Hondsdolheid, een zeer sporadische ziekte bij dieren en een uitzonderlijke ziekte bij mensen in Spanje

Spanje is sinds 1978 hondsdolheidvrij , hoewel er sporadisch gevallen voorkomen bij dieren in Ceuta en Melilla, en zeer zelden bij mensen , die allemaal geïmporteerd zijn. Massale migratie of reizen naar endemische landen zonder de nodige voorzorgsmaatregelen te nemen, vormen tegenwoordig het grootste risico.

Gevallen zoals die van de Valenciaanse toerist, die afgelopen vrijdag overleed , zijn ongebruikelijk in Spanje, waar sinds 2000 slechts twee andere gevallen van hondsdolheid bij mensen zijn gemeld , allemaal geïmporteerd uit Marokko: één in Madrid in 2014 en één in Baskenland in 2019. Beiden zijn overleden. In 2004 werd een ander geval gedocumenteerd bij een Oostenrijkse toerist, eveneens geïmporteerd uit Marokko, maar dit werd uiteindelijk in Oostenrijk gemeld, aldus het Carlos III Health Institute.

Het verschijnen van deze gevallen, en andere sporadische gevallen bij dieren – voornamelijk in Ceuta en Melilla – heeft Spanje niet zijn status als hondsdolheid- vrij land ontnomen . Die status verkreeg het land in 1978 en was het pas in 2013 zes maanden kwijtgeraakt vanwege een geval bij een hond die illegaal uit Marokko was geïmporteerd.

Het grootste risico van import, zoals beschreven door Carlos III in het document Situation of terrestrial rabies in Spain in the 21st century , is dus toerisme, samenwerking of zakenreizen naar landen waar rabiës endemisch is, zonder dat de juiste maatregelen worden genomen.

Mochten er zich gevallen voordoen, dan vormen deze geen enkel risico voor de algemene bevolking . Wel moeten nauwe contacten in de gaten worden gehouden en moet het type contact worden beoordeeld om te kunnen beoordelen of er een rabiësvaccin of immunoglobuline moet worden toegediend, zo verduidelijkt het Ministerie van Volksgezondheid aan de EFE .

Hondsdolheid: wat het is

Het is een zeer dodelijke zoönose die wordt veroorzaakt door verschillende soorten lyssavirus . De ziekte komt voor in 150 landen op alle continenten, behalve Antarctica. De helft van de wereldbevolking leeft in endemische gebieden, waarbij Afrika en Azië verantwoordelijk zijn voor 95% van de dodelijke gevallen. In Europa zijn de rode vos de belangrijkste reservoirs, gevolgd door kleine wilde carnivoren zoals de wasbeerhond in Centraal-Europa en de Oostzee, en de vleermuis in Spanje.

De incubatietijd bedraagt ​​meestal 2 tot 3 maanden , maar kan oplopen tot een jaar. Het virus dringt binnen via perifere zenuwen en verspreidt zich via neuronen. De duur hangt dus af van de locatie van de wond, de hoeveelheid aangetast zenuwweefsel en de afstand tot het centrale zenuwstelsel.

Vroege symptomen zijn onder meer koorts, hoofdpijn en jeuk op de plek waar het virus het lichaam binnendringt. Wanneer het virus zich naar het centrale zenuwstelsel verplaatst, ontwikkelen zich andere symptomen, variërend van verwardheid, agitatie en overgevoeligheid voor licht en geluid tot delirium en progressieve verlamming , wat uiteindelijk tot de dood kan leiden.

Besmetting vindt voornamelijk plaats via de beet van een ziek dier , of wanneer het speeksel in nauw contact komt met verse, open wonden . Het risico op infectie is groter bij meerdere beten, als de beten in het gezicht voorkomen of als het gebied niet bedekt is met kleding.

Wat moet ik doen als ik gebeten ben door een dier?

Het eerste wat u moet doen bij reizen naar endemische gebieden is contact vermijden met wilde dieren of dieren waarvan de gezondheidstoestand onbekend is. Na een beet, De wond moet een paar minuten lang grondig worden uitgewassen met veel stromend water en zeep. Daarna moet de wond zo snel mogelijk worden opgezocht bij een gezondheidscentrum.

Wat betreft vaccinatie tegen hondsdolheid bij mensen: dit is geen routine in Spanje en is daarom niet opgenomen in het algemene vaccinatieschema . In bepaalde omstandigheden (laboranten, zoölogen, dierenartsen, enz.) wordt vaccinatie echter aanbevolen vóór blootstelling aan het virus (pre-expositieprofylaxe) of erna (post-expositieprofylaxe). Raadpleeg de GGD voordat u een beslissing neemt en als u vragen heeft.

De behandeling is gebaseerd op het voorkomen van de verspreiding van het virus via het zenuwstelsel door middel van vroegtijdige toediening van post-expositieprofylaxe. Zodra neurologische symptomen zich ontwikkelen, is deze voornamelijk symptomatisch en ondersteunend, maar de prognose is somber: vrijwel alle gevallen eindigen in coma, ademhalingsverlamming en overlijden.