Autor: Gökhan Bacık | Papież okresu wewnątrzzachodnich debat i rewolucji sztucznej inteligencji: Leon XIV

Robert Prevost, urodzony w Chicago w 1955 roku, zapisał się w historii jako pierwszy amerykański papież. Podczas konklawe, które miało wybrać nowego papieża, nazwisko Prevosta wymieniano wśród możliwych kandydatów, ale jego szanse na wybór uznano za niewielkie.
Z drugiej strony, jeśli pamiętamy, że poprzedni papież był Argentyńczykiem, wybory papieży z Ameryk trwają nadal. Warto w tym miejscu pamiętać, że większość katolików żyje obecnie na półkuli południowej. Chociaż urodził się w Chicago, nowy papież, Leon XIV, większość swojego życia spędził w Peru.
Nie dysponujemy danymi sugerującymi, że światowe mocarstwa bezpośrednio ingerowały w wybory papieskie. Ale polityka i papiestwo (oraz religia w ogóle) są ze sobą powiązane. Byłoby więc naiwnością twierdzić, że nie ma związku pomiędzy tym, co dzieje się na świecie, a wyborem papieża.
Mówimy o wyborach, w których może wziąć udział 135 kardynałów, których średnia wieku wynosi około 70 lat. Jeśli przyjrzymy się rozkładowi geograficznemu, 29% z nich pochodzi z Europy, 14% z Włoch, 18% z Ameryki Łacińskiej, 9% z Ameryki Północnej, 16% z Azji i Pacyfiku oraz 14% z Afryki i Bliskiego Wschodu. Mówimy zatem o grupie osób, które ze względu na swój wiek i pochodzenie są mniej lub bardziej zaznajomione z dynamiką polityki światowej i na ogół posługują się wieloma językami.
Nie byłoby słuszne oczekiwać, że ta elitarna grupa będzie działać bez uwzględnienia problemów i dynamiki polityki światowej przy wyborze papieża. Z tej perspektywy można by argumentować, że głosujący na Leona XIV chcieli osiągnąć pewnego rodzaju równowagę, wybierając amerykańskiego papieża. W Stanach Zjednoczonych, gdzie ewangeliczne grupy końca czasów zyskały większy wpływ, niż na to zasługują, i gdzie panują ostre podziały wewnętrzne, katolicy – czyli wyznawcy tradycyjnej religii opartej na Piśmie Świętym – zwiększą swoje wpływy wraz z wyborem nowego papieża. Podobnie postępowe stanowisko Leona XIV w różnych kwestiach politycznych może odegrać rolę w walce ze skrajnymi trendami, które zyskują coraz większą siłę w polityce światowej i amerykańskiej. Pod tym względem – nie pod względem treści, ale struktury – możemy porównać relację Leona XIV z polityką globalną do relacji papieża Jana Pawła II z polityką światową (szczególnie w kontekście rywalizacji Zachodu z komunizmem).
Na Zachodzie toczą się obecnie poważne debaty na temat przyszłości NATO, stosunków amerykańsko-europejskich i wewnętrznych problemów liberalizmu. Nowy papież zyska na znaczeniu i roli w tych dyskusjach – oczywiście proporcjonalnie do władzy, jaką reprezentuje. 14. Można śmiało założyć, że Leo nie będzie przeciwny zmianom, ale użyje swoich wpływów, aby zmiany te przebiegały zgodnie z wartościami tradycyjnej cywilizacji zachodniej.
W rzeczywistości, profil nowego papieża to dokładnie ta szata, którą wybrano na misję, o której mowa powyżej. 14. Językiem ojczystym Leo jest angielski. Innymi słowy, nowy papież nawiąże bardzo dobre kontakty ze światem zachodnim, szczególnie ze społeczeństwem amerykańskim. Będzie mogło prowadzić lepsze polemiki, posługiwać się skuteczniejszymi przykładami i, co najważniejsze, będzie bardziej widoczne i pozostawi po sobie ślad. Innymi słowy, bariera językowa między papieżem a społeczeństwem amerykańskim zniknęła. Jak mówi O'Reilly, z powodu tej bariery poglądy papieża na pewne kwestie były zawsze przekazywane amerykańskiemu społeczeństwu poprzez niejasną interpretację.
