Tseltal-mensen marcheren in Chiapas tegen de snelweg Palenque-San Cristóbal.

TUXTLA GUTIÉRREZ, Chis. (apro).- Meer dan 3.000 mensen, voornamelijk uit Tseltal, hielden deze vrijdag een bedevaart in de wijk Bachajón ejido, gemeente Chilón, als onderdeel van de Internationale Dag van de Inheemse Volkeren van de Wereld.

De mobilisatie bracht gemeenschappen uit verschillende gemeenten in het noorden en de jungle van Chiapas bijeen. Zij eisten respect voor Moeder Aarde, een einde aan onteigening en geweld, en de opbouw van vrede met rechtvaardigheid.

Een van de belangrijkste eisen van de inheemse bevolking was het stopzetten van de aanleg van de snelweg tussen Palenque en San Cristóbal de las Casas. Volgens hen dreigt dit project hun territoria te versnipperen, het milieu te schaden en hun collectieve rechten te schenden.

Met spandoeken, slogans en gebeden marcheerden de demonstranten langs de hoofdwegen van Bachajón. Ze veroordeelden daarbij de criminalisering van gemeenschapsverdedigers en de toenemende militarisering in hun regio's.

De demonstranten uitten hun ongenoegen over de procedure voor het hervatten van de aanleg van de weg, bekend als de Maya Culturen Route, "een project dat zichzelf 'ontwikkelings' noemt, maar dat vanaf het begin heeft geleid tot een reeks schendingen van onze rechten als inheemse volkeren."

De mobilisatie werd uitgeroepen door lokale autoriteiten, parochiecomités en organisaties zoals de Beweging ter Verdediging van het Leven en het Territorium (MODEVITE). Zij eisten een einde aan megaprojecten die zonder overleg waren opgelegd, zoals de snelweg Palenque-San Cristóbal de las Casas, en veroordeelden aanvallen op lokale verdedigers.

"We willen in vrede op ons land blijven leven. We accepteren niet dat de overheid onze bossen verwoest of ons wegen oplegt zonder onze toestemming. Dit land is niet te koop", verklaarde María Jiménez, catechist en woordvoerder van een gemeenschap in Ocosingo.

Tijdens de pelgrimstocht droegen deelnemers spandoeken met teksten als "Moeder Aarde is niet te koop", "Nee tegen de snelweg, ja tegen het leven" en "Wij willen vrede met rechtvaardigheid en waardigheid". Ook zongen ze liederen, baden ze en hielden ze een traditionele ceremonie ter verdediging van het land.

Afwijzing van de snelweg Palenque-San Cristóbal de las Casas

Een van de belangrijkste redenen voor het protest was de weerstand tegen het snelwegproject Palenque-San Cristóbal, dat al jaren door de deelstaatregering en de federale overheid wordt gepromoot als onderdeel van de toeristische infrastructuur van de Mayatrein.

Volgens de gemeenschappen zou de route van de snelweg gevolgen hebben voor de gemeenschappelijke en ejido-gronden in gemeenten als Chilón, Ocosingo, Yajalón en Tila, waardoor landbouwgronden, heilige gronden en ecologische reservaten versnipperd zouden raken.

Gemeenschappen waarschuwden ook voor de toenemende militarisering, de criminalisering van verdedigers en het opleggen van sociale programma's als instrumenten van interne verdeeldheid.

"Het snelwegproject schendt onze rechten als inheemse volkeren, omdat we nooit vrij, voorafgaand en op een geïnformeerde manier zijn geraadpleegd, zoals vastgelegd in ILO-Conventie 169", aldus Pedro López, lid van MODEVITE.

De dag werd afgesloten met het voorlezen van een gezamenlijke verklaring waarin de gemeenschappen hun toewijding aan de verdediging van hun grondgebied, autonomie en vrede met rechtvaardigheid bevestigden.

"We willen geen geweld meer. We willen leven zoals onze grootouders ons hebben geleerd: in harmonie met het land, in gemeenschap, met respect voor onze organisatievormen", aldus een traditionele autoriteit uit Bachajón.

In het manifest dat aan het einde van de mars werd voorgelezen, riepen de gemeenschappen de Mexicaanse regering op om de rechten van inheemse volken te respecteren, megaprojecten te stoppen en processen van gemeenschapsorganisatie te erkennen.

Inheemse organisaties, religieuze groeperingen en traditionele autoriteiten namen deel aan het evenement, dat werd afgesloten met een spirituele ceremonie waarin zij hun toewijding aan het verdedigen van hun territoria en de autonomie van hun volkeren herhaalden.