De staking bij CP

Alle werknemers, zonder uitzondering, hebben het recht om te streven naar betere beloning en arbeidsomstandigheden. Zij hebben het recht om deze rechten op te eisen door zich collectief te organiseren met als expliciet doel om hun onderhandelingspositie in de relatie met de werkgever te versterken.
Vakbonden hebben op hun beurt de vrijheid om op te treden ter verdediging van de belangen van hun leden. In de meest extreme gevallen kunnen zij zelfs dreigen met stakingen en gebruikmaken van dit grondwettelijk gewaarborgde recht. In een democratische samenleving als de onze bestaat hierover geen twijfel.
Het blijkt dat stakingen die als systeem door vakbonden worden uitgevoerd in dienst van partijbelangen, een ander karakter hebben. Wanneer deze politieke strategie plaatsvindt bij bedrijven die een monopolie hebben op de dienst die zij leveren, en daarbij ook nog eens het fundamentele publieke belang dat deze dienst vertegenwoordigt, wordt de strategie nog schadelijker. En als zo'n monopolistisch bedrijf staatseigendom is, wordt de schadelijkheid bedreigend.
Met dit lange overzicht willen we proberen te begrijpen wat er gebeurt in de CP-staking die nog steeds gaande is. De staking verwoest de levens van honderdduizenden mensen en de gevolgen ervan worden gevoeld door degenen met de laagste inkomens, door degenen die strengere werktijden hebben en door degenen die niet dezelfde arbeidsomstandigheden hebben als CP-werknemers.
Mensen van wie het leven door de staking verstoord wordt, verdienen gemiddeld genomen veel minder dan de gemiddelde CP-werknemer. Het is voldoende om te kijken naar de vele subsidies en bonussen die CP-werknemers ontvangen, zoals vastgelegd in de bedrijfsovereenkomst van 2022. Zo krijgen machinisten een royale vergoeding voor noodwerkzaamheden (die soms wel het dubbele of zelfs het drievoudige van het normale dagloon bedraagt); toelage en reiskostenvergoeding; reiskostenvergoeding; reiskostenvergoeding voor rust buiten het hoofdkantoor, waarbij een maaltijdvergoeding wordt gerekend; vervoers- of beschikbaarheidsvergoeding; anciënniteitsbetalingen voor dienstjaren van 5 jaar; ploegentoeslag; “rij”-bonussen, dat wil zeggen een bonus voor elke volledige dagelijkse werkperiode en een andere gelijkwaardige bonus voor het jaarlijks rijden, waarbij vakbondsactiviteit als daadwerkelijke arbeid wordt beschouwd; 25 werkdagen vakantie; aanvullende vakantietoeslag; aanvulling op de ziekte-uitkering die door de Sociale Verzekeringsbank wordt toegekend; particuliere ziektekostenverzekering; kleuterschooltoelage; diverse kortingen op treinreizen voor partners, kinderen en kleinkinderen.
Er is niets dat werknemers ervan weerhoudt om goede arbeidsomstandigheden te krijgen. Maar het voortdurend houden van stakingen, die een ernstige bedreiging vormen voor degenen die alleen maar kunnen dromen van dergelijke arbeidsomstandigheden, ontaarden in provocaties. En het wordt nog erger als ze plaatsvinden bij een bedrijf dat jaarlijks honderden miljoenen euro's aan belasting int bij de Portugezen, inclusief iedereen die schade ondervindt van deze stakingen.
Pedro Nuno Santos, die zichzelf belachelijk maakte door op te scheppen dat hij CP "winstgevend" had gemaakt, vergat te vermelden dat de winst van minder dan 2 miljoen in 2024 te danken was aan de afbetaling van de schulden van het bedrijf met 2,1 miljard aan belastingen van iedereen en de jaarlijkse overdrachten van de staat van ongeveer 170 miljoen voor de openbare dienst die de stakingen kennelijk in gevaar brengen.
Het was niet alleen met deze details dat Pedro Nuno Santos zichzelf belachelijk maakte. Toen Pedro Nuno Santos de slecht doordachte uitspraken van Luís Montenegro aanviel over de noodzaak om "een einde te maken" aan het misbruik van stakingen door de wet te veranderen, vergat hij schaamteloos dat hijzelf in 2019, als minister, tijdens een andere staking precies dezelfde bedreiging had geuit. Het waren destijds chauffeurs van gevaarlijke stoffen die het land dreigden lam te leggen. Het betrof mensen die niet dezelfde arbeidsomstandigheden hadden als CP-werknemers, zelfs niet in de verste verte. Het schrille contrast tussen beide wordt al duidelijk als je de eisen van toen vergelijkt met de eisen van nu, gesteld door de CP-vakbonden die onbuigzaam zijn in de staking. In 2019 werden chauffeurs die een salaris van 1.200 euro en een specifieke vergoeding van 240 euro eisten, het slachtoffer van een publieke laster- en intimidatiecampagne. Het culmineerde allemaal in het verzoek van de regering van António Costa aan het Openbaar Ministerie om een proces te starten dat ertoe zou leiden dat de Nationale Unie van Bestuurders van Gevaarlijke Stoffen in 2020 door de rechtbanken werd uitgeroeid, een proces dat in 2022 door het Hof van Beroep werd bevestigd. De volgorde van legaliteit is heilig, maar het is opmerkelijk dat het een zeer grote linkse meerderheid was – de Geringonça – die ervoor zorgde dat een vakbond in Portugal werd uitgeroeid. Al met al weten we waarom: de vakbond had niet de juiste partijkleur.
Tot slot mogen we niet vergeten dat de inwoners van Groot-Lissabon, via de metro, ook te lijden hadden onder de verstoring van het dagelijks leven door de terugkerende stakingen. De afgelopen 10 jaar dwingt het aantal stakingen en de schokkende verslechtering van de kwaliteit van de vervoersdiensten van de metro van Lissabon ons om na te denken over degenen die uiteindelijk de verantwoordelijkheid dragen voor deze ramp. En het antwoord is simpel: António Costa.
Als premier van Gerigonça was hij degene die, in wederom een gebaar van opoffering van het nationale belang in naam van zijn eigen politieke succes, de onderconcessie van de metro van Lissabon aan een grote buitenlandse particuliere groep, die was voorbereid door de regering van Pedro Passos Coelho, afblies. Onder António Costa werd heel Lissabon tien jaar lang geteisterd door eindeloze stakingen en een situatie waarin het openbaar vervoer in de Derde Wereld werd verstoord.
De enige reden waarom een bedrijf beursgenoteerd zou moeten zijn, is het onherleidbaar publieke karakter van de dienstverlening die het levert. Maar als dit bedrijf, omdat het staatseigendom is, een ruimte wordt voor politieke actie door partijbonden en daarmee zijn ware functie verliest, dan hebben we een ernstig probleem van verraad aan het algemeen belang.
Hij schrijft elke twee weken op dinsdag voor SAPO // Miguel Morgado schrijft volgens de oude orthografische overeenkomst
sapo