“Herberto Helder was politiek gezien een glad type”

Afgezien van de mensen die hem persoonlijk kenden, was Herberto Helder voor lezers en zelfs niet-lezers een mysterieuze en onbekende oceaan. Hoe bent u begonnen met het bevaren van deze wateren? De persoon die mij voor het eerst bij dit werk heeft begeleid, was de vertaler Aníbal Fernandes, een vriend van Herberto. Hij was mijn eerste aanspreekpunt. We hebben weken, maandenlang talloze gesprekken gevoerd... En die gesprekken brachten me ertoe om naar verschillende plekken, mensen en verhalen te gaan. Het was een soort sneeuwbaleffect dat daar ontstond. En de mensen die ik tijdens dat proces volgde, gaven mij toegang tot andere mensen en verhalen. Herberto Helder is een heel andere biograaf dan normaal, omdat er tijdens zijn leven een stilte viel, die hij zelf in gang zette. Vanaf een gegeven moment was er bij zijn vrienden en de mensen die het dichtst bij hem stonden, een soort angst dat ze niet langer met Herberto zouden kunnen leven als ze de door hem opgelegde regel zouden overtreden. En ik begrijp dat hij alle recht heeft op zijn privacy.

Tot nu toe. Ja, niemand heeft tijdens zijn leven een biografie geschreven en dat besef ik. Maar het is onzin dat er na zijn dood geen biografie van Herberto Helder zou verschijnen. En dit zal waarschijnlijk niet de enige zijn. Als zijn werk de interesse van nieuwe generaties blijft wekken, geloof ik dat er nog meer biografieën zullen verschijnen. Maar ik had geen toegang tot de vele getuigenissen die ik had. Van de ongeveer 70 mensen die ik heb geïnterviewd, leven er velen niet meer, anderen zijn al behoorlijk oud. Er kunnen echter nieuwe documenten en correspondentie opduiken, die nader onderzocht of gecorrigeerd kunnen worden.