Pleamar Inmersiva 2025, het grote sensorische feest van digitale en elektronische kunst, is afgelopen.

Water . Dit was de conceptuele as van het Pleamar Inmersiva Festival 2025 , een klassiek en fundamenteel evenement op de agenda van de elektronische kunsten, dat een beslissende invloed heeft gehad op de uitbreiding en verspreiding van deze kunstvorm. Het brengt muziek, beeldende kunst en technologie samen, met een sterke nadruk op het immersieve en experimentele. Onder leiding van de ervaren Luciana Aldegani, richtte het evenement zich op water als een omhullende kern, een zintuiglijke ervaring die begon op 4 juni en eindigt op 14 juli in het Palacio Libertad (voorheen het CCK).

Bijna zes weken lang kon een breed en nieuwsgierig publiek met al hun zintuigen in de immersieve ruimte en in een andere conferentieruimte genieten van optredens, installaties en lezingen door kunstenaars, muzikanten, experts en sleutelfiguren uit de steeds diverser wordende wereld van digitale en elektronische kunst.

"Ik vind het heel interessant om kunstenaars te betrekken bij zowel live-ervaringen als video-installaties, onder het mom van het vestigen van een centraal thema: water als discussieobject, dat op verschillende manieren benaderd kan worden", legt Aldegani uit, curator en pionier op dit gebied. "De kunstenaars gaven een zeer interessante interpretatie van dat idee."

Pleamar werd in Mar del Plata opgericht door Aldegani en Ernesto Romeo, componist, toetsenist, synthesizerspecialist en oprichter van de elektronische muziekgroep Klauss. In 2018 gaven ze hun eerste cursussen over dit conceptuele universum en in 2019 ontvingen ze steun van de National Endowment for the Arts voor de eerste editie van de Pleamar Scholarship. Sindsdien hebben ze series georganiseerd in het MAR Museum voor Hedendaagse Kunst en samengewerkt met het Manzana de las Luces Historical Complex, het Kirchner Cultural Center en de Universidad Nacional de Tres de Febrero. In 2023 organiseerden ze ook activiteiten in Buenos Aires, met name bij Artlab en het Recoleta Cultural Center, en in Bariloche. Tot 2021 was het festival meer gericht op het gebied van geluid, maar sindsdien hebben de beeldende kunsten terrein gewonnen en meer aandacht gekregen.

"Het Mar del Plata Festival is ontworpen vanuit een milieuperspectief. We beginnen met water, keren terug naar water, en dan creëren we die vloeibare metafoor", zegt Aldegani, verwijzend naar de Mar del Plata-versie van de serie, die dit jaar op 22 en 23 november plaatsvindt in het MAR Museum.

"De thema's beginnen grenssituaties en kustlijnen aan te nemen, en er komen zorgen naar voren die meer te maken hebben met het scannen van geografische gebieden, van de oceaan tot de vlaktes en de bergen. De groei van Pleamar is organisch en duurzaam, en doet wat het kan met een sterke voetafdruk in de realiteit, gebaseerd op de directe respons die de kunstenaars ons geven", legt Fernando Molina uit, architect, audiovisueel kunstenaar en curator beeldende kunst bij Pleamar.

De activiteitencyclus van het exCCK omvatte hooggewaardeerde momenten zoals de audiovisuele performances μruguay (Sebastián Seifert), Quintessence (Audiota + Esteparia) en Premonition (Sol del Río), die water als vloeibaar, sensorisch en hypnotisch medium verkenden. Curatoren Jazmín Adler en Agustina Rinaldi presenteerden ook presentaties over de eerste computergegenereerde werken tot en met de ontwikkeling van immersieve sensorische omgevingen en de kruising van kunst, wetenschap en technologie. Ook de werken van Molina, Hernán Caratozzolo, Ernesto Romeo en Lucas DM werden zeer geprezen.

Molina's lezing was gekoppeld aan het concept van immersie. Hij ging in op de paradoxale vraag naar de fascinatie die deze ervaring oproept. "Voordat we geboren worden, bevinden we ons al in een immersieve omgeving. We worden verwekt in een baarmoeder, in iets dat ons beschermt. Ons hele leven speelt zich af in immersieve situaties. Onze driedimensionale realiteit heeft een vloer, een plafond en wanden. Dus, wat fascineert ons zo aan het naar een kamer gaan om ondergedompeld te worden, terwijl we al ondergedompeld zijn in het leven? Het is de intentionaliteit, de fantasie van de kunstenaar gericht op die zes vlakken van de kubus die ons bevatten en die in werkelijkheid zo oud zijn als het leven zelf."

Molina verwees toen naar de sensatie die de bewoners van plekken als de grot van Lascaux in Frankrijk 12.000 jaar geleden ervoeren: "Die primitieve beschaving die in de grot was opgesloten, begint op de muren en plafonds de realiteit te reproduceren van wat ze zag: de dieren, het huis, de zoektocht naar voedsel." De architect en audiovisueel kunstenaar concludeert: "Ik vraag me af waarom we gefascineerd zijn door een situatie als deze, die niets meer en niets minder is dan het perspectief van de kunstenaar dat de immersieve ruimte en de ervaring die we daar zullen hebben definieert als een enigszins tegenstrijdige en paradoxale vorm van dit nieuwe paradigma van de kunsten."

Aldegani loopt door de immersieve galerie op de vierde verdieping van het exCCK, terwijl Seifert haar opvallende werk ontwikkelt, dat een gevoel van verbondenheid met de natuur uitdrukte en door het publiek zeer werd geprezen. Kort daarna reflecteert de curator op de kruising van deze expressies met de omgeving van de wereld in al haar variaties: "Ik vind de politieke aspecten die zijn vastgelegd in de selectie van apparaten, de componenten waartoe kunstenaars toegang hebben, en alle beslissingen en verschillen die voortvloeien uit het kunstenaarschap in Latijns-Amerika en Europa interessant."

– Hoe positioneert de Latijns-Amerikaanse elektronische artiest zich in deze context?

Elektronische kunst wordt beïnvloed door situaties die de eigen beslissingen van de kunstenaar zijn, maar die ook door omstandigheden bepaald worden. Toegang tot bepaalde technologieën leidt tot meer of minder ontwikkeling van digitale kunstenaars dan elders. En dit alles geeft de Latijns-Amerikaanse scene, de onze, een enorme impuls, omdat we constant de gaten dichten, uitvinden wat ontbreekt, en dat stimuleert de creativiteit op een explosieve manier. Er is veel draad en veel soldeerwerk, terwijl in de Europese scene alles onberispelijk, perfect en netjes is.

–Dat ‘gebrek’ maakt noodzakelijkerwijs een verschil, nietwaar?

–Onze scene is productief, krachtig in de conceptuele aspecten van haar werk, in haar reizen. Ik heb de kans om met veel kunstenaars te spreken die onze kijk op de wereld veranderen, en dat is fantastisch. Ze zijn diep betrokken bij hun creaties en pakken het gebrek, de afwezigheid aan. Soms wordt de negatieve realiteit ondersteund door een enorm positief aspect dat de conceptuele aspecten van het werk versterkt. Om het technologische element te bereiken dat ze nodig hebben, moeten kunstenaars namelijk andere werkplaatsen en studio's bezoeken, en dat versterkt de kunstenaarsgemeenschap.

Door Hernán Caratozzolo en Ernesto Romeo, vrijdag 11 juli, 18.00 uur - Auditorium 411 van het Libertad-paleis (ex-CCK) Sarmiento 151. CABA

•Donderdag en vrijdag | Video-installaties in de Immersive Room van 14.00 tot 20.00 uur