Griekenland overweegt verbod op gearomatiseerde tabaksproducten

Watermeloen, koekjes en chocolade: alternatieve tabaksproducten “met smaak” zijn wijdverbreid, maar in Griekenland zou dit binnenkort tot een einde kunnen komen. De regering werkt aan een wet die alle producten van de markt zou kunnen halen.

Athene verzette zich eerder al tegen strengere regels voor alternatieve tabaksproducten en de gelijkstelling daarvan met conventionele sigaretten. Maar de roep om strengere maatregelen groeit, en zou kunnen leiden tot een koerswijziging.

Het geplande verbod is onderdeel van een breder wetsvoorstel om de toegang tot alcohol en tabak voor minderjarigen strenger te reguleren. De achtergrond hiervan zijn incidenten waarbij jongeren in nachtclubs bewusteloos raakten na overmatig alcoholgebruik.

Smaken als chocolade, koek, watermeloen en whisky – smaken die vooral populair zijn bij jongeren – zouden door een verbod worden getroffen. De enige uitzonderingen zijn natuurlijke tabak en munt . Volgens bronnen in de sector zouden ongeveer 10.000 banen op de tocht staan, waaronder ongeveer 2.000 gespecialiseerde detailhandelaren.

De wet bevindt zich in de ‘laatste fase van intern overleg’, vertelde een overheidsbron aan Euractiv. Het is echter nog onduidelijk of het smaakverbod in de definitieve versie wordt opgenomen.

Juridische obstakels en politiek debat

Een volledig verbod is juridisch niet eenvoudig af te dwingen. De goedkeuring hiervan zou door de Europese Commissie moeten plaatsvinden, en dat zou zo'n zes maanden kunnen duren.

Voor Athene zouden drastische maatregelen een logische volgende stap kunnen zijn, aangezien de tot nu toe genomen maatregelen weinig effect hebben gehad. Volgens een Eurobarometer-enquête rookt nog steeds meer dan 35 procent van de Griekse bevolking.

Deskundigen in Athene beschouwen het wetsvoorstel als een stap in de goede richting, vooral vanwege de bredere aanpak om te voorkomen dat minderjarigen toegang krijgen tot alcohol- en tabaksproducten.

Zo krijgen overheden in de toekomst de bevoegdheid om winkels of clubs te sluiten die deze producten aan minderjarigen verkopen. Ook zouden overtredingen van het bestuursrecht moeten worden overgeheveld naar het strafrecht.

Kritische stemmen vragen zich echter af waarom er een verbod op smaakstoffen is opgenomen in een wet die officieel bedoeld is om jongeren te beschermen. Het gaat onder meer om overheidsfunctionarissen buiten het Ministerie van Volksgezondheid en onderdelen van de tabaksindustrie.

"Een algeheel verbod heeft geen zin, omdat het ook volwassen consumenten straft", vertelde een bron binnen de industrie aan Euractiv. In landen als het Verenigd Koninkrijk zijn nog steeds gearomatiseerde producten verkrijgbaar, die worden gepromoot als hulpmiddel voor mensen die willen stoppen met roken.

Als er een volledig verbod komt, zouden ongeveer 400.000 gebruikers van e-sigarettenproducten zich tot de ‘oncontroleerbare’ zwarte markt kunnen wenden, waarschuwde de Griekse Vereniging van E-sigarettenverkopers in een brief aan de regering.

Zeven EU-lidstaten hebben al smaken in alternatieve tabaksproducten verboden, waaronder Finland, Letland, Litouwen, Estland, Denemarken, Nederland en Hongarije.

Groeiende regelgevende druk

De stap uit Athene komt op een moment dat EU-landen steeds meer verdeeld zijn over de vraag of de Europese Commissie de wetgeving op tabaksgebied, zoals richtlijnen over reclame, belastingen en producten, moet herzien.

Producten zoals e-sigaretten, verwarmde tabak en nicotinezakjes winnen steeds meer marktaandeel. Terwijl landen als Nederland en Spanje aandringen op snelle hervormingen, vertragen landen als Italië hun beleid uit bezorgdheid over de inflatoire effecten van hogere belastingen.

*Vasiliki Angouridi heeft bijgedragen aan de berichtgeving.

(mm)