Conventionele beëindigingen, duur van de compensatie, toegangsvoorwaarden... Manieren van de overheid om geld te besparen op de werkloosheidsverzekering

Nauwelijks waren de nieuwe regels van kracht, of de regering startte alweer een explosief project: een nieuwe hervorming van de werkloosheidsverzekering.

Het beoogde doel? Het overheidstekort verminderen, de arbeidsmarkt stroomlijnen... en geld besparen. Maar gezien de weerstand van de vakbonden en een systeem dat al onder druk staat, belooft het debat verhit te raken.

Opnieuw hervormen, ondanks recente overeenkomst

De in november 2024 ondertekende overeenkomst zou het systeem vier jaar lang moeten regelen. François Bayrou kondigde echter de opening van twee onderhandelingen aan: over de werkloosheidsverzekering en over het arbeidsrecht.

Een ommekeer die niet in goede aarde valt: "Ons wordt gevraagd om opnieuw te overleggen, ook al is de overeenkomst niet volledig uitgevoerd", zegt Frédéric Souillot (FO).

Conventionele pauzes in de bezienswaardigheden

Het belangrijkste doelwit: wederzijds overeengekomen beëindigingen. In 2024 werden er meer dan 514.000 ondertekend. Minister van Arbeid Astrid Panosyan-Bouvet wijst op "misstanden ": verkapte ontslagen, verkapte ontslagaanvragen of het uitblijven van een baan.

Het voorziet in een aanscherping van de compensatievoorwaarden en een verlenging van de wachttijden.

Geld besparen… ten koste van alles?

Het begrotingskader is duidelijk: er moet tot 2026 € 43,8 miljard aan besparingen worden gevonden. Er wordt gestreefd naar werkloosheidsverzekeringen, die alleen al voor conventionele beëindigingen € 10 miljard kosten.

De CFDT hekelt "ongedeelde inspanningen" en een begrotingslogica die verhuld wordt door efficiëntiedoelstellingen. De regering van haar kant benadrukt de noodzaak van een "minder genereus" en meer "stimulerend" systeem.

Maar de cijfers nuanceren deze stelling: werklozen ontvangen gemiddeld € 1.093 netto per maand, ofwel 52% van het mediane salaris.

Minder dan één op de twee werkzoekenden ontvangt een uitkering. En degenen die zich in de meest precaire situatie bevinden, worden vaak uitgesloten: jongeren, vrouwen en werknemers met korte of tijdelijke contracten.

Een sociale of boekhoudkundige hervorming?

Ondanks de beloften van stroomlijning vrezen vakbonden en waarnemers een economische hervorming die ten koste gaat van de meest kwetsbaren.

Mogelijke opties zijn: monetisering van de vijfde vakantieweek, bevordering van atypische vaste contracten, verkorting van de termijnen voor het indienen van beroep.

Om overtuigend te zijn, zal de hervorming moeten aantonen dat het meer is dan een verkapt bezuinigingsplan. Maar geconfronteerd met opstandige vakbonden en een wantrouwend publiek blijkt de opgave lastig.