Ouder worden betekent niet dat je cognitieve scherpte afneemt.

MADRID (EFE)—De superbejaarden, mensen van boven de 80 jaar met de hersenen van een 50-jarige, worden al een kwart eeuw wetenschappelijk bestudeerd op zoek naar de formule voor de beste eeuwige jeugd, de jeugd die wordt geboden door een gezond brein.

Sinds 2000 probeert een team van Northwestern University (Chicago) de sleutels tot de onverwoestbare hersenen van superoude mensen te ontcijferen door 290 mensen te observeren en autopsieën uit te voeren op 77 gedoneerde hersenen.

Hun bevindingen werden gisteren gepubliceerd in het tijdschrift “Alzheimer's & Dementia.”

De term superouderen werd eind jaren negentig bedacht door Marsel Mesulam, oprichter van het Center for Cognitive Neurology and Alzheimer's Disease aan de Northwestern University.

Hun doel was om het neurobiologische profiel van deze personen te bestuderen en zo vroegtijdig therapieën te vinden om de gezondheid van de hersenen op oudere leeftijd te behouden.

Volgens onderzoekers is een superoudere ‘een persoon met uitzonderlijke sociale en geheugenprestaties, vergelijkbaar met die van mensen die minstens dertig jaar jonger zijn. Daarmee wordt de opvatting dat cognitieve achteruitgang een onvermijdelijk onderdeel is van het ouder worden, ter discussie gesteld’, vat Sandra Weintraub, onderzoeker op het gebied van psychiatrie bij Northwestern University, samen.

Uit 25 jaar onderzoek is gebleken dat het geheugen van ouderen uitzonderlijk goed presteert. Hun resultaten bij tests voor het herinneren van woorden en voorwerpen zijn vergelijkbaar met die van 50- en 60-jarigen.

Het is duidelijk dat ze ongelooflijk sociale mensen zijn. Ze hadden verschillende levensstijlen en sportgewoonten, maar ze hadden allemaal één ding gemeen: ze hadden sterke interpersoonlijke relaties.

Autopsieën tonen hersenstructuren en karakteristieke cellulaire kenmerken aan. Dr. Weintraub benadrukt dat hun hersenstructuur jeugdig is, aangezien "in tegenstelling tot hersenen die normaal verouderen, bij superbejaarde individuen geen significante verdunning van de cortex, de buitenste laag van de hersenen, optreedt."

Dit cruciale hersengebied speelt een belangrijke rol bij het integreren van informatie over besluitvorming, emoties en motivatie.

Vergeleken met de hersenen van mensen van hun leeftijd hebben de ouderen meer von Economo-neuronen dan normaal. Deze neuronen zijn betrokken bij sociale cognitie, empathie en besluitvorming. Daarnaast hebben ze grotere entorinale neuronen, die van cruciaal belang zijn voor het geheugen.

Een deel van de 77 hersenen bevatte amyloïde- en tau-eiwitten (ook wel plaques en tangles genoemd), die een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer, maar bij andere delen van de hersenen was geen sprake van ontwikkeling.

"Dit geeft aan dat hun hersenen extreem resistent zijn tegen cognitieve achteruitgang, omdat ze óf geen plaques of amyloïde- en tau-kluwens produceren, óf, als ze dat wel doen, hun hersenen niet aantasten", aldus Weintraub.

Onderzoekers zijn blij met het doneren van hersenen aan de wetenschap voor postmortaal onderzoek.