderzoekscommissies naar voren kwam, te midden van omissies, sabotage en incompetentie.

Het boek reconstrueert de rol (de belangrijkste?) van de 'Rode Brigades', een frontlinierol die, waar ze er niet in slaagden hun beslissingen op te leggen, instemde met en bovenal te lijden had onder de beslissingen en externe samenwerking, zowel Italiaanse als buitenlandse, van zowel staatsorganen als transversale organisaties. De auteur drukt zich uit tot het punt dat hij de meer dan waarschijnlijke beslissingen van de 'Genuese colonne' van de Rode Brigades benadrukt en vermeldt ook de naam van de vertegenwoordiger van dat deel van de Rode Brigades dat de moord op Moro materieel pleegde. Hij duikt ook in een reeks tragische moorden waarvan Aldo Moro en zijn escorte de eerste in de reeks vormen. Generaal Carlo Alberto Dalla Chiesa, kapitein Mario Ferraro, kolonel Antonio Varisco, kolonel Umberto Bonaventura, zuster Teresilla Barillà, Tony Chichiarelli, onder anderen, stierven onder vreemde omstandigheden omdat ze vanuit hun institutionele rol betrokken waren bij de tragische Moro-affaire. De auteur behandelt de realiteit hiervan, die tot nu toe slechts is aangestipt en in verband gebracht.

De onderhandelingen van het Vaticaan over Paulus VI worden uiteindelijk geschetst met een schat aan details en verwijzingen. Paulus VI zelf, promotor van de sterkste en meest relevante initiatieven gericht op de bevrijding van Moro, werd eerst bestreden en vervolgens van binnenuit het Vaticaan tegengehouden. Di Ruberto roept in zijn boek dan ook op de zoektocht naar waarheid niet te staken, waarbij hij Tina Anselmi citeert: "Er is niets ergers in een democratie dan de zoektocht naar waarheid en samenhang belachelijk te maken."