Miejsce docelowe repatriacji eksponatu Majów w muzeum regionu Puuc w Jukatanie

▲ We współpracy z muzeum w Stanach Zjednoczonych trwają badania nad lokalizacją jednej z połówek wapiennej płaskorzeźby. Zdjęcie Jorge Ángel Pablo García

Król Martínez Torrijos

Gazeta La Jornada, czwartek, 22 maja 2025 r., s. 3

Ostatecznym miejscem przeznaczenia dzieła sztuki Majów, które Narodowe Muzeum Sztuki Meksykańskiej (NMMA) w Chicago powróci do naszego kraju, będzie muzeum w regionie Puuc w Jukatanie. Po tym, jak przez co najmniej rok będzie ono eksponowane w amerykańskiej placówce, a następnie przez kolejny okres będzie przechowywane w Narodowym Muzeum Antropologii, potwierdził Diego Prieto, dyrektor Narodowego Instytutu Antropologii i Historii.

W wywiadzie dla La Jornada urzędnik powiedział, że we współpracy z muzeum Stanów Zjednoczonych prowadzone jest dochodzenie w sprawie lokalizacji drugiej połowy płaskorzeźby wyrzeźbionej w wapieniu w późnym okresie klasycznym lub schyłkowym okresie klasycznym (pomiędzy 600 a 800 r. n.e.).

Prieto podkreślał, jak ważne jest, aby te dzieła sztuki były jak najbliżej społeczności, które mogą przypisać im wartość i aktywną symbolikę, z perspektywy kulturowej afirmacji społeczności i ludów wywodzących się z tych pierwotnych cywilizacji .

Antropolog wyraził optymizm co do kontynuacji akcji repatriacji meksykańskich artefaktów dziedzictwa kulturowego, dzięki której w ciągu sześcioletniej kadencji udało się odzyskać około 2000 obiektów kulturowych, archeologicznych, historycznych i etnograficznych.

Dodał, że trwają intensywne działania, takie jak próba repatriacji Kodeksu Burbonickiego, który obecnie znajduje się w Bibliotece Zgromadzenia Narodowego w Paryżu. Poinformował, że spotkał się z Eleną Espinosą Morales, sekretarzem Komisji Kultury i Kinematografii, aby uprzejmie zasugerować Izbie Deputowanych rozszerzenie wniosku z jednego organu ustawodawczego na drugi .

Dodał, że podejmą próbę uaktualnienia wniosku władzy wykonawczej , który został złożony w 2020 r. w liście od prezydenta Andrésa Manuela Lópeza Obradora, w którym domaga się on zwrotu mienia.

Prieto poinformował, że dzisiaj w Narodowym Muzeum Antropologicznym odbędzie się ceremonia z udziałem włoskiego ministra spraw zagranicznych, podczas której zaprezentowana zostanie niewielka próbka najnowszych eksponatów zwróconych z tego kraju.

Armando G. Tejeda

Korespondent

Gazeta La Jornada, czwartek, 22 maja 2025 r., s. 4

Madryt. Socjolog i demograf Douglas Massey, ekspert w dziedzinie migracji, został odznaczony Nagrodą Księżniczki Asturii w dziedzinie nauk społecznych w uznaniu jego pracy intelektualnej, która ułatwiła zrozumienie migracji międzynarodowych . Massey urodził się w Stanach Zjednoczonych w 1952 r. Jest autorem wielu esejów i książek, a także twórcą ważnych projektów, takich jak Mexican Migration Project i Latin American Migration Project, we współpracy z Jorge Durandem, które dostarczyły cennych danych na temat wzorców migracji w Ameryce Łacińskiej.

Jury przyznające nagrodę składało się z naukowców, intelektualistów i pisarzy, takich jak między innymi Javier Echeverría, Marta Elvira Rojo, Juan Pablo Fusi Aizpurúa, Pablo Hernández de Cos, Silvia Iranzo Gutiérrez i Ricardo Martí Fluxá. Wybór Masseya uzasadniono w dokumencie, w którym wskazano , że Douglas Massey, opierając się na koncepcji człowieka jako gatunku wędrownego i dzięki wybitnej karierze naukowej, wniósł fundamentalny wkład w zrozumienie migracji międzynarodowych i ich wpływu na segregację miejską i stratyfikację społeczną, procesy potęgowane przez dynamikę globalizacji .

