Succes bij de federale verkiezingen doet ook links in Hessen herleven

Hun succes was de grootste verrassing van de verkiezingsavond: vrijwel niemand had verwacht dat links, dat nog maar een paar maanden dood was verklaard, nu bijna negen procent van de stemmen zou halen bij de federale verkiezingen. Ook in Hessen was de comeback succesvol: de Linkse Partij kreeg daar ruim 8,7 procent van de stemmen. In geen enkele andere West-Duitse deelstaat presteerde het beter.

De partij wil hier nu op voortbouwen. “We willen het momentum gebruiken voor de komende lokale verkiezingen”, zegt Michael Müller , leider van de Linkse Partij in het stadsparlement van Frankfurt, die zich als directe kandidaat voor zijn partij in Frankfurt kandidaat stelde bij de federale verkiezingen.

Vooral in de grote steden was de Linkspartij sterk vertegenwoordigd: in Kassel kreeg ze 15,6 procent, in Offenbach 17 procent en in Darmstadt 15,3 procent. In de universiteitsstad Marburg, die bekendstaat als een links bolwerk, stemde 19 procent op haar. Frankfurt is verdeeld in twee federale kiesdistricten. In kiesdistrict I behaalde de Linkspartij 15,4 procent van de stemmen, in kiesdistrict II was dat 13,5 procent.

Maar ook op het platteland is de acceptatie toegenomen. In geen van de 22 kiesdistricten in Hessen behaalde de Linkspartij minder dan vijf procent. Haar kiezers zijn overwegend jong: landelijk stemde één op de vier mensen tussen de 18 en 24 jaar op haar. Ze wist vooral stemmen te winnen bij voormalige aanhangers van de Groenen en de SPD .

‘We hebben ons op de juiste kwesties gericht’: zo verklaart de linkse politicus Müller uit Frankfurt zijn verkiezingssucces. Sociaal beleid in plaats van migratiedebat – dat heeft de partij geholpen. De verkeerslichtenregering heeft kwesties als stijgende huren of hoge voedselprijzen en daarmee de zorgen van veel burgers verwaarloosd. Ook over het asielbeleid was de partij duidelijk: "Wij deden niet mee aan de competitie om elkaar te overtreffen op het gebied van deportaties." Veel linkse GroenLinks- en SPD-stemmers zijn daarom vertrokken.

Christian Stecker, directeur van het Instituut voor Politieke Wetenschappen aan de Technische Universiteit van Darmstadt, is een soortgelijke mening toegedaan. De teleurstelling van veel linkse kiezers van de Groenen en de SPD was cruciaal voor het succes van links. “De sociaaldemocraten en de Groenen hebben zich uitgeput in de stoplichtcoalitie”, zegt de politicoloog. Op het gebied van het asielbeleid zijn de Groenen en de SPD ver naar rechts opgeschoven. “Niet de meerderheid, maar toch willen heel veel mensen een compleet andere aanpak van het vluchtelingenbeleid”, zegt Stecker. Links heeft hier veel profijt van gehad.

De ‘slimme verkiezingscampagne’ van de partij zorgde er ook voor dat ze verrassend succesvol werd. De verkiezingscampagne via sociale media met lijsttrekker Heidi Reichinnek is aangeslagen bij jonge kiezers. Stecker noemt de politicus van de Linkse Partij ‘een bijna popcultureel fenomeen’. Haar toespraak in de Bondsdag, waarin ze fulmineerde tegen de gezamenlijke stemming van de CDU, FDP en AfD over het asielbeleid, “ging viraal”. Met de federale verkiezingen heeft links nu iets bereikt wat noch de AfD, noch de alliantie Sahra Wagenknecht is gelukt: "Het is een pan-Duitse partij geworden." De verschillen in verkiezingsuitslagen tussen Oost en West zijn aanzienlijk kleiner geworden.

Het enthousiasme neemt nog steeds niet af, zegt politicus Müller van de Linkse Partij. Er komen nog steeds dagelijks meer dan 100 nieuwe lidmaatschapsaanvragen binnen bij het staatskantoor. “Sinds begin dit jaar is het aantal leden bijna verdubbeld tot ruim 7.000”, meldt Müller. En hij vertelt over een Zoom-vergadering waarin hij met ongeveer 60 nieuwe leden sprak. “Ze willen allemaal meedoen, willen helpen met de deur-aan-deurcampagne of zich zelfs verkiesbaar stellen voor het lokale parlement.”

De partij moet er nu dus naar streven om dit optimisme levend te houden, zegt Müller. Hij is zich er terdege van bewust dat dit geen gegarandeerd succes zal zijn en dat er geen garantie is voor een blijvende piek: “Het stemgedrag is grilliger geworden, vooral onder jongeren.” De Die Linke wil zich daarom snel voorbereiden op de volgende verkiezingen: in het voorjaar van 2026 vinden er in Hessen gemeenteraadsverkiezingen plaats.

Ook dan zal de partij zich waarschijnlijk weer op sociale kwesties richten: "In Frankfurt is het gebrek aan woningen het centrale probleem - daar gaan we een issue van maken." En de linkse politicus wil trouw blijven aan een ander succesrecept uit de federale verkiezingscampagne: “De combinatie van sociale media en deur-aan-deurcampagnes werkte goed. “We gaan het zeker nog een keer doen.”