<![CDATA[ Parte para a guerra com os olhos na paz ]]>

«Het is dinsdag en uit de as zal morgen, woensdag, misschien weer vuur ontstaan. Het hart is niet in staat om iets te zeggen. Ga de oorlog in met het oog op vrede.» Het is opmerkelijk dat we in het lied van Sérgio Godinho een kompas voor de huidige tijd vinden.

Als er nog twijfels bestonden over de ernst van de internationale heroriëntatie die we meemaken, dan waren de afgelopen 24 uur wel bijzonder onthullend. In een schokkende ommekeer stemden de Verenigde Staten tegen een VN-resolutie ter verdediging van de territoriale eenheid van Oekraïne. De winnaar van de Duitse verkiezingen, Friedrich Merz, noemde de 'onafhankelijkheid' van Europa van de Verenigde Staten een politieke prioriteit en betwijfelde of we op de NAVO-top in juni nog steeds zouden praten over het Atlantisch bondgenootschap zoals we dat kennen of over een onafhankelijke Europese defensiecapaciteit.

Eigenlijk lijken beide scenario's van Merz niet te stroken met de werkelijkheid. Ook al is de NAVO niet helemaal hetzelfde, toch zal ze in haar huidige vorm nog vele jaren blijven bestaan. 76 jaar militaire alliantie kan niet van de ene op de andere dag ongedaan worden gemaakt, vooral niet gezien de samenwerking tussen de strijdkrachten van de verschillende landen en de Amerikaanse militaire aanwezigheid op Europese bodem. Europa lijkt, overgeleverd aan Macrons egocentrische impulsen, moeite te hebben om tot een eenheid te komen, laat staan ​​om samen te beslissen wat te doen. Zelfs als de permanente gestructureerde samenwerking wordt versterkt, zal het nog jaren duren voordat er wapenbestellingen worden geplaatst. Bovendien zal de uiteindelijke inzet van deze defensieve capaciteiten op de oostflank van Europa strategisch worden beperkt, om de Verenigde Staten niet te ontlasten van de taak die zij daar nog steeds vervullen.

Het gaat dus niet zozeer om de nieuwe institutionele vormgeving van het Europese defensie- en veiligheidsbeleid. Het richt zich in feite op de Russische inval in Oekraïne, die gisteren precies drie jaar geleden plaatsvond. Tijdens hun bijeenkomst in Kiev eisten de Europese leiders, in de woorden van António Costa , een "rechtvaardige, duurzame en alomvattende vrede", die met zowel Oekraïne als Europa aan de onderhandelingstafel zou worden onderhandeld. Helaas dragen de ontmoeting tussen de leiders van de Amerikaanse en Russische diplomatie in Saoedi-Arabië vorige week, en Trumps openlijke acceptatie van Poetins voorwaarden, er niet aan bij dat de onderhandelingen een evenwichtige uitkomst krijgen.

De geschiedenis leert ons dat de verschrikkingen van de oorlog ons ertoe aanzetten om onvolmaakte compromissen te sluiten. Dat was bijvoorbeeld het geval bij het Verdrag van München uit 1938, waarover eveneens werd onderhandeld zonder dat het land waarvan de territoriale integriteit ter discussie stond, daarbij aanwezig was. De Britse premier Neville Chamberlain onderhandelde over een invasie van het Sudetenland door Hitler in ruil voor het behoud van de rest van Tsjecho-Slowakije. Het had weinig zin toen binnen een jaar Duitse troepen naar Praag oprukten en kort daarna Polen binnenvielen, waarmee de Tweede Wereldoorlog begon. Zo ver hoeft het niet te gaan. In 2015 werd in Minsk een soortgelijke overeenkomst gesloten, waardoor Rusland de bezetting van de Krim kon consolideren. Het is zo gelopen. Als we nu toegeven, weten we niet of Poetins volgende oorlog weer om Kiev zal gaan, of om Tbilisi, Riga of Tallinn.

Alleen een overwinning voor Oekraïne kan een einde maken aan Poetins wraakacties en blijvende veiligheidsomstandigheden garanderen, niet alleen voor Oekraïne maar voor heel Europa. De grootste uitdaging is om consistent te zijn met deze conclusie. De reactie kan niet uitsluitend militair zijn en zich ook niet beperken tot het grondgebied van Oekraïne. Tegenwoordig zijn de bedreigingen hybride, met nieuwe operationele gebieden die ontstaan ​​op commercieel, technologisch, informatief en zelfs demografisch gebied . Neem het geval van de presidentsverkiezingen in Roemenië, die ongeldig werden verklaard vanwege vermoedelijke Russische inmenging. We moeten niet alleen de defensiebudgetten verhogen, maar ook de noodklok luiden en onze democratie en welvaart resoluut en dringend verdedigen.

Aan de andere kant kan Europa niet op zichzelf blijven zitten terwijl het zijn problemen aanpakt. Op diplomatiek niveau kan de Amerikaanse heroriëntatie de invloed van China in het Zuiden vergroten en, door de scheiding van wateren, nieuwe mogelijkheden creëren voor strategische toenadering tot deze landen. In tegenstelling tot Trumps dreigementen over Panama, Canada of Groenland zal een echt Europees buitenlands beleid grotere politieke en economische voordelen opleveren naarmate het minder gebaseerd is op het recht van de sterkste en meer op respect tussen volkeren en het internationaal recht.

Om Sérgio Godinho te citeren: Europa moet de oorlog ingaan met het oog op vrede. In de wereldorde die uit deze crisis ontstaat, kunnen we alleen vrede kennen als Europa een volwaardige hoofdrolspeler is en meester is over zijn eigen toekomst.