Wyjaśnili również, że „mając szeroki wpływ na nauki społeczne jako całość, Massey skonstruował teoretyczny model o najbardziej wymagającej rygorystyczności akademickiej, pozwalający nam interpretować współczesne społeczeństwa — w których migracja stała się czynnikiem strukturalnym — ze spokojną, racjonalną i empatyczną perspektywą”.

Massey została nominowana do nagrody przez Alejandro Portesa, laureata Nagrody Księżniczki Asturii w dziedzinie nauk społecznych w 2019 r., i została wybrana spośród 40 kandydatów reprezentujących 15 różnych narodowości. Amerykański socjolog uzyskał tytuł licencjata z socjologii, psychologii i języka hiszpańskiego na Western Washington University w 1974 roku. Następnie ukończył studia magisterskie w 1977 roku, a w 1978 roku obronił doktorat z socjologii na Uniwersytecie Princeton.

▲ Socjolog jest również twórcą takich projektów jak Mexican Migration Project i Latin American Migration Project. Zdjęcie dzięki uprzejmości Nagrody Księżniczki Asturii

Swoją karierę nauczycielską rozpoczął w tej drugiej instytucji, gdzie Henry G. Bryant jest obecnie profesorem socjologii i spraw publicznych. Pełnił również funkcję dyrektora Biura Badań Ludnościowych i Programu Studiów Ludnościowych na tym samym uniwersytecie.

Rygor akademicki z przystępnym podejściem

Doceniany za swoje multidyscyplinarne podejście, Massey wniósł znaczący wkład w takie obszary jak migracje międzynarodowe, segregacja mieszkaniowa i stratyfikacja społeczna. Zdaniem ekspertów jego praca miała kluczowe znaczenie dla zrozumienia dynamiki migracji międzynarodowych i segregacji miejskiej, łącząc rygorystyczne podejście akademickie z przystępnym podejściem, co wpłynęło zarówno na środowisko akademickie, jak i na kształtowanie polityki publicznej.

W trakcie swojej kariery piastował wysokie stanowiska w różnych organizacjach akademickich i otrzymał liczne doktoraty honoris causa Uniwersytetu Pensylwanii i Uniwersytetu Stanowego Ohio. Jest członkiem Narodowej Akademii Nauk Stanów Zjednoczonych, Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk, Amerykańskiego Towarzystwa Filozoficznego i Europejskiej Akademii oraz innych instytucji.

Otrzymał wiele nagród, m.in. nagrodę Światowej Rady Kultury Meksyku za uznanie wybitnych zasług w 2008 r. oraz nagrodę im. Bronisława Malinowskiego od Towarzystwa Antropologii Stosowanej, przyznaną wspólnie z Jorge Durandem za wspólną pracę nad Meksykańskim Projektem Migracyjnym.

Była to trzecia z ośmiu nagród Księżniczki Asturii wręczonych w tym roku, po raz 45. Wcześniej Nagrodę Księżniczki Asturii w dziedzinie komunikacji i nauk humanistycznych otrzymał niemiecki filozof i eseista pochodzenia południowokoreańskiego Byung-Chul Han, a Nagrodę Księżniczki Asturii w dziedzinie literatury otrzymał hiszpański pisarz Eduardo Mendoza. Wręczenie nagród odbędzie się, jak co roku, na oficjalnej gali w Teatrze Campoamor w Oviedo.

AFP

Gazeta La Jornada, czwartek, 22 maja 2025 r., s. 5

Tokio. Po lśniącej podłodze parkietu, w pomieszczeniu położonym wysoko na szczycie dyskretnego tokijskiego budynku, ostatnie gejsze stolicy Japonii suną precyzyjnymi krokami w rytm muzyki, utrwalając starożytną, zanikającą sztukę.

Pod czujnym okiem swoich mistrzów gejsze z dzielnicy Shinbashi, niedaleko Pałacu Cesarskiego, codziennie powtarzają te choreografie w ramach Azuma Odori, spektaklu tanecznego, który rozpoczął się sto lat temu.

Z okazji stulecia, od wczoraj do wtorku, gejsze z 19 regionów Japonii po raz pierwszy podzielą się sceną ze swoimi odpowiedniczkami Shinbashi, których liczba zmniejszyła się do około czterdziestu.

