Napięcia w stosunkach z Algierią: Dlaczego Emmanuel Macron zaostrza swoje stanowisko po tym, jak opowiadał się za spokojem?

Prezydent Republiki zamierza „zawiesić” zwolnienia z obowiązku wizowego dla algierskich dyplomatów, aby zmusić Algier do szeregu ustępstw.

Wyjaśnia, że „nie ma innego wyboru”. W liście wysłanym do premiera w środę, 6 sierpnia, ujawnionym przez „Le Figaro” , z którym franceinfo miało możliwość się zapoznać, Emmanuel Macron zwrócił się do François Bayrou z prośbą o przyjęcie „bardziej stanowczego podejścia” wobec Algierii. Po miesiącach napięć między oboma krajami, prezydent Republiki podnosi głos i wzywa do zawieszenia umowy dwustronnej z 2013 roku, która zwalnia algierskich dyplomatów z obowiązku wizowego przy wjeździe do Francji.

List Prezydenta Republiki pojawia się w niezwykle napiętym kontekście, będąc wynikiem lawiny deklaracji, działań i reakcji między Francją a Algierią. Pierwszy wzrost gorączki nastąpił pod koniec lipca 2024 roku, wraz z poparciem Emmanuela Macrona dla marokańskiego planu dla Sahary Zachodniej. Paryż uważa obecnie ten plan autonomii pod zwierzchnictwem Maroka za… „jedyna podstawa” rozwiązania konfliktu, który przez pół wieku stawiał Rabat w opozycji do separatystów z Frontu Polisario. Stanowisko to zostało potępione przez Algierię, zwolenniczkę Frontu Polisario w walce z Marokiem. Algieria odwołała wówczas swojego ambasadora we Francji.

Kryzysy nie ustały od tamtej pory, zwłaszcza w związku z aresztowaniem francusko-algierskiego pisarza Boualema Sansala w listopadzie 2024 roku. Następnie, w czerwcu 2025 roku, skazanie i uwięzienie francuskiego dziennikarza Christophe'a Gleizesa . Na początku kwietnia 2025 roku, zaledwie kilka dni po wizycie szefa francuskiej dyplomacji w Algierii , napięcie wzrosło jeszcze bardziej wraz z oskarżeniem trzech mężczyzn oskarżonych o porwanie rok wcześniej Amira Boukhorsa, znanego jako Amir DZ, algierskiego influencera korzystającego z azylu politycznego we Francji. Wśród oskarżonych był członek algierskich służb konsularnych, co wywołało ostrą reakcję Algieru.

W odpowiedzi na te aresztowania, 13 kwietnia Algier zdecydował się wydalić ze swojego terytorium 12 urzędników ambasady francuskiej. Dwa dni później Emmanuel Macron w odwecie wydał dekret o zwolnieniu 12 algierskich urzędników konsularnych. W połowie maja Francja poszła o krok dalej , żądając wiz od algierskich urzędników, którzy posiadali nawet paszporty dyplomatyczne, w ramach „stopniowej reakcji”. W liście wysłanym w środę Emmanuel Macron sformalizował ten nowy system, który ma również zastosowanie do prywatnych podróży algierskich dygnitarzy na terytorium Francji.

To chyba najbardziej irytująca sytuacja głowy państwa. W liście zwierza się François Bayrou ze swojego „zaniepokojenia” refoulementem przez Algierię jej obywateli objętych obowiązkiem opuszczenia terytorium Francji (OQTF) . Pierwsze przypadki pojawiły się w styczniu, zwłaszcza w sprawie influencera Doualemna . Następnie, 22 lutego, doszło do ataku w Miluzie (Haut-Rhin), w którym zginęła jedna osoba, a dwie zostały ranne. Podejrzanym jest Algierczyk, który był przedmiotem kilku wniosków o readmisję, odrzuconych przez jego kraj pochodzenia.

Emmanuel Macron również przywołuje ten atak, wyrażając obawy dotyczące „najbardziej niebezpiecznych obywateli Algierii, opuszczających więzienia lub umieszczanych w aresztach administracyjnych, których nie można już wydalić z powodu braku współpracy ze strony władz algierskich”. Żaden z 18 algierskich konsulatów utworzonych we Francji nie współpracuje ze służbami państwowymi – ubolewa.

Po miesiącach kryzysu dyplomatycznego Emmanuel Macron zamierza wywrzeć większą presję na Algierię. Aby zapewnić skuteczne stosowanie tych instrukcji, apeluje również do krajów strefy Schengen o podjęcie podobnych działań i poinformowanie Francji przed wydaniem „wiz krótkoterminowych dla algierskich urzędników, o których mowa, oraz paszportów objętych [umową z 2013 roku] ” . Wzywa również François Bayrou do natychmiastowego skorzystania z „dźwigni readmisji wizowej” , narzędzia przewidzianego w ustawie imigracyjnej z 2024 roku, która umożliwia również odmowę wydania „ wiz długoterminowych wszystkim wnioskodawcom”.

W swoim liście szef państwa zapewnił, że nadal będzie zabiegał o „przywrócenie skutecznych i ambitnych stosunków z Algierią, odpowiadających interesom narodu francuskiego, z którego znaczna część utrzymuje więzi z tym krajem, których nie mogą osłabić te spory”.

W tym celu przedstawia plan „współpracy”, a raczej listę francuskich oczekiwań: wznowienie przesłuchań konsularnych, zakończenie deportacji, ale także zwrot „zasobów” ambasady francuskiej. Pozostaje pytanie, czy Algier zareaguje na ten list i czy zgodzi się na normalizację stosunków z Paryżem.