Federale rechter maakt einde aan Trumps bezuinigingen op onderzoek: ‘Schamen we ons niet langer?’

Over hetzelfde onderwerp:

Een federale rechter uit Massachusetts, William Young, benoemd in 1985 door president Ronald Reagan en sindsdien onafgebroken in dienst, oordeelde op 16 juni dat de annulering van honderden onderzoeksprojecten door de regering-Trump een schending van de administratieve legaliteit vormt en ernstige constitutionele vragen oproept . De betrokken projecten werden allemaal gefinancierd door de National Institutes of Health (NIH) en hadden betrekking op gevoelige en ingrijpende volksgezondheidskwesties, zoals depressie, cardiovasculaire gezondheid, seksueel overdraagbare aandoeningen, de ziekte van Alzheimer, zelfmoord en raciale ongelijkheden in de toegang tot zorg. Sommige van hen bevonden zich al in een vergevorderd stadium of waren klinisch actief, zoals een onderzoek naar de behandeling van zelfmoord dat abrupt werd beëindigd. Volgens Young was de procedure waarmee deze fondsen werden ingetrokken niet alleen technisch onregelmatig, maar ook duidelijk discriminerend .

Lees ook:

Tijdens de hoorzitting uitte de rechter scherpe kritiek op het gebrek aan een officiële en coherente definitie van "diversiteit, gelijkheid en inclusie" (DEI) door de overheid, een concept dat was gebruikt om de bezuinigingen te rechtvaardigen. Hij vroeg zich af hoe een project onrechtmatig kon worden verklaard louter omdat het aan DEI was gekoppeld, terwijl het Amerikaanse Congres tegelijkertijd expliciet had opgeroepen tot onderzoek naar en inzicht in gezondheidsverschillen. Hij noemde het hele besluitvormingsproces "willekeurig en grillig" en merkte op dat de overheid in strijd handelde met de vastgestelde administratieve regels en normen.

Maar Young ging verder. Hij vertelde de rechtszaal dat het volgens hem "overduidelijk" was dat de beslissingen niet waren ingegeven door wetenschappelijke criteria, maar door " rassendiscriminatie en discriminatie tegen de Amerikaanse LHBTQ-gemeenschap ". Na veertig jaar zaken van allerlei aard te hebben beoordeeld, zei hij: "Ik heb nog nooit zulke rassendiscriminatie door de overheid gezien." En hij sloot de hoorzitting af met een aanklacht die tevens een morele veroordeling inhield: "Hebben wij dan geen schaamte?"

De beslissing betreft twee afzonderlijke rechtszaken, die later samengevoegd zijn, aangespannen door zestien procureurs-generaal van staten, belangenorganisaties voor de volksgezondheid en wetenschappers die door de maatregelen getroffen zijn. Het totale bedrag aan opgeschorte financiering in deze twee zaken is nog niet duidelijk, maar volgens een schatting van Nature hebben de intrekkingen waartoe de regering-Trump sinds begin 2025 heeft besloten, gevolgen gehad voor tot wel 3,8 miljard dollar aan subsidies, verdeeld over honderden projecten, die in veel gevallen al goedgekeurd waren en zich in de start- of uitvoeringsfase bevonden . De intrekkingen, aldus de advocaten van de eisers, werden meegedeeld met identieke brieven, zonder individuele redenen, allemaal met dezelfde vooraf ingevulde formule: gedrag dat, volgens de eisers, de politieke en niet de technische aard van de beslissing aantoont.

De federale overheid betoogde van haar kant dat de getroffen projecten geen echte wetenschappelijke waarde hadden en dat de National Institutes of Health, net als elke uitvoerende instantie, volledige discretionaire bevoegdheid heeft om te beslissen hoe haar fondsen worden toegewezen. Ze gaf ook voorbeelden van projecten met betrekking tot etnische minderheden die niet werden geannuleerd, wat suggereerde dat er geen sprake was van discriminerende intentie. Maar de rechter verwierp deze verdedigingslinie en legde uit dat discriminatie zich niet manifesteert in de totaliteit van de handelingen, maar in de systematiek waarmee hele thematische gebieden, toe te schrijven aan historisch gemarginaliseerde groepen, werden getroffen. "U valt mensen van kleur aan vanwege hun huidskleur", zei Young tegen de regeringsvertegenwoordiger: u treft mensen van kleur vanwege hun huidskleur .

De uitspraak is voorlopig – een tussentijds bevel – maar heeft als onmiddellijk gevolg dat de beslissingen van de regering worden opgeschort en de teruggave van de betreffende fondsen wordt bevolen, ten minste voor de specifieke zaken die voor de rechter zijn gebracht. Het ministerie van Volksgezondheid en Sociale Zaken (HHS), dat toezicht houdt op het NIH, heeft aangekondigd dat het alle juridische opties evalueert, inclusief beroep en een verzoek om uitstel. Maar ondertussen is in de rechtszalen een systematische poging om de prioriteiten van Amerikaans openbaar onderzoek te herdefiniëren volgens criteria die losstaan ​​van wetenschappelijke evaluatie, en in plaats daarvan gebaseerd zijn op een verlangen naar ideologische censuur, in al het bewijsmateriaal naar voren gekomen .

Naast de procedurele aspecten valt vooral het principe op dat deze zaak ter discussie stelt: de mogelijkheid dat een bestuur, door middel van bestuurlijke instrumenten, onwelkom onderzoek stilzwijgend kan annuleren en hele kennissectoren kan elimineren, enkel en alleen omdat ze verbonden zijn met politiek tegengestelde thema's . Als deze logica klopt, is het niet langer de verdienste die bepaalt welke wetenschappelijke vragen een antwoord verdienen, maar de mening van een bestuur. Dit is precies wat de wetenschap, als autonome en zichzelf corrigerende instelling, niet kan tolereren. En dit is wat rechter Young bedoelde toen hij sprak over ongekende discriminatie en aan het einde van de hoorzitting vroeg of er nog enige schaamte over was.

Meer over deze onderwerpen: