Psychologie: Deze factor is cruciaal om ervoor te zorgen dat sociale contacten echt nuttig voor ons zijn

Introverten laden hun batterijen voornamelijk op door tijd alleen door te brengen, terwijl extraverten energie krijgen door samen te zijn met anderen. Maar zelfs als introverten hebben we behoefte aan sociale interactie. Ja, waarschijnlijk minder dan meer extraverte mensen, en idealiter in een rustige omgeving en in kleinere groepen, in plaats van op drie grote feesten per week. Maar, en de wetenschap bevestigt dit keer op keer, we floreren niet als we helemaal geen connecties hebben.

Inzichtelijk onderzoek naar sociale relaties

Maar hoe zouden deze verbindingen er het beste uit moeten zien? Hoe structureren we ons sociale leven zodat het zo nuttig mogelijk voor ons is en ons welzijn er baat bij heeft? Deze vragen worden behandeld in een onderzoek onder leiding van de Chinese psycholoog Liuquing Wei, dat gegevens van meer dan 22.000 mensen uit meer dan 300 regio's in China analyseerde.

Aan de deelnemers werden stellingen voorgelegd als: "De mensen in mijn directe omgeving hebben veel mogelijkheden om anderen te leren kennen" of "Zelfs als mensen niet tevreden waren met hun huidige relaties, hebben ze geen andere keuze dan erin te blijven." Vervolgens werd hen gevraagd om het eens of oneens te zijn met deze stellingen.

Op basis van de antwoorden van de mensen kon het onderzoeksteam aantonen hoe groot de zogenaamde sociale mobiliteit in elke regio is: hoe gemakkelijk mensen daar relaties aangaan, maar ook hoe gemakkelijk ze die weer kunnen verbreken.

Sociale mobiliteit is cruciaal

De resultaten toonden aan dat een stabiele sociale omgeving belangrijk is voor onze levenstevredenheid, maar te veel contact kan ook schadelijk zijn voor ons welzijn. Het gaat hierbij niet alleen om óf en hoeveel relaties we hebben, maar vooral om hoe we die onderhouden. Volgens het onderzoek zijn mensen die in regio's met een hoge sociale mobiliteit wonen gelukkiger dan anderen. Dit betekent dat de mate waarin we vrij kunnen kiezen met wie en hoeveel contact we hebben, bepaalt hoe tevreden we zijn met dit contact.

Dit effect was niet alleen duidelijk zichtbaar in China, maar ook in de gegevens van bijna 75.000 mensen uit 30 landen met 34 verschillende culturen, die experts verder analyseerden. In Mexico waren de mensen het meest sociaal mobiel en gelukkig, gevolgd door Puerto Rico, Venezuela en Frankrijk. De minst sociaal flexibele – en minst tevreden – mensen bevonden zich in Japan, Maleisië en Hongarije. Duitsland zat op beide vlakken vrijwel precies in het midden.

Hoeveel contact we met hoeveel mensen we regelmatig kunnen en willen onderhouden, is heel persoonlijk. Olga Stavrova is psycholoog aan de Universiteit van Lübeck. Ze heeft zich juist met dit onderwerp beziggehouden en erover gesproken met "Die Zeit": "Mensen zeggen altijd dat sociaal contact goed is", legt ze uit. "Maar niemand heeft onderzocht of meer contact echt altijd beter of misschien zelfs schadelijk is."

Familie en vrienden met mate: zoveel contact is echt gezond

Volgens haar onderzoek is er een optimale hoeveelheid vrije tijd met vrienden, familie of collega's: één keer per maand. "Dat lijkt misschien niet veel, maar dat is niet het enige sociale contact", zegt de psycholoog. "Plus alle appjes en telefoontjes, werkvergaderingen met collega's en etentjes met familie."

Als we de mensen in ons leven vaker zien, kan dat blijkbaar zelfs schadelijk zijn voor onze gezondheid. Op basis van gegevens van bijna 50.000 deelnemers in Duitsland ontdekte Stavrora dat mensen die hun familieleden vaker dan eens per maand zien, later in hun leven minder gezond zijn. Dagelijks familieleden zien, schaadt hun gezondheid blijkbaar net zo erg als hen helemaal niet zien (exclusief de leden van het eigen huishouden). Mensen die hun vrienden of collega's vaker zien, zijn echter niet minder gezond; dit effect was alleen zichtbaar bij familieleden.

"Te veel sociaal contact kan ook stressvol zijn, vooral als het gepaard gaat met conflicten, en dat kan een negatieve invloed hebben op de gezondheid", vat Olga Stavrova samen. "Het risico hierop is groter in gezinnen. Bovendien zijn er daar meer verplichtingen en is het niet zo gemakkelijk om relaties te verbreken."

Wat op zijn beurt de uitkomst van het Chinese onderzoek bevestigt: de vrijheid die we hebben om onze sociale contacten en de mensen in ons leven te kiezen, heeft een sterke invloed op hoe goed deze relaties voor ons zijn. Er is dus geen reden om je onder druk te voelen om twee of drie keer per week op date te gaan. In plaats daarvan zouden we moeten kijken naar welke mensen echt goed voor ons zijn – en hoe vaak we ze daadwerkelijk willen zien.

mbl Brigitte

#Onderwerpen