James Webb-ruimtetelescoop ontdekt het verste sterrenstelsel dat we kennen

Het nieuw ontdekte sterrenstelsel kreeg de naam “MoM-z14”. De ontdekking werd gedaan als onderdeel van het Mirage-spectroscopisch onderzoek, bedoeld om het vroege heelal te observeren.

De roodverschuivingswaarde van het sterrenstelsel werd bepaald als z = 14,44. Deze waarde geeft aan dat het licht van het sterrenstelsel ongeveer 13,5 miljard jaar geleden werd uitgezonden.

Het vorige record stond op naam van het sterrenstelsel JADES-GS-z14-0 met een waarde van z = 14,32. Maar MoM-z14 heeft de grenzen van het waarneembare heelal nog verder verlegd.

Volgens de studie, uitgevoerd door Rohan Naidu van het MIT Kavli Institute for Astrophysics and Space Research en gepubliceerd op arXiv.org, zou dit sterrenstelsel gevormd kunnen zijn in een stadium dat heel dicht bij de periode ligt waarin de eerste sterren van het heelal werden geboren.

"JWST heeft een populatie van onverwacht heldere sterrenstelsels onthuld, wat fundamentele vragen oproept over de vorming van sterrenstelsels", aldus de onderzoekers.

Spectroscopisch onderzoek heeft uitgewezen dat het licht van MoM-z14 voornamelijk afkomstig is van sterren. Dat wil zeggen dat het sterrenstelsel niet het licht uitzendt van een actieve galactische kern (AGN) die wordt uitgezonden door een superzwaar zwart gat, maar de gloed van talloze, vermoedelijk superzware, sterren.

Bovendien is de stikstof-koolstofverhouding in het sterrenstelsel hoger dan in de zon. Deze verhouding suggereert dat de chemische samenstelling vergelijkbaar is met die van oude bolvormige sterrenhopen die bij de Melkweg horen. Volgens de onderzoekers biedt deze overeenkomst aanwijzingen die het verband leggen tussen de evolutie van sterrenstelsels in de kosmische tijd.

In MoM-z14 en vergelijkbare sterrenstelsels zijn twee verschillende structuren waargenomen: puntvormige (compacte) en diffuse (uitgestrekte) morfologieën. Compacte sterrenstelsels schijnen sterke stikstof uit te stralen, terwijl diffuse sterrenstelsels zwakker stikstof uitstoten. Dit suggereert dat er mogelijk een direct verband bestaat tussen de chemie van sterrenstelsels en hun fysieke structuur.

De auteurs van het onderzoek merken op dat sterrenstelsels zoals MoM-z14 tot fundamentele veranderingen in ons begrip van de vorming van sterrenstelsels kunnen leiden. Als missies zoals de Nancy Grace Roman Space Telescope, die de komende jaren gelanceerd zullen worden, niet worden geannuleerd, kunnen ze de ontdekking van honderden van dergelijke sterrenstelsels mogelijk maken.

"JWST tilt onze waarneembare horizon van het vroegste heelal naar onvoorstelbare hoogten. Het tijdperk waarin de eerste sterren ontstonden, is niet meer zo ver weg."