DE MENSHEID IN ZWART-WIT: Sebastião Salgado: de reis van een fotograaf die beelden omzette in een daad van verzet

Sebastião Salgado: de reis van een fotograaf die van beelden een daad van verzet maakte
Sebastião Salgado fotografeerde alsof hij naar de wereld luisterde — met stilte, geduld en ziel. Van de ellende van de goudzoekers in Serra Pelada tot de bevroren woestijnen van Antarctica, zijn camera was nooit neutraal: het was een ethisch kompas, een humanistisch baken.
Hij verdeelde zijn werk in grote visuele epen – Workers, Exodus, Genesis – waarbij hij altijd op zoek ging naar waardigheid waar het gewone oog ruïne zag. Elke fase is een hoofdstuk in de menselijke strijd om te overleven en betekenis te geven.
Zijn beelden documenteren niet alleen, ze bevragen, ontroeren en hekelen. In dit verslag blikken we terug op de reis van een man die licht en schaduw tot een universele taal maakte en generaties fotografen inspireerde, die vertelden over de meester die vandaag (23) op 81-jarige leeftijd overleed. Zij laten hier ook hun eerbetoon achter.
Sebastião Salgado is op zichzelf een monumentale erfenis. Aan het einde van de 20e eeuw en in de periode van de 21e eeuw, waarin hij inheemse volkeren, boeren, de meest achtergestelde bevolkingsgroepen ter wereld, oorlogen, vernietiging en verwoesting afbeeldde, stak hij zelf de handen uit de mouwen. Sebastião heeft een uniek werk. Enkelvoud. Dat deed hij op een unieke manier. Het is heel moeilijk om als een tweede Sebastião Salgado geboren te worden
Tussen de jaren zeventig en negentig richtte hij zijn aandacht op menselijke arbeid, gedwongen migratie en sociale ongelijkheid in opmerkelijke werken als "Other Americas" (1996), met portretten van het plattelandsleven in Latijns-Amerika; "Sahel - Het einde van de wereld" (1988), over hongersnood en migratie in de Afrikaanse Sahel; en "Workers" (1993), een visueel epos over fysieke arbeid over de hele wereld.

Sebastião Salgado was de grootste fotograaf ooit geboren sinds de komst van de fotografie. Hij was voor de fotografie precies wat Mozart en Beethoven voor de muziek waren; wat Hitchcock, Spielberg, Charles Chaplin en Orson Welles voor de cinema vertegenwoordigden; wat Michelangelo voor de beeldhouwkunst vertegenwoordigde; wat Pelé voor het voetbal betekende
Volksverhuizingen, oorlogen, vluchtelingen en de gevolgen van globalisering waren centrale thema's in de jaren negentig en nul. In deze periode documenteerde hij migranten en vluchtelingen in meer dan 40 landen in "Exodus". Sebastião Salgado wordt beschouwd als een meesterwerk en tekent er een visuele kritiek op de hedendaagse wereld mee.

Het werk van Sebastião Salgado neemt een belangrijke plaats in de geschiedenis van de fotografie in. Als geen ander maakte hij gebruik van de mogelijkheden van de camera op het gebied van lichtbeheersing en compositie om visuele verhalen te produceren die zowel betoveren als informeren. Dankzij zijn langetermijnprojecten heeft hij een enorm publiek kennis laten maken met een aantal van de grootste verhalen uit de mensheid. Sebastião laat een kolossale erfenis van iconische beelden en een reeks documentaire fotografen achter die door zijn perspectief zijn geïnspireerd.
Na jarenlang de conditie van de mens in beeld te hebben gebracht, richtte Sebastião Salgado zich vanaf de jaren 2000 ook op het vieren van de natuur en de relatie tussen de mens en de aarde. In 2013 bracht hij "Genesis" uit, het resultaat van een 8 jaar durende fotografische expeditie door ongerepte landschappen, geïsoleerde volkeren en wilde soorten, waarin hij pleit voor een herverbinding met de planeet. In 2021 documenteert "Amazônia" het bos en de inheemse bevolking.

Wat Sebastião Salgado deed, zal nooit meer gebeuren. En zelfs als er soortgelijke dingen gebeuren, zal het niet hetzelfde zijn. Een fotograaf van mijn generatie die zegt dat hij niet beïnvloed is door Sebastião Salgado, is niet eerlijk. We gingen er allemaal heen. Ik weet niet wat hem overtreft, of het het werk is dat zijn naam overtreft, of de man die het werk overtreft.
uol