Te kobiety są ostatnimi strażniczkami zagrożonej sztuki, spadkobierczyniami tysiącletniej tradycji, którą Japonia niekiedy uważa za widmo przeszłości – wyjaśnia Hisafumi Iwashita, pisarz i specjalista w tej dziedzinie, w rozmowie z agencją AFP.

Jak wyjaśnia, sami Japończycy mają trudności ze zrozumieniem prawdziwej rzeczywistości gejszy lub nie są jej w pełni świadomi .

Stereotypów jest wiele. W zbiorowym wyobrażeniu często uważa się je za kurtyzany. Natomiast w języku japońskim słowo gejsza oznacza osobę zajmującą się sztuką, mężczyznę lub kobietę wyszkoloną w tradycyjnych japońskich sztukach.

Iwashita podkreśla, że ​​rola gejszy wykracza poza taniec i śpiew .

Jak potwierdza Koiku, gejsza z Shinbashi, jesteśmy tam przede wszystkim po to, aby witać i zabawiać klientów w tradycyjnych restauracjach zwanych ryotei .

Renesans powojenny

Ubrana w ciemne kimono i dopełniona obi (pasem) z motywami wiosennymi, Koiku postanowiła zostać gejszą, by żyć zgodnie ze swoją pasją do tańca i muzyki.

Zwykle potrzeba 10 lat, żeby zostać uznanym za kompetentnego , mówi weteran, który uczestniczy w programie Azuma Odori od ponad trzech dekad.

W tym zamkniętym świecie spektakl oferuje szerokiej publiczności rzadką okazję docenienia tej tradycyjnej sztuki na scenie Shinbashi Enbujo, teatru zbudowanego w tym celu w 1925 roku.

W tę setną rocznicę przyjazd gejsz z całego kraju pozwala nam odkryć typowe style i tradycje każdego regionu podczas dwóch codziennych występów trwających ponad półtorej godziny.

▲ Od wczoraj do wtorku gejsze z 19 regionów Japonii po raz pierwszy podzielą się sceną ze swoimi odpowiedniczkami z Shinbashi, pozwalając im odkryć typowe style i tradycje każdego regionu podczas dwóch codziennych występów trwających ponad półtorej godziny. Zdjęcie AFP

W Kioto taniec jest uważany za najważniejszą sztukę. Z kolei w Tokio gejsze słyną z umiejętności gry na shamisenie (japońskim instrumencie strunowym) i śpiewu , wyjaśnia Hisafumi Iwashita.

Na początku pokazu gejsze Shinbashi zabawiały na oficjalnych bankietach nowych przywódców, którzy przybyli do Tokio. Tokio, które ponad pół wieku wcześniej stało się stolicą Japonii, zastępując Kioto.

Ekspert twierdzi, że kobiety te odegrały kluczową rolę w ukształtowaniu współczesnej kultury japońskiej.

Teatr Shinbashi Enbujo, otwarty sto lat temu podczas pierwszego festiwalu Azuma Odori, został zniszczony podczas II wojny światowej i odbudowany w 1948 roku.

Po konflikcie przedstawienie odżyło, a jego scenografia miała wpływ na tradycyjny teatr kabuki. Jak wyjaśnia Iwashita, w latach 50. i 60. serial zaczął tracić na popularności, gdyż widzowie preferowali prostsze przedstawienia .

Świat się zmienił

W Tokio, podobnie jak na całym archipelagu, sztuka gejszy jest zagrożona wyginięciem.

Jakiś czas temu było nas 100, potem 60... a liczba ta stale maleje , martwi się Koiku, dla którego najważniejsze jest znalezienie rozwiązań, zanim będzie za późno .

Według Iwashity spadek popularności gejsz w stolicy wynikał przede wszystkim ze zniknięcia bogatej klienteli, która wcześniej wspierała ich interesy.

Przełomowym momentem był rok 1993, kiedy premier Morihiro Hosokawa zaapelował o zakończenie oficjalnych kolacji w ryotei w związku z poważnym kryzysem gospodarczym.

To ciężki cios dla przemysłu – mówi Iwashita.

Świat się zmienił, a wraz z nim sposób, w jaki witamy klientów – ubolewa Koiku. Teraz firmy same organizują przyjęcia w swoich siedzibach lub gdzie indziej – kontynuuje.

Iwashita ostrzega, że ​​przyszłość tego zawodu jest niepewna. Fakt, że taki teatr nadal istnieje i organizuje setną edycję Azuma Odori, jest cudem .