Einde van het leven: ook zij die niet kunnen bewegen, hebben het recht om te sterven.
De uitspraak van het Constitutionele Hof
Terwijl de regering bezig is met het voorbereiden van een voorstel om Italië een wet te geven over het 'einde van de levensduur', wordt in de Gele Zaal van de Consulta een nieuwe poging gedaan om dit te realiseren.
Een langverwachte en drukbezochte openbare hoorzitting. Terwijl de regering bezig is met het opstellen van haar voorstel voor een veelbesproken wet inzake het levenseinde in Italië, wordt er in de "Gele Zaal " van het Constitutionele Hof opnieuw nagedacht. De stoelen zijn vol, een levendige weergave van de reikwijdte van wat er binnenkort besproken zal worden: voor het eerst moeten de rechters van het Constitutionele Hof zich uitspreken over de legitimiteit van artikel 579 van het Wetboek van Strafrecht, dat momenteel het doden van een instemmend persoon bestraft. Simpel gezegd: euthanasie. Een wet die dateert uit de jaren 30, uit de Code Rocco , zoals gisteren op deze pagina's werd vermeld.
De kern van de zaak zou als volgt kunnen worden uitgelegd: als een patiënt voldoet aan alle vereisten van uitspraak 242 van het Constitutionele Hof uit 2019 – de uitspraak die in bepaalde gevallen feitelijk toegang tot hulp bij zelfdoding verleende – maar niet kan bewegen en daardoor het medicijn niet zelf kan toedienen, heeft hij of zij dan nog steeds het recht om te sterven? Het huidige antwoord is nee, en vandaar de controverse. Want, zo luidt de redenering, dit creëert twee verschillende behandelingen voor zeer vergelijkbare situaties, waarbij onderscheid wordt gemaakt op basis van de resterende mobiliteit van het individu. Dit is tenminste de mening van Filomena Gallo, nationaal secretaris van de Luca Coscioni Association, die een spoedberoep aantekende bij de rechtbank in Florence in de zaak van Libera (een fictieve naam, door haar gekozen om haar privacy te beschermen), met het verzoek om de arts van de vrouw toestemming te geven het medicijn toe te dienen.
Zo bereikte de zaak het Constitutionele Hof. Libera - die de hoorzitting op afstand volgde - is een 55-jarige Toscaanse vrouw die lijdt aan progressieve multiple sclerose en in leven wordt gehouden door levensverlengende behandelingen. Ze voldoet aan alle vereisten voor hulp bij zelfdoding , maar kan het dodelijke medicijn niet zelfstandig toedienen: ze is volledig verlamd vanaf haar nek, heeft moeite met slikken (ze leeft van halfvloeibaar voedsel) en is afhankelijk van haar verzorgers voor alle dagelijkse activiteiten, inclusief toiletbezoek. En het laatste verzoek van haar juridische team, gecoördineerd door Gallo, is dit: niet om artikel 579 in te trekken, maar om het te interpreteren en de toepassing van de strafbaarstelling van doodslag met toestemming uit te sluiten in dezelfde gevallen waarin het Constitutionele Hof het uitsloot voor hulp bij zelfdoding (artikel 580). Momenteel riskeert een arts die zich voordoet als de patiënt bij het toedienen van het medicijn namelijk zes tot vijftien jaar gevangenisstraf. Deze aanklacht zou in strijd zijn met verschillende bepalingen van de Grondwet – artikelen 2, 3, 13 en 32 – en zou de paradox creëren waarbij het recht op zelfbeschikking juist aan de ernstigst zieke patiënten zou worden ontzegd. Niet iedereen onder hen deelt echter Libera's standpunt.
Ook Maria en Maria Letizia zaten in de rechtszaal, twee vrouwen die leden aan onomkeerbare ziekten en die hadden gevraagd om tot het proces te worden toegelaten om een krachtig nee te zeggen tegen euthanasie . Ze werden vertegenwoordigd door de advocaten Mario Esposito en Carmelo Leotta. Samen met de advocaten van het Openbaar Ministerie – die het standpunt van de regering verdedigen – legden ze de redenen voor hun verzet uit: de onmogelijkheid om vast te stellen of de persoon werkelijk tot het einde wil sterven, het verschil tussen hulp bij zelfdoding en doodslag met toestemming (de wettelijke beoordelingen van de waardevermindering van de twee wetten zijn verschillend, de objecten van bescherming zijn verschillend). Bovendien het idee dat het recht op leven onschendbaar is. En de onmogelijkheid, enerzijds, om het recht toe te staan om de dood te legitimeren, anderzijds, om vast te stellen dat het verbod op doden uitzonderingen kent.
En tot slot benadrukt het Openbaar Ministerie: het zelfbeschikkingsbeginsel impliceert geen recht op sterven. En de uitspraak van de burgerlijke rechter kan niet bindend zijn voor de strafrechter. Kortom, er zijn veel factoren om rekening mee te houden. De uitspraak van de rechtbank wordt vóór september verwacht, benadrukt Libera's team van advocaten, die de rechters aanspoorden gezien de progressieve achteruitgang van de vrouw. Haar arts, Paolo Malacarne, was ook aanwezig bij de rechtbank: "Libera lijdt, en samen zullen we een manier vinden om haar lijden te verlichten ," zei hij. Op dat moment vragen we hem: zelfs als de rechtbank hem in het ongelijk zou stellen, was hij dan gedwongen een daad van burgerlijke ongehoorzaamheid te verrichten? Zou hij het risico nemen? "Ja, natuurlijk. Zelfs in dat geval."
l'Unità
