Pionier DNA James Watson zmarł w wieku 97 lat

Amerykański naukowiec James Watson, laureat Nagrody Nobla, jeden ze współodkrywców struktury DNA, zmarł w wieku 97 lat.
Dokonał jednego z największych przełomów XX wieku, gdy w 1953 r. wspólnie z brytyjskim naukowcem Francisem Crickiem zidentyfikował strukturę podwójnej helisy DNA, co zapoczątkowało szybki postęp w biologii molekularnej.
Jednak jego reputacja i pozycja mocno ucierpiały z powodu komentarzy na temat rasy i płci. W programie telewizyjnym odniósł się do kontrowersyjnego poglądu, że geny powodują różnice między osobami czarnoskórymi a białymi w testach IQ.
Informację o śmierci Watsona potwierdziło BBC Cold Spring Harbor Laboratory, gdzie przez dziesięciolecia pracował i prowadził badania.
Watson otrzymał Nagrodę Nobla w 1962 r. wspólnie z Maurice’em Wilkinsem i Crickiem za odkrycie struktury podwójnej helisy DNA.
„Odkryliśmy sekret życia” – powiedzieli wówczas.
Późniejsze komentarze H. na temat rasy doprowadziły do stwierdzenia, że czuje się wykluczony przez społeczność naukową.
W 2007 roku naukowiec, który kiedyś pracował w Cavendish Laboratory na Uniwersytecie w Cambridge, powiedział dziennikowi „Times”, że jest „z natury pesymistyczny, jeśli chodzi o perspektywy Afryki”, ponieważ „cała nasza polityka społeczna opiera się na założeniu, że ich inteligencja jest taka sama jak nasza – podczas gdy wszystkie testy wskazują na coś zupełnie odwrotnego”.
Komentarze te doprowadziły do utraty przez niego stanowiska kanclerza Cold Spring Harbor Laboratory w Nowym Jorku.
Jego dodatkowe komentarze w 2019 r. – kiedy po raz kolejny zasugerował związek między rasą a inteligencją – doprowadziły do odebrania mu przez laboratorium tytułów honorowych: kanclerza emerytowanego, profesora emerytowanego Olivera R. Grace'a i honorowego powiernika.
„Wypowiedzi doktora Watsona są naganne i nie mają potwierdzenia w nauce” – stwierdziło laboratorium w komunikacie.
DNA odkryto w 1869 r., ale naukowcy nie poznali jeszcze jego struktury i dopiero w 1943 r. zdali sobie sprawę, że DNA stanowi materiał genetyczny komórek.
Wykorzystując obrazy uzyskane przez badaczkę z King’s College, Rosalind Franklin, bez jej wiedzy, Crick i Watson byli w stanie skonstruować fizyczny model cząsteczki. Maurice Wilkins, który otrzymał Nagrodę Nobla wspólnie z Crick i Watson, współpracował z Franklin nad ustaleniem struktury cząsteczki DNA.
Watson sprzedał swój złoty Medal Nobla na aukcji w 2014 r. za kwotę 4,8 mln dolarów (3,6 mln funtów), twierdząc, że rezygnuje z medalu, ponieważ poczuł się odrzucony przez społeczność naukową po swoich uwagach na temat rasy.
Rosyjski miliarder kupił go za 4,8 mln dolarów i natychmiast mu zwrócił.
Watson urodził się w Chicago w kwietniu 1928 roku. Jego rodzicami byli Jean i James, potomkowie angielskich, szkockich i irlandzkich osadników.
W wieku 15 lat otrzymał stypendium na studia na Uniwersytecie Chicagowskim.
Tam zainteresował się nową techniką dyfrakcji, polegającą na odbijaniu promieni rentgenowskich od atomów w celu uwidocznienia ich wewnętrznej struktury.
Aby kontynuować badania nad strukturą DNA, udał się do Cambridge, gdzie poznał Cricka. Razem z nim rozpoczęli budowę wielkoskalowych modeli możliwych struktur DNA.
Później, po swoim odkryciu naukowym, Watson i jego żona Elizabeth przenieśli się na Harvard, gdzie został profesorem biologii. Para miała dwóch synów – jeden z nich cierpiał na schizofrenię.
W 1968 roku przejął Cold Spring Harbor Laboratory w stanie Nowy Jork – starą instytucję, którą uważano za jeden z najważniejszych instytutów badawczych na świecie.
BBC




