Trump bepaalt agenda op cruciale tweede NAVO-dag

Na het diner gisteravond op paleis Huis Ten Bosch is vandaag dan de échte top, de vergadering van de Noord-Atlantische Raad, met alle regeringsleiders van de landen die lid zijn. Die begint om 10.30 uur.

Fons Lambie: "De vergadering en de slotverklaring zijn ultrakort. Alles is in het werk gesteld om de Amerikaanse president te behagen, in een poging om het bondgenootschap tussen de VS en Europa overeind te houden. Gisteren werden veel gesprekken op de top al overschaduwd door de oorlog tussen Israël en Iran, dat zal vandaag ook gebeuren, als al die regeringsleiders en diplomaten elkaar ontmoeten."

De belangrijkste vergadering gaat ongeveer tweeënhalf uur duren. De vergadering is achter gesloten deuren, er mogen geen camera's bij zijn. Vlak voor aanvang wordt de zaal extreem goed gecontroleerd op aanwezigheid van afluisterapparatuur en andere spionagemiddelen.

Het belangrijkste onderwerp: de defensie-uitgaven. Fons Lambie: "Vandaag wordt officieel de 'belofte van Den Haag' afgesproken. De NAVO-norm van 5 procent in 2035. Dat is het resultaat dat Trump mee naar huis kan nemen." Dat is dus 5 procent van het bruto binnenlands product, miljarden euro's.

Maar die 5 procent is wel een Ruttiaans compromis. "De 5 procent is opgedeeld in 3,5 procent defensie-uitgaven en 1,5 procent defensie-gerelateerde uitgaven, zoals infrastructuur en cybersecurity. Dat is boterzacht, want onder die 1,5 procent kunnen allerlei uitgaven vallen. Spanje is op het laatste moment akkoord gegaan met de tekst door te zeggen dat elk land zelf de vrijheid heeft om naar de 5 procent te gaan. Dat maakt het allemaal wat vager. Pas over een aantal jaren weten we of de 'belofte van Den Haag' niet een loze belofte was."

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zullen we niet meer zien. Hij is niet uitgenodigd bij de vergadering en hij zal dus ook niet op de groepsfoto belanden. Gisteren gaf hij een toespraak in de Tweede Kamer. Waarin hij onder meer Nederland dankte voor de hulp, zoals hier is te zien:

Deze top is al vaak 'historisch' genoemd, maar wordt het ook een ‘historisch succes’? Voor NAVO-baas Rutte, premier Schoof en de Nederlandse organisatie is deze top een succes als vanmiddag blijkt dat alles soepel en vlot is verlopen, zegt Fons Lambie. "Als Trump met een goed gevoel vertrokken is en de NAVO niet aan het wankelen heeft gebracht. En als de andere NAVO-leiders diezelfde eenheid van de NAVO koesteren. Als er geen grote verstoringen zijn, bijvoorbeeld door cyberaanvallen of demonstraties."

NAVO-baas Rutte en demissionair premier Dick Schoof noemden het bij aanvang al wel historisch:

Gisteren was het treinverkeer al verstoord, waarbij meteen wordt gespeculeerd over mogelijke sabotage door Rusland. Als het vandaag allemaal vlekkeloos verloopt, dán zullen Rutte en Schoof ongetwijfeld spreken van een groot succes.