Misvak orucu bozar mı?
Sigara içmek, nargile kullanmak ve enfiye çekmek gibi tütün mamullerini tüketmek de orucu bozan fiiller arasındadır. Ayrıca ağız yoluyla alınan ilaçlar, vitaminler ve besleyici enjeksiyonlar da orucu bozar. Çünkü vücuda doğrudan besin sağlama amacı taşır. Göz damlası kulak damlası veya burun spreyi gibi uygulamalar da tartışmalıdır. Buruna çekilen bir ilacın genizden mideye gitmesi halinde ise orucun bozulacağı kabul edilir. Ağız yoluyla alınan ilaçlar gargara yaparken yutulan su veya macun da orucu bozan durumlardandır.
Günümüzde sıkça sorulan sorulardan biri de diş tedavisi ve kan aldırma konularıdır. Diş tedavisi sırasında kullanılan anestezik spreylerin ve lokal uyuşturucuların mideye kaçmaması durumunda orucu bozmayacağı kabul edilir. Ancak ağızdan kan yutulması halinde orucun bozulacağı unutulmamalıdır. Aynı şekilde vücuda besleyici olmayan sıvılar enjekte edilirse oruç bozulmazken kan aldırmanın oruca etkisi konusunda mezhepler arasında farklı görüşler vardır.
DİYANET'E GÖRE MİSVAK KULLANMAK ORUCU BOZAR MI?
Oruç İslam’ın beş temel esasından biri olup Müslümanlar için büyük bir manevi disiplini ifade eder. İbadet sırasında kişinin yeme içme ve bazı fiziksel eylemlerden kaçınması gerekir. Fakat oruçluyken diş temizliği gibi hijyenle ilgili bazı durumlar konusunda zaman zaman tereddütler yaşanabilir. Bu bağlamda özellikle misvak kullanımıyla ilgili sorular sıkça gündeme gelir. Diyanet İşleri Başkanlığı’na göre oruçlu bir kimsenin misvak kullanması orucu bozmaz. Burada bazı ayrıntılara dikkat edilmesi gerektiği de vurgulanmaktadır.
İslam tarihinde ve hadislerde misvak kullanımı özellikle Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v.) tarafından teşvik edilen bir sünnettir. Peygamberimiz ağız temizliğinin ve diş bakımının önemine vurgu yapmış ve misvak kullanımını tavsiye etmiştir. Oruçlu bir kişinin misvak kullanması konusunda ise farklı görüşler olsa da genel kabul gören ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nın da benimsediği görüş bunun orucu bozmadığı yönündedir. Misvak doğal bir diş temizleme aracı olup herhangi bir kimyasal madde veya tatlandırıcı içermediği sürece oruçlu bir kişinin kullanımı açısından sakıncalı görülmemektedir.
Elbette dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunmaktadır. Öncelikle misvak kullanırken diş etlerinden kan gelmemesine özen gösterilmelidir. Eğer misvak kullanımı sırasında diş etleri tahriş olur ve kanama meydana gelirse bu kanın yutulması halinde orucun bozulma riski doğar. Dolayısıyla misvak kullanırken fazla baskı yapmamak ve diş etlerini zedelememek önemlidir. Misvak çiğnenerek liflerinin yutulması da orucu bozabilir. Bu nedenle misvak kullanırken temkinli olunmalı ve liflerin mideye kaçmaması sağlanmalıdır.
Bunun yanı sıra misvak kullanımıyla ilgili bir diğer tartışma konusu da yaş ve kuru misvak ayrımıdır. Kuru misvak kullanımı konusunda genel olarak herhangi bir sakınca görülmezken bazı alimler yaş misvak kullanımının mekruh olabileceğini ifade etmektedir. Bunun sebebi yaş misvağın daha fazla sıvı içermesi ve bu sıvının mideye ulaşma ihtimalinin bulunmasıdır. Diyanet İşleri Başkanlığı bu konuda da açık bir hüküm koymuş ve yaş misvağın da orucu bozmayacağını bildirmiştir. Yine de ihtiyatlı olmak adına misvak kullanırken tükürüğün fazlaca birikmesini önlemek ve suyun mideye gitmemesine özen göstermek gerekir.
Bunların yanı sıra modern diş macunları ve fırçalarla diş temizliği konusunda da benzer bir hassasiyet gösterilmelidir. Diyanet’e göre oruçluyken diş fırçalamak da orucu bozmaz; ancak burada önemli olan kullanılan macunun veya suyun mideye kaçmamasıdır. Eğer kişi diş fırçalarken farkında olmadan macun kalıntılarını veya suyu yutarsa bu durumda oruç bozulabilir. Bu yüzden oruçlu iken diş temizliği yaparken fazla su kullanmamak ve ağızda kalan suyu tamamen dışarı tükürmek gerekmektedir.
MEZHEPLERE GÖRE FARKI
Oruçluyken misvak kullanımı mezhepler arasında farklı görüşlere sahiptir. Hanefi mezhebine göre misvak kullanmak orucu bozmaz ve günün her saatinde kullanılabilir. Öğleden sonra misvak kullanmanın mekruh olduğunu söyleyen bazı Hanefi âlimleri vardır. Bunun sebebi oruçluyken ağızda oluşan doğal kokunun ibadet açısından bir fazilet olarak görülmesi ve misvakın bu kokuyu giderebileceği düşüncesidir.
Şafii mezhebi misvak kullanımını günün her saatinde müstehap (yapılması sevap olan bir amel) olarak görür ve öğleden sonra dahi kullanılmasını mekruh kabul etmez. Maliki mezhebi de misvak kullanımına olumlu yaklaşır ve günün her saatinde kullanılmasını caiz görür. Hanbeli mezhebinde ise sabah saatlerinde misvak kullanımı teşvik edilirken öğleden sonra kullanımı bazı âlimler tarafından mekruh olarak değerlendirilmiştir. Genel olarak tüm mezhepler misvakın yutulmadığı sürece orucu bozmayacağı konusunda hemfikirdir.
Habertürk