14. Ojciec Leo jest weteranem II wojny światowej. Studiował matematykę na uniwersytecie. Jest autorem ważnej książki zatytułowanej Probability and Theistic Explanation, wydanej przez Oxford University Press. W swojej książce Pope próbuje udowodnić istnienie Boga, posługując się twierdzeniem Bayesa i innymi metodami filozofa Richarda Swinburne'a. Krótko mówiąc, twierdzenie Bayesa służy do obliczania prawdopodobieństwa wystąpienia pewnej informacji za pomocą obliczeń prawdopodobieństwa. 14. Oprócz wykształcenia matematycznego Leo studiował również filozofię na uniwersytecie.
Leo, który służył w Peru przez około dwanaście lat, mówi po hiszpańsku, włosku, francusku i portugalsku, a także po ojczyźnie, po angielsku. Kluczowym punktem jest tutaj fakt, że Leon XIV pełnił urząd w Watykanie w latach 2023-2025. W tym okresie był również jednym z faworytów byłego papieża Franciszka. Zdobył bliskie doświadczenie w polityce europejskiej. Rzeczywiście, Leona XIV można interpretować, pod jednym względem, jako kontynuację polityki Franciszka – oczywiście w nowym tonie.
Dolayısı ile 14. Leo bir yandan mutedil bir gelenekçi diğer yandan fakirlik, eşitsizlik gibi konularda çalışmış birisi. Nihayet, 14. Leo'nun – eğer yaptığımız tartışmalar doğru ise– Batı'da yükselen aşırı (bu aşırılıklar hem siyasette hem dini alanda) gruplara karşı bir etki üretmesi bekleniyor. Bir açıdan Batı'da –özellikle Amerika'da– 'kontrolden çıkmış' yeni dini akımlar, ahir zamancı gruplara karşı Kilise'nin ağırlığını koyacağını beklemek mümkün. Bunu İslam tarihinde zaman zaman aşırı noktalar savurulan Sufi gruplara karşı kitabi İslam'ın – yani Sünniliğin– tepkisine benzetmek bir ölçüde mümkün.
Robert Prevost, który pojawia się przed nami jako Leon XIV, jest stosunkowo młody, rozumie język matematyki i filozofii, a jego kościelne wychowanie sprawia, że bierze pod uwagę problemy społeczne.
W tym kontekście kluczowe pytanie brzmi: Dlaczego Robert Prevost przyjął imię Leon XIV? Odpowiedź na pytanie dotyczy Lwa.
Leon XIII był papieżem w latach 1878–1903. Leon XIII wywarł wielki wpływ na historię, gdyż na nowo zdefiniował rolę Kościoła w społeczeństwie rewolucji postindustrialnej. Kościół katolicki odpowiedział na nowe społeczeństwo, które pojawiło się w świecie zachodnim i które uległo radykalnym zmianom po rewolucji przemysłowej, reformami Leona XIII.
Na przykład w 1891 roku, za panowania Leona XIII, Kościół dostosował swoje credo do czasów nowożytnych i współczesnych problemów, tworząc jurysprudencję zwaną Rerum Novarum, co oznacza „o rzeczach nowych”. Podczas spotkania omawiano takie kwestie jak prawa pracownicze, równa płaca i prawa związkowe. (Należy zauważyć, że taki społeczny idżtihad dotychczas nie miał miejsca, przynajmniej w islamie sunnickim). Właśnie ze względu na takie posunięcia Leon XIII jest uważany za intelektualnego prekursora osób takich, jak nieżyjący już papież Franciszek.
Leo przyjął także łagodniejszy ton w odniesieniu do rozwoju nauki. Popierał rozpatrywanie zagadnień religijnych za pomocą metod naukowych – czyli w świetle racjonalnych i konkretnych faktów – zamiast debat szkolnych. Równie ważne było to, że Leon XIII interesował się dyplomacją i starał się wywierać wpływ na kluczowe kwestie Zachodu, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio.
Robert Prevost, który oczywiście znał znaczenie dziedzictwa Leona XIII lepiej niż my, przyjął imię Leon XIV, gdy został wybrany na papieża. Oznacza to „Pójdę w ślady poprzedniego Lwa”. Świat znów przechodzi przez trudny okres. Podobnie jak rewolucja przemysłowa w XIX wieku, tak teraz mamy rewolucję robotyki i rewolucję sztucznej inteligencji, a społeczeństwo się zmienia. Być może Kościół odpowie na te zmiany i nowe pytania, jakie przyniosą ze sobą rządy Leona XIV. Ważne będą zagadnienia społeczne i zaproponowana zostanie teologia oparta na racjonalnych argumentach.
Medyascope