Ahmet Hamdi “jij en ik”

Het verleden is altijd aanwezig. Om als onszelf te kunnen leven, zijn we verplicht om er op elk moment rekening mee te houden en ermee in het reine te komen. ….. Dit is onze grootste vraag: waar en hoe we contact zullen maken met het verleden, we zijn allemaal kinderen van een bewustzijns- en zelfcrisis, we leven allemaal in een geval van "zijn of niet zijn" dat scherper is dan Hamlet. Als we het omarmen, krijgen we meer grip op ons leven en ons werk. Misschien is het voldoende om gewoon te zoeken en op alle deuren te kloppen…

Ahmet Hamdi: "Laten we niet vergeten dat Bursa en Istanbul net zulke heilige steden waren als Mekka en Medina voor de Ouden", was hij van mening. Volgens hem was kunst net als liefde: ze bedroog niet, ze maakte dorstig. Istanbul wordt óf helemaal niet bemind, óf bemind als een vrouw die heel erg bemind wordt; dat wil zeggen, bemind met speciale aandacht voor elk aspect en elke eigenschap, tot waanzin.

“Iedere inwoner van Istanbul weet dat de ochtend aan de Bosporus een totaal andere sfeer heeft dan in andere wijken, en dat het zien van de lichtjes van Istanbul die ’s avonds vanaf de Çamlıca-heuvels aangaan, je met een ander soort verdriet vervult”, schreef hij.

Om te voorkomen dat ik als instrument in de dagelijkse politiek word gebruikt, deel ik de gedachten van Ahmet Hamdi Tanpınar, die zestig jaar geleden overleed, over dictatuur, zowel rechts als links, in zijn werk "As I Live", zodat sommigen er ook iets van meekrijgen. Zo niet, dan is er geen probleem:

De grote kwaliteit van moderne dictators is dat ze de gebeurtenissen volgen. Mussolini deed hetzelfde. Hij gaf de voorkeur aan de gemakkelijkste weg, die iedereen had gekozen. In plaats van een Italië te stichten dat een solide onderdeel zou worden van een Europese Unie, een mediterrane federatie, wilde hij het oude Rome nieuw leven inblazen. De Algerijnse mantel, de Venetiaanse kroon, trokken hem weg van de realiteit van toen. Hij offerde de realiteit op aan een operadecor. In plaats van de lijdende naties te bereiken, gaf hij er de voorkeur aan ze te wurgen als een wezel. Een mens kon een wezel zijn. Maar de wereld kon er niet mee instemmen een kippenhok te zijn.

……….

Rechts spreekt alleen over Turkije, een Turkse geschiedenis die niet verder gaat dan blinde, gememoriseerde opschepperij, alleen over binnenlandse politiek en propaganda. Links zegt dat er geen Turkije is en dat het niet nodig is; of iets dergelijks; zij willen en accepteren een Turkije dat ze elke dag buigen, dat steeds meer breekt, dat degenen die zichzelf beschouwen als een entiteit tussen entiteiten zal elimineren. Ik streef naar een Turkije dat openstaat voor de toekomst, dat afrekent met het verleden, binnen de wereld. Dit is mijn situatie binnen het land.

……….

Ik kom weer rechts. Het is erg moeilijk, zelfs onmogelijk, om rechts te zijn. Ten eerste zijn de meest onwetende en domme mensen in mijn land rechts. Of ze zijn overduidelijk verraderlijk en immoreel. Peyami Safa... Kun je iemand tegenkomen die walgelijker is dan Peyami Safa? Dan is er nog het tijdperk zelf. Je komt zelfs in het Westen geen rechtse meer tegen. De bourgeoisie verdedigt zich met politie en militair geweld. Als het op links aankomt, mijn God, hebben we linkse schrijvers, linkse dichters, jonge dichters, linkse mannen, vooruitstrevende mannen, ascese, domheid, onwetendheid. En erger dan dit alles is de nieuwe taal. Omgekeerde zinnen, erger dan het ontkennen van de geschiedenis is het niet kennen van de geschiedenis. Geen cultuur hebben. Noch rechts, noch links..."

Beste vrienden, ik weet niet of er iets veranderd is in de afgelopen zestig, zeventig jaar.

Het werkte niet voor mij. En de emotionele toon van het gedicht "You and I" is helemaal niet veranderd:

"Drink het niet, het zal je bij de eerste slok vergiftigen

De wijn die het lot in mijn glas heeft geschonken.

Elke nacht laat ze mij in haar armen slapen,

Iedere ochtend kust het lijden mijn voorhoofd.

Je bent een twintigjarige lente

De wind van vreugde waait in je schaduw.

Elke lijn op mijn denkende voorhoofd

Het is als een winter zonder lente

De horizonten roepen je toe: “Kom!”

Schreeuwend met bloemen in hun handen

Het leven roept je met zijn luide stem,

De grond waarop je mij vertrapte…”