Bez tego dokumentu budowy nie będzie. Działki staną się bezwartościowa

• Do 30 czerwca 2026 r. wydłużone zostaje obowiązywanie dotychczasowych studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin.
• Samorządy będą miały więcej czasu na dokończenie procedur sporządzania planów ogólnych, bez zawieszenia uchwalania planów miejscowych oraz wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
• Biorąc pod uwagę stan zaawansowania prac nad planami ogólnymi istnieje ryzyko, że dla wielu gmin termin ten będzie niewystarczający i do tego czasu prace nie zostaną zakończone.
• Eksperci zwracają uwagę, że nowa regulacja może naruszać konstytucyjne prawo własności.

Ustawa, która zobligowała gminy do sporządzenia planów ogólnych - obejmujących całą gminę i sporządzanych wyłącznie w formie cyfrowej - weszła w życie w 2023 r. Pierwotnie zakładała, że gminy samorządy będą miały na to czas do końca 2025 r. Po licznych apelach resort rozwoju i technologii zdecydował o przesunięciu tego terminu.

Obecnie samorządy mają na to czas do 1 stycznia 2026 r., jednak rząd przygotował projekt wydłużający termin do 30 czerwca.

Rząd przyjął projekt ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, który wydłuża samorządom czas na przygotowanie planów ogólnych do 30 czerwca br. bez m.in. zawieszenia uchwalania planów miejscowych

- poinformowała w marcu kancelaria premiera.

• Plany ogólne mają zastąpić dotychczasowe studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.
• Po tym czasie uchwalanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz wydawanie decyzji lokalizacyjnych będzie możliwe, jeśli w danej gminie wszedł w życie plan ogólny.

Zmianie ulegną również inne powiązane terminy, określające wejście w życie poszczególnych przepisów reformy systemu planowania przestrzennego.

Rozwiązanie pozwoli gminom na dokończenie procedur sporządzania planów ogólnych, bez zawieszenia uchwalania planów miejscowych oraz wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu

- wyjaśniono.

Zwrócono też uwagę, że wydłużenie terminu o 6 miesięcy pomoże w szczególności tym gminom, które natrafiły na problemy dotyczące uzgodnienia projektu planu ogólnego z właściwymi organami i instytucjami.

Z przyjęcia przez Sejm nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym mogą się cieszyć tylko samorządowcy - gminy zyskają bowiem pół roku więcej na uchwalenie planów ogólnych, a właściciele działek położonych na terenach nieobjętych miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego o pół roku więcej na złożenie wniosku o warunki zabudowy, a więc pozwolenie na budowę.

Niestety tylko teoretycznie, bo jak wskazuje Jolanty Ojczyk z Business Insider, w rzeczywistości uzyskanie bezterminowej decyzji o warunkach zabudowy (tzw. wuzetki lub WZ) będzie trudniejsze niż obecnie. I to z co najmniej kilku powodów.

Piszemy o tym tutaj:

Po wejściu w życie planu ogólnego w danej gminie, warunkiem wydania decyzji o warunkach zabudowy będzie położenie terenu inwestycji w obszarze uzupełnienia zabudowy.

Właściciel działki będzie mógł uzyskać decyzję WZ, tylko jeśli jego działka będzie położona na obszarze uzupełnienia zabudowy określonym w planie ogólnym oraz jeśli zostaną spełnione pozostałe wymogi określone w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

- wyjaśnia dr Agnieszka Grabowska-Toś cytowana przez Bussinesinsider.

Na inwestorów, którzy chcą uzyskać warunki zabudowy, czeka jeszcze jedna pułapka - samorządy w obawie przed falą wniosków o warunki zabudowy blokują wydawanie wuzetek. Taką możliwość daje art. 62 ust. 1 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, zgodnie z którym postępowanie w sprawie ustalenia warunków zabudowy można zawiesić na nie więcej niż 18 miesięcy, jeśli dla danego terenu rada gminy przystąpiła do sporządzenia planu miejscowego.

Gdy gmina podejmie uchwałę o przystąpieniu do sporządzenia miejscowego planu, to może legalnie zawiesić postępowanie w sprawie warunków zabudowy właśnie na podstawie wspomnianego art. 62

- wyjaśnia dr Agnieszka Grabowska-Toś.

Konkludując, wspomniane plany ogólne wskażą dokładnie, gdzie będzie można budować domy, a gdzie nie będzie to już nigdy możliwe.

Do świadomości Polaków dociera, że ich działka może stać się bezwartościowa, jeżeli nie wystąpią o wydanie warunków zabudowy na starych zasadach

- alarmuje prawo.pl.

W związku z powyższym właściciele nieruchomości składają wnioski do gmin o wydanie warunków zabudowy na starych zasadach.

• Dzięki temu w przyszłości nie będą mieli problemów z wybudowaniem na swoich działkach domów.
• Ci, którzy nie zdążą, mogą mieć problem, jeśli okaże się, że decyzją gminy na ich terenie niemożliwe będzie stawianie budynków.

Zdaniem części prawników, tak drastyczne ograniczenie prawa własności bez prawa do odszkodowania może naruszać Konstytucję RP. Maciej Górski, adwokat, partner w kancelarii GPLF, powiedział w rozmowie z prawo.pl. że dziś istnieje możliwość skutecznego żądania wydania decyzji o warunkach zabudowy.

- Plan ogólny natomiast może tej możliwości pozbawić. I obok tego argumentu nie można przejść obojętnie, bowiem pozbawienie właścicieli nieruchomości możliwości uzyskania decyzji o warunkach zabudowy bez wątpienia powoduje w ich majątku szkodę, którą możemy wykazać. Znowelizowana ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie przewiduje w takiej sytuacji odszkodowania, a nawet je wyklucza. W tym właśnie można dopatrywać się niekonstytucyjności - zauważył.