Ludność rdzenna zyskuje uwagę całego kraju: SCJN promuje rozwiązania

Prezes Sądu Najwyższego Narodu (SCJN) , Hugo Aguilar Ortiz , podkreślił, że Meksyk przeżywa przełomowy moment dla ludności tubylczej i społeczności afro-meksykańskich , którym udało się zaistnieć w debacie krajowej i zyskać przestrzeń do podejmowania decyzji.

Podczas udziału w kursie dyplomowym „Wiedza prawna, prawa ludności rdzennej i afroamerykańskiej oraz zmiany prawne” na Narodowym Uniwersytecie Autonomicznym Meksyku (UNAM) Aguilar podkreślił, że niedawna reforma Artykułu 2 Konstytucji , zatwierdzona w 2024 r., otwiera tym społecznościom drzwi do skutecznych narzędzi prawnych umożliwiających im rozwiązywanie ich historycznych problemów.

Przed studentami z 17 stanów , reprezentującymi społeczności Cochimí, Tsotsil, Rarámuri, Nahua, Cora, Otomí, Mixe, Mazahua, Purépecha, Wixárika, Totonaco, Maya, Chinanteco oraz ludność afro-meksykańską , Aguilar podkreślił, że aktywny udział tych grup w przestrzeni akademickiej i prawnej jest niezbędny do wzmocnienia obrony ich praw.

„W tej nowej erze, w jakiej znajduje się nasz kraj, zajęcia akademickie, takie jak ten program dyplomowy, pozwalają ludziom zrozumieć prawa rdzennej ludności i wyposażają ich w niezbędne narzędzia do obrony ich przestrzegania” – powiedział minister.

Rektor UNAM, Leonardo Lomelí Vargas, zauważył, że według danych INEGI , 33 miliony mieszkańców Meksyku identyfikuje się jako rdzenni mieszkańcy , a prawie 3 miliony jako potomkowie Afroamerykanów . Stanowi to około 33% populacji kraju , a sektor ten, pomimo swojej wielkości, boryka się z „ poważnymi lukami w edukacji, zatrudnieniu i opiece zdrowotnej ”.

Naukowiec ostrzegał, że wyzwaniem jest nie tylko uwzględnienie tych nierówności w przepisach, ale także zadbanie o to, by istniały polityki publiczne i mechanizmy prawne służące zmniejszeniu tych nierówności.

Hugo Aguilar podkreślił, że ludność tubylcza ma dziś „wielką szansę na wdrożenie Artykułu 2 Konstytucji ”, który uznaje ich prawo do samostanowienia, zachowania kultury i równego dostępu do wymiaru sprawiedliwości.

Aby to osiągnąć – zauważył – przywódcy społeczności, prawnicy, władze i obrońcy muszą przygotować solidne dowody, które sprawdzą konkretne fragmenty tego artykułu, aby SCJN mógł wydać solidne i znaczące kryteria.

„Chodzi o przedstawienie innowacyjnych podejść, które pomogą w tworzeniu orzecznictwa i zapewnią pewność co do zbiorowych praw ludności rdzennej i afro-meksykańskiej” – stwierdził.

Współpraca między sądownictwem , środowiskiem akademickim i przedstawicielami społeczności może stanowić punkt zwrotny w meksykańskiej sprawiedliwości społecznej. Dzięki wsparciu reformy konstytucyjnej i Sądowi Najwyższemu, otwiera się możliwość, aby prawa ludności rdzennej przestały być martwą literą i stały się namacalną rzeczywistością.

Prelegenci zgodnie stwierdzili, że taki scenariusz wymaga przygotowania akademickiego, zaangażowania politycznego i aktywnego udziału samych społeczności, aby móc skonsolidować bardziej pluralistyczny, inkluzywny Meksyk, w którym panuje sprawiedliwość dla wszystkich.