Levende mens

Terwijl ik in het visserscafé zat en naar de katten, de meeuwen en de golven van de zee keek die tegen de donkere hemel op de kust sloegen, dacht ik na over de betekenis van het leven. Leven is niet alleen een biologische staat, maar een spirituele staat van zijn, waarin je met emoties en gevoeligheid bezig bent.
Barry Sanders schreef in zijn boek 'Naive Souls' over de afwezigheid van de "levende mens ", de erosie van de ziel: "We kunnen geen oplossingen vinden voor onze grote hedendaagse problemen, oorlog, terrorisme, opwarming van de aarde, zonder eerst dit meest fundamentele project te starten, het project van de restauratie van de mens. Ik hoop dat we door dit rookgordijn op te heffen meer kunnen zijn dan toeschouwers bij een begrafenis."
∗∗∗
Een van Füruzans eerste verhalen was "Een gewone vrije dag", waarin de huidige wereld wordt beschreven door de ogen van iemand die is aangereden door een auto. De overledene dacht in het verhaal: "Ik had de ware aard van de zaak moeten vertellen. Ik had moeten zeggen dat ik altijd alleen over straat liep, dat mijn kennissen me met een lange glimlach aankeken. Ik had moeten zeggen dat ik zonder te knipperen naar de opkomende zon na de regen kon kijken, dat ik op warme zomerochtenden aan zeeën met zeilen vol wind dacht. Maar op de muren van mijn kamer zijn gele golven van regenstromen." Als ik aan een overleden persoon in een verhaal denk, en tegelijkertijd denk aan het gevoel dat ik leef... Om de een of andere reden is het eerste dat in me opkomt bij de gedachte aan het gevoel dat ik leef, het beeld van "zeeën met zeilen vol wind".
Barry Sanders stelt levendigheid en onzekerheid op gelijke voet en gaat de strijd aan met een systeem dat geen onzekerheid toelaat. Vreemd genoeg leven we in een tijd waarin we het meest klagen over onzekerheid, omdat we niet het gevoel willen hebben dat we levend genoeg zijn. In een orde waarin alles zeker is, stroomt de tijd alsof hij stilstaat. Als je elke dag dezelfde dingen in dezelfde volgorde herhaalt, zal er geen verschil zijn tussen de dagen. De angst voor de dood neemt af, omdat je je minder levend voelt. Het is begrijpelijk dat mensen die op jonge leeftijd een carrière plannen, zakenmensen, kantoorpersoneel of mensen die op afbetaling leven, niet van onzekerheid houden. Sanders zegt op een gegeven moment in het boek: "Het gevoel dat we krijgen is alsof we niet leven, maar ons leven creëren door de processie te observeren terwijl deze voorbijtrekt, door buiten alles wat er gebeurt te staan, als een activiteit die plaatsvindt op enige afstand van ons eigen bestaan."
Net als de verteller in het verhaal van Füruzan observeren wij onszelf en de gebeurtenissen alsof we niet leven. De dode man in dat verhaal voelde zich levendiger dan de mensen die naar hem keken. Wij definiëren onze ziel en ons lichaam op basis van gegeven criteria en proberen ze aan de normen te laten voldoen. Terwijl het aantal ziektes evenredig toeneemt met de voorschriften voor een gezonde leefstijl, hebben wij baat bij pillen en rituelen uit oude tradities om ons levend te voelen. Sanders schreef dat dit hele gebeuren zich in feite afspeelde met de opkomst van de "homo economicus" aan het einde van de 19e eeuw, dat wil zeggen, de opkomst van een "rationeel" mens die zijn eigen leven als eigendom beschouwde en "op een uiterst vastberaden manier in overeenstemming met zijn eigen belangen" handelde. De markteconomie bepaalt hoe een succesvol leven eruit moet zien. Mensen zijn, afhankelijk van de veranderende marktomstandigheden, ook voortdurend veranderd en in stukken verdeeld. Nu had iedereen een leven waarin hij eigendommen verwierf en was bezit een basiscriterium geworden.
∗∗∗
Sanders beschrijft hoe we geleidelijk onze filosofische en spirituele essentie verliezen en stelt voor om, om de erosie van de ziel te voorkomen, terug te gaan naar de 19e eeuw, waar alles begon, en de fragmentatie van de mens in een bredere zin te begrijpen. Ten eerste moeten we beseffen dat het een probleem is om ‘mens te zijn’, nu het einde van de wereld zoals wij die kennen nadert. Anders worden we langzaam maar zeker zombies, die slechts een fysiek bestaan leiden en alles op hun pad verslinden, maar geen enkele emotionele vitaliteit kunnen tonen."
BirGün