Płomienie do gaszenia płomieni

Rozmowa z profesjonalistami, którzy spędzili dni – z ich wyczerpującymi godzinami – na pierwszej linii frontu fali pożarów, jest możliwa tylko w przydrożnym zajeździe niedaleko granicy. Tam, choć nie mają ochoty na rozmowę, opisują, jak wielu z nich po raz pierwszy stanęło w obliczu tego, co eksperci nazywają megapożarami lasów, czyli pożarami szóstej generacji. Pożary te zmuszą – administracje, które jeszcze tego nie zrobiły – do ponownego przemyślenia całego zarządzania lasami i sytuacjami kryzysowymi, a te pożary, podobnie jak te w Estremadurze i Kastylii-León, uniemożliwiają jakąkolwiek bezpośrednią strategię ataku.

Strażak z León, jednej z najbardziej dotkniętych pożarem prowincji, wyjaśnia, jak zastawiono „pułapki” na niekontrolowany pożar, niemożliwy do ugaszenia tradycyjnymi helikopterami-cysternami. Używając kanistrów z różnymi rodzajami paliwa, palnik kadziowy precyzyjnie zapala linie ognia, tląc się w kontrolowany sposób, zanim zostanie natychmiast ugaszony. Potem wystarczy czekać. Kiedy niekontrolowany ogień dotrze do tego obszaru, nie będzie mógł się przedostać, jak to miało miejsce w Boca de Huérgano, gdzie ta technika gaszenia wstecznego uratowała centrum miasta. Strażacy uciekali się do tej strategii również na zboczach doliny Ambroz, gdzie wzgórza były niedostępne dla pojazdów naziemnych – a helikoptery, które zniknęły z pola widzenia w gęstym dymie, nie mogły nadążyć.

Alejandro, członek Gwardii Cywilnej, nie mógł w to uwierzyć: w ciągu pięciu minut ogień rozprzestrzenił się na cztery kilometry.

Na miejscu, te fatalne tygodnie obaliły również teorie, które do tej pory wydawały się święte. Noc nie zawsze była kluczowa dla postępów w gaszeniu pożaru. W ubiegły wtorek wieczorem w La Garganta (Cáceres) eksperci byli przekonani, że pożar w La Jarilla ulegnie spowolnieniu: prognozy – z 70% wilgotnością powietrza wczesnym rankiem i temperaturami poniżej 12 stopni Celsjusza – wskazywały na taki stan rzeczy. O świcie mieszkańcy zostali postawieni w stan gotowości do ewakuacji.

W tych megapożarach, które generują własny system klimatyczny, wiatr rozpala płomienie z zadziwiającą łatwością. I je rozprzestrzenia. Kapral Alejandro z Gwardii Cywilnej w León wspomina, jak we wtorek 12-go otrzymał ostrzeżenie o rozprzestrzenieniu się pożaru z jednej strony wiejskiej drogi, którą jechał, na drugą. Spojrzał na zegarek; wskazywał godzinę 18:00. Drugie ostrzeżenie, pięć minut później, wraz z nową pozycją płomieni, uruchomiło wszystkie alarmy. Według jego obliczeń, prawie cztery kilometry w pięć minut.

Gwałtowność pożarów szóstej generacji podważyła również przekonanie, że autostrady pełnią funkcję pasów przeciwpożarowych. Rząd Estremadury wielokrotnie podkreślał, że „potwór” z Jarilli wymusił zamknięcie autostrady przecinającej ten obszar nawet w czterech miejscach z powodu wtargnięcia płomieni.

„Zapora przeciwpożarowa” to jedno z najczęściej używanych słów w tym tygodniu w prowincjach Cáceres i León. Mieszkańcy, zdesperowani, by uniknąć utraty swoich nieruchomości, narysowali pasy przeciwpożarowe w obliczu narastających protestów, które przytłoczyły profesjonalne media. W Oencii, której mieszkańcy krytykują fakt, że pasy przeciwpożarowe oddzielające ich ziemie zostały usunięte zimą, „ale nie w czerwcu”, mieszkańcy narysowali linię wokół miasta, która uratowała je przed zniszczeniem.

Kilka kilometrów dalej, w Lusio, gdzie nie udało się zbudować lokalnej zapory przeciwpożarowej, pozostały jedynie popioły.