W szczytowym momencie wdzięczności: César Aira i Alan Pauls jako krytycy

Czytanie jest sekretnym życiem, czyli prawdziwym życiem. Dwóch wspaniałych obserwatorów i praktyków napiętej osmozy między literaturą a życiem ponownie otworzyło drzwi swojego sanctum sanctorum , skrupulatnych pozytywek swoich zapałów. César Aira w Actos de presencia (Aktach obecności) i Alan Pauls w Alguien que canta en la habitación de al lado (Ktoś śpiewa w sąsiednim pokoju ). Książki są ze sobą powiązane: Pauls zawiera nie do przegapienia korespondencję z Airą i recenzję tej drugiej.

Jeśli Aira nie napisał o niektórych swoich ulubionych, to przez przypadek lub po to, by ich chronić (przed sobą i innymi). W żadnym momencie tych antologii czytelnik nie jest przypominany o tego rodzaju krytyce, która oscyluje między podium a szubienicą. Żaden z nich nie kryje się za oczywistym geniuszem, a obaj oferują pocieszenie w postaci niespotykanej dotąd mocy, jakby inny poziom w literaturze — z mniejszym pragnieniem bycia prominentnym i grabieży — był nadal możliwy.

Wierny niezłomnemu duchowi Airy, Actos de presencia zawdzięcza więcej przypadkowym zaproszeniom. Jeśli pojawiają się Rubén Darío i Norah Lange, nie oznacza to, że są częścią jego panteonu. To samo dotyczy pewnych osobliwych wyborów, takich jak powieść Amalia . Aira przedstawia przypadki, aby zbadać, jak postępuje powieściopisarz. Opróżnia literaturę od środka i przenosi badanie pisania do innego wymiaru, podtrzymywany przez niemal naukowy liryzm, pozwalając, aby kierowały nim drogowskazy przerzutni i kombinatoryki. Punktowane okazjonalnym żartem matematycznym, takim jak liczba Amalii w życiu i twórczości Mármola.

Te odczytane przemówienia są pochodnymi, podobnie jak jego narracje, rządzone przez fantazyjną logikę. Aira testuje samego siebie: jak być w delirium, krytykując. Chociaż tutaj są bardziej jak eseje, czasami w stylu Charlesa Lamba lub De Quinceya; esej w formie opowieści, która zamyka swój krąg jakby przypadkiem, z tą łatwością. Esej nie polega na tym, aby mieć rację, ale na tym, aby odwrócić uwagę ducha, zwrócić kilka złotych samorodków, rozdać je swobodnie.

Aira , wielki producent rozproszonych, wysoce sugestywnych wylewów, jest niedokładny w swoim żywiole. Jego skojarzenia mogą brzmieć absurdalnie, błędnie, ale są niesamowicie urzekające. Jego urocza despotyczna lenistwo: fałszywa przejrzystość linii, która nigdy nie przestaje oszukiwać w oszukańczym manewrze, któremu czytelnik, wdzięczny za schronienie pajęczyny, ślepo się poddaje. Podobnie jak wariacje na temat różnych motywów przewodnich jego twórczości: powołanie; rozdźwięki między doskonałością a niedoskonałością („Jeśli w głębi duszy niedoskonałość nie jest formą uprzejmości”), uwaga i rozproszenie; magnes paradoksu i refrakcje realizmu; to, co znika lub jest odejmowane; czas, jego prędkości i jego łaski. Bez względu na to, gdzie stoi Aira, wizja jest zawsze panoptyczna w odniesieniu do łuku życia i dzieła.

W Someone Singing in the Next Room , z niecierpliwością, która przychodzi wraz z nadmiarem uczuć, Alan Pauls broni idei — pasji — literatury z irytującą precyzją. Maluje absolutne powołanie i rozpowszechnia udane lub ambitne autoportrety. Z wdziękiem staje się uczniem i jest bezinteresowny, nie przestając być surowym. Jest wielu mistrzów — Ludmer, Piglia, Saer — anomalnych — Puig, Héctor Libertella, Copi, Masotta, Mansilla — i francuski opór: Barthes pierwszy i ostatni, Deleuze, Roussel. „My wszyscy, którzy czytamy jak szaleni, pochodzimy z tego samego miejsca, tej samej sytuacji, tego samego dziwnego cudu: ktoś nas czyta ” — podkreśla.

Fascynuje go i inspiruje to, co nie na miejscu, nieoznakowane, płazy. Jeśli czasami wyolbrzymia swoje własne odkrycia, to jest to wynik hojności. Jest to prawdopodobnie najbardziej intymna i otwarta książka Paula , a jeśli czasami wznosi się ponad omawiany temat, to nie dlatego, że sam się tam umieszcza. Wręcz przeciwnie, opatentował zasób — śmiejąc się z siebie z próżności — podczas gdy jego hojna odwaga proponuje ucztę kursywy. Faktem jest, że autor Temas lentos jest napędzany przez stałe, przecinające się siły, jak stypendysta szkoły Guattariego z wyróżnieniem. Podobnie jak w Trance , definiuje czytanie jako anachronistyczną praktykę z językiem, który aspiruje do bycia tak współczesnym, jak to możliwe. Jego technika lub taktyka polega na pociąganiu za nić (i jedną nić na raz).

Czasami, tak, zdradza go ta inwazja kursywy i kastylijskich terminów obcych. Albo pokusa traktowania pewnych cech jako symptomatycznych, pośród słownictwa, które usiłuje samo siebie zaimponować. Ale u Paula słownictwo jest stylem — wyposażonym w te same zasady, co jego graficzne, wysokie i niskie czasowniki — a dwa proste, dzielnie częste słowa są zaskakujące: radość i szczęście . Podobnie jak u Airy, pełno tu bystrych szkiców teorii i debiut: Pauls poeta (a tekst wyłania się więcej niż nietknięty). Czasami będzie irytował, jak każdy oświecony umysł, ale są złe wieści dla podejrzliwych i krytykantów: Alan Pauls jest wyjątkowym krytykiem.

Akty obecności , César Aira. Random House Literature, 192 strony.

Someone Singing in the Next Room , autorstwa Alana Paulsa. Random House Literature, 336 stron.