Prawo Duplomba: Ponowne wprowadzenie zakazanego pestycydu ocenzurowanego przez Radę Konstytucyjną

W czwartek o godzinie 19:00 Sages przedstawili długo oczekiwane wnioski dotyczące ustawy Duplomb. Potępili ponowne wprowadzenie zakazanego pestycydu z rodziny neonikotynoidów, co jest najbardziej kontrowersyjnym zapisem w projekcie ustawy, uznając go za sprzeczny z Kartą Ochrony Środowiska.

Emmanuel Macron „uważnie zapoznał się z decyzją Rady Konstytucyjnej” i „opublikuje ustawę”, jak poinformował Pałac Elizejski, „tak szybko, jak to możliwe”.

Rada Konstytucyjna natomiast zatwierdziła uproszczenia administracyjne przyznane największym gospodarstwom hodowlanym, a także budowie zbiorników wodnych do celów rolniczych, zgłaszając jednak pewne zastrzeżenia co do tego drugiego środka.

Uznał również, że procedura przyjęcia tekstu, odrzuconego przez jego zwolenników w Zgromadzeniu, była zgodna z Konstytucją.

Oczekiwano od nich decyzji w sprawie warunkowego ponownego wprowadzenia zakazanego pestycydu, a także w sprawie trzech innych tekstów, w szczególności reformy wyborów lokalnych w Paryżu, Lyonie i Marsylii, którą zatwierdzili.

Ustawa Duplomb , przedstawiona jako odpowiedź na masowe protesty w sektorze rolnym w 2024 roku, stała się przedmiotem silnego ruchu protestacyjnego, pomimo upałów, forsowanego przez aktywistów ekologicznych. Petycja wzywająca do jej uchylenia zebrała ponad 2,1 miliona podpisów.

Od godz. 16.00 przed Radą Konstytucyjną odbywa się wiec, który zorganizowała grupa sprzeciwiająca się tej ustawie i reprezentująca sygnatariuszy petycji.

Przyczyną jest w szczególności ponowne wprowadzenie, w drodze odstępstwa, acetamiprydu, pestycydu z rodziny neonikotynoidów . Jest on zakazany we Francji od 2018 roku, ale dopuszczony w innych częściach Europy. Niektórzy producenci buraków i orzechów laskowych domagają się przywrócenia stosowania acetamiprydu, który jest szkodliwy dla bioróżnorodności.

Rada Konstytucyjna, której niedawno przewodniczył Richard Ferrand, została zmuszona do podjęcia decyzji pod presją zarówno opinii publicznej, jak i środowiska rolniczego. Ostatecznie orzekła, że „z powodu braku wystarczającego nadzoru” środek ten jest sprzeczny z „ramami określonymi w jej orzecznictwie, wynikającymi z Karty Środowiskowej”, jak podano w komunikacie prasowym. Karta ta ma wartość konstytucyjną.

W swojej decyzji Sages przypomnieli, że neonikotynoidy „mają wpływ na różnorodność biologiczną, zwłaszcza na owady zapylające i ptaki” oraz „stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzi”.

W 2020 roku zgodzili się na tymczasowe zwolnienie z zakazu, ograniczone do sektora buraków i zaprawiania nasion. Tym razem Rada Konstytucyjna krytykuje wprowadzone do ustawy zwolnienie, zauważając, że nie jest ono ograniczone czasowo ani do konkretnego sektora, a także dotyczy oprysków, które stwarzają wysokie ryzyko rozprzestrzeniania się substancji.

Wprowadzając takie wyłączenie, ustawodawca „pozbawił prawnych gwarancji prawa do życia w zrównoważonym i przyjaznym dla zdrowia środowisku, gwarantowanym w artykule 1 Karty Środowiskowej” – piszą Mędrcy w swoim uzasadnieniu.

Cenzurowano również przepisy dotyczące represji za niektóre przestępstwa przeciwko środowisku, traktowane jako „poprawki ustawowe”, a więc niemające wystarczającego związku z tekstem pierwotnym.

Ustawa Duplomb została zaprezentowana jako jedna z odpowiedzi na masowe protesty rolników w 2024 r. i została przyjęta głosami koalicji rządowej i skrajnej prawicy.

Lewica, oburzona, skierowała sprawę do Rady Konstytucyjnej. Oprócz pewnych zapisów, zakwestionowała procedurę zastosowaną w Zgromadzeniu do uchwalenia tekstu. Jej obrońcy sami odrzucili go całkowicie, aby ominąć około 3500 zgłoszonych poprawek – wiele z nich autorstwa Zielonych i Insoumi – uniemożliwiających rozpatrzenie go w izbie.

Rada Konstytucyjna orzekła jednak, że przyjęcie tego wstępnego wniosku o odrzucenie projektu „nie naruszało ani prawa do wnoszenia poprawek, ani wymogów jasności i uczciwości debaty parlamentarnej”. Prawidłowy przebieg debaty demokratycznej wymaga, aby „zarówno parlamentarzyści, jak i rząd mogli bez przeszkód korzystać z dostępnych procedur” – zauważa Rada.

Dla FNSEA ta decyzja jest „szokiem, niedopuszczalna i niezrozumiała”. Związek zaapelował o powrót tego zakazanego pestycydu w celu ochrony „zagrożonych” sektorów rolnictwa. Confédération paysanne, trzeci co do wielkości związek rolniczy, okrzyknął to „zwycięstwem etapowym”, wzywając do „ciągłej presji na reorientację polityki rolnej”.

Jeśli chodzi o środki dotyczące niektórych budowli służących do magazynowania wody w celach rolniczych, w odniesieniu do których ustawa Duplomba przewiduje w szczególności domniemanie istnienia ważnego interesu ogólnego, Rada Konstytucyjna zgłosiła dwa zastrzeżenia interpretacyjne.

Podejmowane środki nie mogą pozwalać na pobieranie próbek z bezwładnościowych zwierciadeł wód gruntowych, które powoli się opróżniają lub napełniają, i musi istnieć możliwość ich zakwestionowania przed sędzią.

Mędrcy w końcu w pełni zatwierdzili przepisy, na które z niecierpliwością czekali niektórzy rolnicy, dotyczące hodowli trzody chlewnej i drobiu, które wymagają uprzedniego zezwolenia na określoną liczbę zwierząt. Ustawa przewiduje w szczególności podniesienie tych progów.

Emmanuel Macron ma teraz dwa tygodnie na promulgację ustawy.

Rada Konstytucyjna wydała w czwartek trzy kolejne orzeczenia. Podtrzymała ustawy o „odbudowie” na Majotcie, a także reformy wyborów samorządowych w Paryżu, Lyonie i Marsylii. Cenzurowała jednak przedłużenie okresu przetrzymywania niektórych cudzoziemców w aresztach administracyjnych (CRA).