Halkın krizi bankayı besledi

TÜİK verilerine göre Haziran’da enflasyon yüzde 35’e gerilese de bu oran Merkez Bankası’nın yılsonu için öngördüğü yüzde 24 tahmininin oldukça üzerinde seyrediyor. Üstelik hissedilen enflasyon bunun çok daha üzerinde.

Yüksek enflasyon ve artan hayat pahalılığı karşısında alım gücü giderek eriyen geniş toplum kesimleri ise geçimlerini sürdürebilmek için çareyi kredi ve kredi kartı kullanmakta buldu. Faiz oranlarının yüksekliği ve borç miktarında yaşanan artış, yurttaşın faiz yükünü rekor seviyelere taşıdı. Borçla yaşam artık olağan hâle gelirken bankaların bu borçlanmadan elde ettikleri faiz gelirleri katlandı.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun Mayıs ayı verilerine göre bankaların toplam faiz geliri bir önceki aya göre yüzde 27 artarak 3 trilyon 134,5 milyar liraya ulaştı. Bu faiz gelirinin yüzde 63’ü kredilerden elde edildi. Bankaların Mayıs itibarıyla kredilerden aldığı faiz 1 trilyon 984,8 milyar lira oldu. Tüketici kredilerinden alınan faiz, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 47 artarak 184 milyar 702 milyon liradan 271 milyar 554 milyon liraya çıktı.

Kredi kartlarından sağlanan faiz geliri ise aynı dönemde yüzde 53’ün üzerinde arttı. Mayıs 2024’te 122 milyar 838 milyon lira olan kredi kartlarından alınan faiz Mayıs 2025 döneminde 188 milyar 538 milyon lira oldu. Yüksek faiz nedeniyle artan takipteki alacaklardan alınan faiz, bir önceki aya göre yüzde 31 artarak 36 milyar 144 milyon lirayı buldu. Geçen yılın aynı ayında 14 milyar 948 milyon lira olan takipteki alacaklardan alınan faiz bir yılda yüzde 142 oranında arttı.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in göreve geldiği Haziran 2023’te yüzde 15’e yükseltilen faiz oranları, Mart 2024’e kadar artırılarak yüzde 50 seviyesine getirildi. Aralık 2024’te faiz indirimlerine başlanırken Mart ayında İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ve bürokratlara yönelik operasyonlarla piyasada oluşan sarsıntının ardından yeniden yükseltildi. Haziran enflasyonunun beklenenden düşük açıklanmasıyla faizlerde indirim arttı. 24 Temmuz’da gerçekleşecek olan Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında Mart ayında ara verilen faiz indirimlerine devam edeceği tahmin ediliyor.