Een nieuwe kijk op innovatiefinanciering in Europa en het versterken van startups voor de toekomst

De Europese Unie trekt 225 miljard euro uit voor de financiering van innovatie, maar startups – de echte motoren van innovatie – ontvangen slechts 5% van dit bedrag. Zoals benadrukt in het rapport Startup backed by the EU's Framework Programs , roept dit onevenwicht dringende zorgen op over het vermogen van Europa om concurrerend te blijven op een wereldwijde markt die wordt aangestuurd door flexibiliteit en creativiteit. Te veel financiering ondersteunt consortia van onderzoeksinstituten en grote bedrijven, die vaak verstrikt raken in bureaucratie en niet de urgentie hebben om hun resultaten te commercialiseren. Integendeel, de prikkels voor de academische wereld liggen in het schrijven van artikelen en het claimen van patenten, en zelfs in het verhinderen dat anderen hun innovaties op de markt brengen. Veel onderzoeksinstituten floreren dankzij een cyclus van subsidies, zonder dat dit tastbare maatschappelijke of economische voordelen oplevert. Startups worden daarentegen geconfronteerd met een doolhof van obstakels: ingewikkelde aanvraagprocedures, eisen van multinationale consortia en beperkingen voor individuele aanvragers. Deze obstakels schrikken juist de vernieuwers af die de economische groei van Europa moeten aanjagen.
Financiering van universiteiten in plaats van startups vormt een extra obstakel voor het op de markt brengen van innovaties. Subsidieovereenkomsten geven universiteiten intellectueel eigendom, waardoor het voor onderzoekers lastiger wordt om succesvolle bedrijven op te zetten. Technologieoverdrachtkantoren maken deze situatie nog ingewikkelder door grote belangen te eisen in spin-offbedrijven, wat ondernemerschap belemmert. Directe subsidies aan startups zijn echter niet voldoende: ze financieren weliswaar R&D, maar sluiten commercialisering uit, de belangrijkste stap bij het op de markt brengen van innovaties. Zonder middelen om op te schalen, blijven startups na het ontwikkelen van innovatieve ideeën doelloos achter. Het onderontwikkelde Europese durfkapitaalecosysteem verergert dit probleem: Europese durfkapitaalfondsen halen zes keer minder financiering op dan die in de VS. Deze ongelijkheid is schadelijk voor de economische groei van Europa: hoewel het BBP van Europa in 2008 gelijk was aan dat van de VS, is de Amerikaanse economie nu bijna twee keer zo groot.
Er worden echter al inspanningen geleverd om de subsidiefinanciering te verbeteren. De Europese Innovatieraad (EIC) blijkt een krachtig instrument te zijn ter ondersteuning van impactvolle startups. Bovendien duiden het Draghi-rapport en recente uitspraken van de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, op een verschuiving in de begrotingsprioriteiten van de EU, waarbij naar verwachting meer middelen zullen worden toegewezen aan startups en de EIC. Deze ontwikkelingen suggereren dat beleidsmakers beginnen te erkennen welke essentiële rol startups spelen bij het stimuleren van economische groei en technologische vooruitgang. Als deze toezeggingen worden omgezet in concrete acties, kan Europa een aanzienlijke verschuiving zien richting een meer startup-vriendelijk financieringslandschap.
Door structurele inefficiënties in de subsidieverlening aan te pakken en de investeringen in durfkapitaal te verhogen, kan Europa zijn volledige potentieel als wereldwijde leider in innovatie benutten. Met de toenemende aandacht voor startups in de komende EU-begroting en een bloeiend ecosysteem voor durfkapitaal, is het continent goed gepositioneerd om de economische groei te versnellen. Als deze trends zich voortzetten, kan Europa het innovatielandschap transformeren en ervoor zorgen dat innovatieve ideeën niet alleen worden ontwikkeld, maar ook succesvol op de markt worden gebracht. Zo ontstaan er nieuwe wereldkampioenen.
Oprichter en CEO bij Dealflow.eu
sapo