Organisatie voor Nuclear Waste Management start locatieselectieproces voor tweede diepe geologische opslagplaats
De Canadese overheid moet nog beslissen of het recyclen van gebruikte kernbrandstof in het land wordt toegestaan. De Nuclear Waste Management Organization (NWMO) heeft aangekondigd dat ze met het publiek in gesprek gaat om een locatie te kiezen voor de tweede diepe geologische opslagplaats van het land.
De kernenergieorganisatie is een tweejarig publiek participatieproces gestart – gericht op zowel technische veiligheid als bereidheid van de gemeenschap – om de locatiekeuzestrategie te verfijnen. De formele locatiekeuze zal naar verwachting rond 2028 van start gaan.
Akira Tokuhiro, hoogleraar nucleaire technologie aan de Ontario Tech University, zei dat de aankondiging een strategisch vooruitzicht weerspiegelt, maar hij zei ook dat Canada zich nog steeds richt op permanente opslag, in tegenstelling tot andere landen die een andere aanpak nastreven: het herverwerken en hergebruiken van gebruikte kernbrandstof.
"Een ding dat ik leerde tijdens mijn bezoek aan de Franse locatie in 2013, is dat gebruikte brandstof of kernafval, of de verbruikte brandstof, herbruikbaar of terughaalbaar moet zijn", zei hij.
"Ze beschikken tegenwoordig over de technische middelen om die brandstof opnieuw te verwerken, terug in de reactor te brengen en er meer energie uit te halen."

Finland is een van de eerste landen die een vergunning heeft verleend voor een permanente opslag met de mogelijkheid tot terugwinning. Frankrijk gaat nog een stap verder en verwerkt zijn gebruikte splijtstof om er meer energie uit te halen, een praktijk die in Canada zelden wordt besproken, ondanks dat het technisch haalbaar is.
"Canada beschikt zeker over de technische mogelijkheden. Dat wil niet zeggen dat het over de faciliteiten beschikt, maar het beschikt wel over de capaciteit, de knowhow en de slimme mensen om die verbruikte brandstof te recyclen of te hergebruiken", aldus Tokuhiro.
"Canada kiest er vandaag de dag nog steeds voor om die toezegging niet te doen."
Hoewel herverwerking in eerste instantie duurder is, zei hij, is het aantoonbaar klimaatvriendelijker. Maar Canada, net als veel andere landen, heeft een 'once-through'-cyclus omarmd: uranium delven, het één keer gebruiken en het afval voor onbepaalde tijd opslaan.
Volgens Tokuhiro is de reden dat Canada het voorbeeld van Frankrijk niet heeft gevolgd, te wijten aan economie.
"Dat is over het algemeen goedkoper dan recyclen. Dit is hetzelfde probleem als plastic", zei hij.
Het opwerken van gebruikte kernbrandstof zou nog steeds afval genererenVolgens Dave Novog, hoogleraar technische natuurkunde aan de McMaster University, is het huidige Canadese model "behoorlijk aantrekkelijk" omdat het betekent dat Canada niet afhankelijk is van iemand anders in de wereld voor brandstof of voor opwerkingstechnologie.
"Ik denk dat het tot nu toe een goed besluit is geweest als het gaat om het recyclen van brandstof en de geavanceerde reactoren die daarvoor nodig zijn", vertelde Novog aan CBC Thunder Bay.
"Die reactoren staan, in ieder geval naar mijn mening, nog in de kinderschoenen. Het zou voor ons een groot risico zijn als we zouden zeggen dat die reactoren er uiteindelijk wel komen en ons afvalprobleem zouden oplossen."

Novog zei dat hij de aanpak van de overheid en de NWMO waardeert en merkte op dat "de bouw van deze opslagplaatsen 30, 40 of zelfs 50 jaar duurt. En dus kunnen we tegen die tijd, als deze geavanceerde herverwerkingstechnologieën aantrekkelijk en commercieel haalbaar zijn, altijd die kant op."
Novog voegde toe dat bij de opwerking van gebruikte kernbrandstof nog steeds afval ontstaat.
"We zullen nog steeds veel van dat afval moeten verwerken en oplossen. Als kernenergie echt de capaciteit gaat verdubbelen of verdrievoudigen, zoals besproken in de COP-overeenkomsten, dan gaan we meer afval produceren. Het is belangrijk dat we daar een oplossing voor hebben", aldus hij.
'Canada maakt plannen voor de toekomst'De ingebruikname van een tweede diepe geologische opslagplaats maakt deel uit van een initiatief gericht op de langetermijnopslag van hoogradioactief afval (niet-brandstof) afkomstig van apparatuur en componenten die in kernreactoren worden gebruikt, en van bijproducten van medische isotopen, evenals van afval van toekomstige kernreactoren. De eerste opslagplaats in de gemeente Ignace zal gebruikte splijtstof van gebruikte reactoren opslaan.
"Er is internationale wetenschappelijke consensus dat een diepe geologische opslagplaats de veiligste manier is om middel- en hoogradioactief afval op de lange termijn te beheren", aldus Laurie Swami, president en CEO van de NWMO, die de noodzaak van een permanente oplossing benadrukte.
"Canada maakt plannen voor de toekomst."

Momenteel wordt het Canadese middel- en hoogradioactieve afval tijdelijk opgeslagen, waardoor deze oplossingen niet geschikt worden geacht voor langdurige opslag. De nieuwe opslagplaats zal worden ontworpen om afval diep onder de grond op te slaan, in overeenstemming met internationale praktijken voor het beheer van hoogradioactief kernafval.
De locatiekeuze voor de tweede opslagplaats zal worden bepaald door zowel technische criteria, zoals geologische geschiktheid als steun van de gemeenschap. De NWMO benadrukt dat de instemming van de gemeenschap en overleg met de inheemse bevolking centraal zullen staan in het proces.
KIJK | Canada's permanente stortplaats voor kernafval, 'Forever chemicals' :

De betrokkenheidsperiode van twee jaar omvat publieke consultaties, culturele verificatiestudies en samenwerking met inheemse gemeenschappen.
"We begrijpen dat veel gemeenschappen veel verzoeken krijgen om mee te werken aan grote projecten. Daarom willen we ervoor zorgen dat we de tijd hebben om zinvolle input te verzamelen en een zinvolle discussie te voeren over het locatieproces voordat we het implementeren", aldus Joanne Jacyk, directeur locatieselectie bij de NWMO.
Voorlopig moedigt de NWMO Canadezen en inheemse volken aan om meer te weten te komen of deel te nemen aan het betrokkenheidsproces door de website van de NWMO te bezoeken of contact op te nemen met de organisatie via [email protected].
cbc.ca