Van particuliere onderzoeksfondsen: het extra wapen om de toekomst te veroveren

Duizenden patenten. En dan de hersenen die eindelijk terugkeren, start-ups die geboren zijn in het hart van bedrijven en al actief zijn op de markt, ontdekkingen die ziektes kunnen verslaan en hoop kunnen geven. In een Italië dat systematisch achterloopt op de wereldranglijst van innovatie en onderzoek, bestaat er daadwerkelijk een kleine tot grote oase van weldaad, vertegenwoordigd door de particuliere onderzoeksinstellingen, die niet rechtstreeks onder het Ministerie van Universiteit en Onderzoek vallen en die in Trento op een speciaal evenement bijeen zijn gebracht. Onder de historische structuren (Airc werd opgericht in 1965, Telethon in 1990), andere die al geconsolideerd zijn (Iit werd opgericht in 2003, Bruno Kessler in 2007) en “nieuwe toetreders” (Human Technopole is operationeel sinds 2019) bevinden zich entiteiten die in staat zijn een krachtige motor te vormen op het gebied van innovatie en technologieoverdracht. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de gezamenlijke laboratoria die zijn opgericht door het Italiaanse Instituut voor Technologie, dat dankzij deze regeling al de ontwikkeling van talrijke start-ups heeft meegemaakt. "Ons model", legt Giorgio Metta, CEO en wetenschappelijk directeur van IIT, uit, "is effectief gebleken in het combineren van fundamenteel onderzoek met technologieoverdracht, een van de hoekstenen van onze wettelijke missie. Het bewijs hiervan zijn de 38 startups die voortkwamen uit het IIT en de meer dan 1300 actieve patenttitels, naast de ruim 900 commerciële samenwerkingsovereenkomsten.

Een van de belangrijkste kwesties van het systeem, met name op medisch gebied, is het vermogen om de resultaten van onderzoek concreet in de praktijk te brengen. Daarbij moet een evenwicht worden gevonden tussen collectief belang en bedrijfswinsten. "Als onderzoek het laboratorium niet verlaat en een product wordt", legt Francesca Pasinelli, bestuurslid van de Telethon Foundation, uit, "heeft de patiënt er geen baat bij, terwijl het voor ons juist het doel is om innovatie om te zetten in therapie. Daarom hebben we gekozen voor de weg van licenties, die producenten enerzijds laat rekenen op voorspelbare opbrengsten, maar ons anderzijds de controle laat over de verdere ontwikkeling. Een van de doelstellingen van deze stichtingen is ook om jongeren te bereiken, zowel door hen interessante carrièremogelijkheden te bieden om de vlucht van talent naar het buitenland te keren, als door inspanningen voor nieuwe activiteiten te ondersteunen.

"Aan het algemene demografische probleem", legt Ferruccio Resta, voorzitter van de Bruno Kessler Stichting, "moet ook het dalende geboortecijfer van de ondernemingen worden aangepakt." En we moeten dat doen met nieuwe logica, niet met de klassieke banktelmethoden. Dat proberen we bijvoorbeeld te doen met het Proof of Concept-programma, waarbij we inzetten op jongeren en hun energie. De middelen die hier worden geïnvesteerd, zijn zeker productiever dan die welke ons publieke en private systeem in failliete bedrijven investeert." "Dankzij de mogelijkheden die onze structuur biedt", legt Gianmario Verona, voorzitter van de Human Technopole Foundation, uit, "is 40% van onze onderzoekers teruggekeerd van ervaringen in het buitenland. Dit is te danken aan onze flexibele inzet, waardoor we van terugkeer een stimulans kunnen maken. Naast patenten en publicaties zou ik zeggen dat dit ook een element is met een belangrijke "impact" op het systeem van het land. Dat kan ook rekenen op onze geavanceerde faciliteiten, die beschikbaar worden gesteld aan andere onderzoekers voor hun projecten." Airc speelt een cruciale rol in het veld van kankeronderzoek. Dankzij de fondsen die zij elk jaar ophaalt, kunnen zij honderden projecten financieren en zo het werk van jonge onderzoekers ondersteunen en stimuleren. "Dankzij de concrete hulp van 4,5 miljoen sympathisanten ontwikkelen we 70% van het onafhankelijke oncologische onderzoek in Italië", legt Daniele Finocchiaro, CEO van Airc, uit. "Als je naar de cijfers kijkt, lijkt het erop dat de gevoeligheid van burgers voor onderzoek groter is dan die van instellingen: we zijn de grootste liefdadigheidsinstelling in Europa, maar in zekere zin is die voorrang ook een tekortkoming op systeemniveau. Daaraan zou zeker meer gedaan kunnen worden."

© ALLE RECHTEN VOORBEHOUDEN