Het ontwerp van een modetijdschrift, dat cultobject

In een tijdperk waarin de schermen verzadigd zijn met content en kunstmatige intelligentie razendsnel opduikt, zijn onafhankelijke modebladen die meer dan dertig jaar geleden zijn gedrukt het enige onderwerp van studie waar de Italiaan Saul Marcadent zich op richt.

Bewerken is zowel cureren als bewerken. Itineraries of design in modemagazines is de nieuwe titel in de bundel Studies on Fashion van uitgeverij Ampersand. De nadruk ligt op een zeldzaam onderwerp als deze niche-redactionele ervaringen, die eerder dienen als toevluchtsoord dan als marktsegment. Hetzelfde geldt voor het begrip insider, dat belichaamd kan worden door de persoon die het tijdschrift maakt, maar ook door de redacteur, art director, fotograaf of stylist, naast andere rollen.

Marcadent – ​​onderzoeker aan de Università Iuav in Venetië en curator – richt zich niet op zomaar een tijdschrift, maar op de tijdschriften die vooral in de jaren negentig zijn ontstaan; bijvoorbeeld Purple, Self Service en Visionaire . Hij analyseert ze als alternatief voor de periodieke frequenties, en dus ook voor de vakpers, en voor de tweedimensionaliteit die het digitale biedt. Hij is geïnteresseerd in de reikwijdte die ze kunnen hebben als ze een persoon bereiken en instrumenten voor verandering worden.

Het boek, dat oorspronkelijk in 2020 in het Italiaans en daarna in het Engels werd gepubliceerd, bestaat uit vijf hoofdstukken en gaat dieper in op het theoretische kader van een onderwerp dat tot nu toe nauwelijks is onderzocht. Ook worden de temporele kwestie en het samenwerkingsaspect van deze projecten onderzocht. Daarnaast observeren we zorgvuldig het grafische ontwerp en de art direction die hen kenmerken, en de voorbeelden van innovatieve tijdschriftformats aan het begin van het nieuwe millennium. Iets dat de geldigheid ervan en de manier waarop ze zich voortdurend vernieuwen, bevestigt.

– Als je bedenkt dat jongeren tegenwoordig mode volgen via sociale netwerken en dat tijdschriften voor sommigen een cultobject zijn geworden, op welke lezers richt het boek zich dan?

–Het is gebaseerd op onderzoek dat is uitgevoerd op academisch gebied en is primair gericht op academici en studenten. Tegelijkertijd wil het een breder publiek bereiken dat geïnteresseerd is in hedendaagse modeuitgaven, fotografie en grafisch ontwerp. De digitale ruimte is een ruimte van informatie, maar het is noodzakelijk om de culturele waarde van kwalitatief hoogwaardige gedrukte publicaties te benadrukken. De internationale verspreiding van niche-uitgeefprojecten is wat mij betreft positief. Daarom besteed ik een aanzienlijk deel van mijn tijd aan het lesgeven op dit gebied.

–De publicaties waar je het over hebt lijken meer te maken te hebben met de manier waarop een kunstobject wordt gemaakt dan met een journalistiek product. Wat kun je hier nog meer over zeggen?

–Slechts enkele van de geanalyseerde tijdschriften zijn bedoeld als verzameluitgaven, zoals Visionaire, opgericht in New York in 1991. De meeste onderscheiden zich van wijdverspreide periodieken door specifieke kenmerken. Ze worden niet ondersteund door een redacteur of uitgeverij en worden doorgaans gekenmerkt door een lage periodiciteit, een kleine oplage en een distributie die de voorkeur geeft aan alternatieve kanalen. Ze overstijgen bovendien de grenzen van traditionele publicaties met hun ongebruikelijke ontwerp, niche-inhoud en toewijding aan specifieke gemeenschappen.

–In het modesysteem wordt de terugkeer naar vakmanschap en kleding die lang meegaat steeds duidelijker. Ziet u in die zin een verband met de terugkeer naar de tijdschriften waar u naar verwijst?

–Een gedrukt tijdschrift is een materieel apparaat, een artefact, dat aanwezig kan zijn. Materialiteit is van fundamenteel belang voor het begrijpen van de publicaties die in het boek worden geanalyseerd. De interessantste redacties zijn de redacties die zich voortdurend afvragen wat een nichetijdschrift vandaag de dag nog kan zijn. Degenen die dit ogenschijnlijk verouderde medium kunnen uitdagen en testen. Ik denk dat dit fenomeen niet op zichzelf staat en dat wat u zegt er zeker mee te maken kan hebben.

–In het boek noemt u degenen die in de jaren 90 in nichetijdschriften werkten insiders. Ziet u vergelijkbare figuren in het heden?

–De generatie tijdschriften uit de jaren negentig, waartoe Purple en Self Service behoorden, wilde een standpunt uitdragen dat elk vakgebied kon aanvallen. De oprichters wilden een manier van kijken naar de wereld vertellen. Hedendaagse tijdschriften geven daarentegen de voorkeur aan micro-onderzoeksgebieden vanwege de grote diversiteit en het aanbod. Ze zijn minder informatief en identificeren een onderwerp en gaan daar dieper op in. Ik kijk aandachtig naar het werk van enkele oprichters van hedendaagse onafhankelijke publicaties, zoals Buffalo Zine, dat in 2011 werd gelanceerd. Het duo, gevormd door creatief directeur Adrián González-Cohen en grafisch ontwerper David Uzquiza, is zich zeer bewust van het werk dat ze doen, met authenticiteit en zorg. Sommige uitgaven zijn iconisch en natuurlijk niet meer verkrijgbaar: ik denk aan ‘Copyright’, over het onderwerp kopiëren, of ‘Viral’, gericht op digitale praktijken en esthetiek. Formaat, lay-out en typografie worden voortdurend opnieuw uitgevonden. Een ander aspect dat dit tijdschrift interessant maakt, is de mogelijkheid om generatieoverschrijdend te zijn en altijd verbonden te blijven met de eigen tijd.

–In het laatste hoofdstuk verwijst u naar de terugkeer van nichetijdschriften. Kunnen we zeggen dat dit een reactie is of eerder een verzet tegen de snelle opmars van schermen?

–We kunnen ze zeker begrijpen als een vorm van reactie op de dematerialisatie van beelden die onze tijd kenmerkt. Het zijn projecten die de snelheid van het heden contrasteren met een tragere tijdelijkheid. Tegelijkertijd moeten niches niet alleen gezien worden als een vorm van verzet: het zijn experimentele laboratoria waar verandering plaatsvindt. Om dit fenomeen volledig te begrijpen, moeten we manieren vinden om deze ervaringen te meten, te herkennen en in kaart te brengen. Tegelijkertijd moeten we onderzoeken of deze collectieve en levendige manier van reflecteren een nieuwe benadering van culturele creatie vormgeeft.