„W internecie moderacja ma swoje granice i trzeba na nowo nauczyć się etykiety.”

Subskrybuj Google News

Latem 2025 roku dziesiątki tysięcy widzów oglądało inscenizację i zachęcało do upokorzenia „JP” [Jeana Pormanove'a] za pomocą wiadomości lub darowizn. Ci jednak, którzy to robili, wyszli poza rolę widza: poprzez swoje propozycje scenariuszy, stali się również współproducentami tej przygnębiającej rozrywki.

Przeczytaj także

Odszyfrowanie śmierci Jeana Pormanove: Kick, platforma, na której barbarzyństwo może stać się biznesem

Problem nie jest bezpośrednio związany z technologią cyfrową i mógł istnieć poza ekranem – wyobraźmy sobie teatr, w którym przez całe dnie wolontariusz byłby upokarzany przed publicznością, która głosowała za przedłużeniem tego upokorzenia. Tak więc trzydzieści lat temu pokazy rzucania karłami doprowadziły do ​​orzeczenia w sprawie Morsang-sur-Orge: Rada Stanu potwierdziła, że ​​poszanowanie godności ludzkiej może uzasadniać zakaz tego pokazu, nawet za zgodą ofiar. Nic się nie zmieniło, a to, co haniebne, pozostaje haniebne, zarówno w klubie nocnym, jak i w internecie.

Sukces filmów takich jak „Koza” (1981) czy „Brąz” (1978) opiera się zasadniczo na upokorzeniu antybohatera. Z jedną zasadniczą różnicą: widz śmiał się z fikcyjnego spektaklu, z udziałem aktorów za ich zgodą, w mistrzowskiej inscenizacji. Wraz z Web 2.0, współprodukowanym przez internautów, ten stary chwyt komiczny wkracza w nową rzeczywistość: nie jest już scenariuszem, lecz rzeczywistym i długotrwałym upokorzeniem. Wraz z tym, jak internauta staje się współproducentem, poszukiwanie odpowiedzialności nie może koncentrować się na organizatorach spektaklu; musi obejmować również internetowych producentów. Musimy zatem przypomnieć platformom o ich odpowiedzialności jako wydawców. Będzie to wymagało wyjścia poza mechanizmy raportowania stosowane przez internautów, które są nieskuteczne w kanałach prywatnych zarezerwowanych dla odbiorców tych programów. Moderacja za pośrednictwem sztucznej inteligencji i społeczności, której orędownikami są Elon Musk i Mark Zuckerberg, znajduje tu jedno ze swoich ograniczeń.

Przeczytaj także

Konieczne jest jednak również zbadanie odpowiedzialności twórców, a zwłaszcza użytkowników internetu. Idea, że ​​użytkownicy internetu ponoszą wspólną odpowiedzialność za atmosferę panującą w internecie i że klimat ten można poprawić poprzez wspólne zasady, nie jest nowa. W 1995 roku, w okresie, gdy sieć otwierała się dla ogółu społeczeństwa, organizacja definiująca standardy internetowe opublikowała dokument RFC 1855. Definiuje on „netykietę”, czyli listę dobrych praktyk mających na celu promowanie debaty i szacunku dla debaty online: pisanie wiadomości bez atakowania drugiej osoby, unikanie „krzyczenia” wielkimi literami czy weryfikacja informacji przed jej przekazaniem. Trzydzieści lat później zapomnieliśmy o tym dziedzictwie. W czasach, gdy każda wiadomość może przyczynić się do negatywnego nastawienia internetu lub wywołać zachowania, które zostałyby potępione, gdyby miały miejsce na ulicy, ponowne poznanie „netykiety” jest bardziej konieczne niż kiedykolwiek.

Konieczne jest zatem nauczenie się wyrażania siebie w mediach społecznościowych, ale musimy również nauczyć się pozyskiwać tam informacje. W cyfrowym świecie, w którym nasze dzieci są pozostawione samym sobie, brakuje kompetencji medialnych i informacyjnych. Ten cel musi zmobilizować naukowców, nauczycieli i dziennikarzy, aby umożliwić każdemu uczniowi naukę pozyskiwania informacji w przestrzeni cyfrowej, tak jak uczyli się tego wczoraj w szkolnych podręcznikach. Musimy rozwijać prawdziwą kulturę informacyjną i przyzwoitość cyfrową już w szkole, a następnie uzupełniać ją przez całe życie, w szczególności poprzez kampanie uświadamiające i wsparcie rodziców czy inicjatywy takie jak „Kawiarenki AI”. Tak jak nie do pomyślenia jest już organizowanie rzucania krasnalami, tak samo powinno być nie do pomyślenia uczestniczenie w cyberprzemocy online.

Przeczytaj także