Rechterlijke verkiezingen onder OAS-onderzoek; toename van virtuele ontvoeringen

Mexico bevindt zich op een keerpunt nu er twee belangrijke kwesties op de nationale agenda staan: de vergaande kritiek van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) op de recente gerechtelijke verkiezingen en de alarmerende escalatie van virtuele ontvoeringen van universiteitsstudenten.

De autonomie van de rechterlijke macht in Mexico is onderwerp geweest van aanzienlijke internationale aandacht. De Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) waarschuwde dat de recente rechterlijke verkiezingen "de autonomie of onafhankelijkheid van de rechterlijke macht niet garanderen" en adviseerde om dit model niet in andere landen te kopiëren. Het officiële rapport van de verkiezingswaarnemingsmissie van de OAS, gepubliceerd op 6 juni 2025, concludeert dat het verkiezingsproces de technische solvabiliteit of de noodzakelijke capaciteiten van de gekozen personen niet waarborgt. Deze constatering is cruciaal, aangezien de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht een fundamentele pijler is van elke rechtsstaat.

De OAS uitte "redelijke twijfels" over de autonomie van het Hooggerechtshof van de Natie (SCJN) en wees daarbij op een specifiek feit: zes van de negen kandidaten met de meeste stemmen waren voorgedragen door de commissie van de uitvoerende macht. Deze situatie roept vragen op over de onpartijdigheid van het proces en de werkelijke onafhankelijkheid van de rechters. De lage opkomst bij deze verkiezingen vergroot de bezorgdheid, met meer dan 85% van de kiezers die zich van stemming onthield. Dit cijfer tast niet alleen de legitimiteit van het proces aan, maar weerspiegelt ook een mogelijke vervreemding of wantrouwen onder burgers in deze democratische oefening. Als het publiek niet betrokken is, wordt de legitimiteit van gekozen functionarissen verzwakt, wat gevolgen kan hebben voor de toepassing van de wet en de perceptie van rechtvaardigheid.

Tegelijkertijd wordt het land geconfronteerd met een groeiende veiligheidsdreiging: de toename van virtuele ontvoeringen. De Universiteit van Guadalajara (UdeG) heeft tot nu toe in 2025 40 gevallen van virtuele ontvoeringen gemeld die gericht waren op haar studenten. De autoriteiten hebben tussen januari en juni zes van deze pogingen verijdeld, maar het totale aantal blijft alarmerend.

Deze virtuele ontvoeringen worden uitgevoerd door criminelen die families misleiden om geld te eisen, door middel van psychologische manipulatie en het uitbuiten van digitale connectiviteit. De modus operandi omvat het isoleren van slachtoffers door middel van bedreigingen, het aanvragen van ontmoetingen op openbare plaatsen om foto's te maken die vervolgens naar families worden gestuurd, en het onderbreken van de communicatie door het slachtoffer te instrueren zijn of haar telefoon uit te zetten of zijn of haar nummer te wijzigen. Informatie die op sociale media wordt gedeeld, wordt door ontvoerders ook gebruikt om de locatie of routine van slachtoffers te achterhalen en hun gewoonten en gedrag uit te buiten.

Deze evolutie in criminele tactieken, die misbruik maakt van digitale connectiviteit en een gebrek aan bewustzijn van cyberbeveiliging, betekent dat preventiestrategieën verder moeten gaan dan fysieke beveiliging. Het aanpassen van beschermingsmaatregelen aan digitale geletterdheid en het lanceren van bewustmakingscampagnes, met name gericht op jongeren en hun families, is essentieel om deze opkomende dreiging effectief te bestrijden. Kwetsbaarheid schuilt in zowel fysieke als digitale aanwezigheid, evenals psychologische vatbaarheid. De Universiteit van Granada (UdeG) heeft bijvoorbeeld programma's geïmplementeerd zoals "Veilige Universiteit", waaronder "Veilige School", "Veilige Omgeving" en "Veilige Paden", om veiligheid en een cultuur van meldplicht te bevorderen.