Bar-le-Duc. Een dag in de voetsporen van Raymond Poincaré in de Maas.

"Er is zojuist een adjunct geboren." Dit zijn de woorden die de gynaecoloog naar verluidt sprak bij de geboorte van Raymond Poincaré, op 28 augustus 1860, aan de Rue Nève in Bar-le-Duc. Hij werd geboren in een burgerlijk gezin. Zijn vader was bouwkundig ingenieur en zijn moeder was de dochter van een voormalige adjunct.

Onze dag in zijn voetsporen begint voor zijn huis. Er hangt een plaquette. "Hij heeft het verdiend van zijn land." Wanneer we de deur van wat nu de stadsplanningsafdeling van de stad is, passeren, ontdekken we een veranderd gebouw, "maar wel een dat de indeling van de muren uit die tijd respecteert", legt Carole Andrieux, onze gids, uit.

"De trap is origineel," glimlacht ze, "ook hier in de woonkamer, met de authentieke parketvloer," al zou die "binnenkort vervangen moeten worden." Uit zijn jeugd weten we ook dat hij vaak speelde met een jongetje uit dezelfde straat, met wie hij een hechte band had. Raymond Poincaré werd gedoopt in de Saint-Antoinekerk, waar hij in 1871 zijn communie deed.

Hij studeerde tussen 1867 en 1876 – behalve in 1870, toen hij vanwege de Frans-Duitse Oorlog in ballingschap ging in Dieppe – aan de Imperial High School in Bar-le-Duc, gebouwd in 1854, omdat Gilles-de-Trèves niet meer zoveel leerlingen kon huisvesten. Pas in 1935 kreeg de school de naam Poincaré. Uit de schoolrapporten van de president bleek dat hij "zeer terughoudend" was en "communicatieproblemen" had.

In 1912, ter voorbereiding op een mogelijke nieuwe oorlog, stelde Poincaré zich kandidaat voor het presidentschap en versloeg Gaston Pams, die hij met 483 stemmen tegen 196 versloeg. "Eerlijk, niet echt verzwakt, maar geen oorlogsleider." Dat is hoe hij herinnerd zal worden. Raymond Poincaré voelde zich niet op zijn gemak in het Élysée. Hij voelde zich er "gevangen".

Op 20 april 1913 werd ter ere van hem een groot feest gehouden in Bar-le-Duc. In augustus keerde hij terug om het ziekenhuis in de Notre-Dame-wijk te openen. Voor de gelegenheid werd een triomfboog opgericht.

Onze reis gaat verder langs het huidige postkantoor. Een jaar na de herbouw in 1926 beschreef Raymond Poincaré het als een "weelderig en nutteloos paleis, groot en lelijk gemaakt."

Voor het station staat een standbeeld ter ere van hem. Het bronzen beeld, onthuld in 1950 door Vincent Auriol, is gemaakt door een beeldhouwer die gespecialiseerd is in grootschalige werken.

Raymond Poincaré vestigde een tweede huis in Sampigny, dat tijdens de Eerste Wereldoorlog werd verwoest. Het dorp leed hieronder, aangezien het niet aan het front lag, maar de verwoesting was een krachtig symbool; Raymond Poincaré liet het op eigen kosten herbouwen en schonk het na zijn dood aan de stad. Tegenwoordig dient het als zijn museum. Hij werd uiteindelijk begraven in Nubécourt, naast zijn vrouw.