Endesa dient een financiële claim in tegen de overheid voor de 'Enresa-belasting'

Endesa heeft een financiële claim ingediend tegen het ministerie voor Ecologische Transitie en de Demografische Uitdaging en tegen de Nationale Maatschappij voor Radioactief Afval (Enresa). Ze eisen € 454 miljoen schadevergoeding voor de verhoging van de belasting waarmee het beheer van radioactief afval en de ontmanteling van kerncentrales wordt gefinancierd, bekend als de "Enresa-belasting", bevestigden bronnen die bekend zijn met de claim aan Europa Press.

Een jaar geleden besloot de regering een verhoging van 30% van de belasting voor kerncentrales goed te keuren, om deze aan te passen aan alle kosten die zijn vastgelegd in het Zevende Algemeen Plan voor Radioactief Afval (PGRR).

Bronnen bij het kantoor van Sara Aagesen vertelden Europa Press dat het ministerie, met betrekking tot de beroepen tegen de verhoging van het financiële voordeel bekend als de 'Enresa-belasting', "een financiële claim van Enresa heeft ontvangen en dat de verdediging daarvan reeds in handen is van het Openbaar Ministerie."

Volgens El País zal de indiening van deze claim door het energiebedrijf onder leiding van José Bogas leiden tot een rapport van de Raad van State. Indien dit wordt afgewezen, zoals in de meeste gevallen het geval is, zou het energiebedrijf juridische stappen kunnen ondernemen, zoals ook gebruikelijk is bij dit soort rechtszaken.

De "Enresa-belasting", die in feite een niet-fiscaal kapitaalvoordeel is waarbij eigenaarsbedrijven bijdragen aan een fonds dat de afvalverwerking en de ontmanteling van kerncentrales dekt, werd vorig jaar herzien naar € 10,36 per megawattuur (MWh), 30% hoger dan de eerdere € 7,98/MWh.

Op deze manier draagt ​​het bij aan een fonds dat beheerd wordt door het staatsbedrijf Enresa, dat verantwoordelijk is voor het radioactieve afval en de ontmanteling van reactoren.

In februari spande Iberdrola een administratieve rechtszaak aan tegen Enresa, waarin zij 324 miljoen euro eiste voor de verhoging van deze belasting.

Toen in 2019 het protocol over de sluiting van de kerncentrales werd ondertekend door de eigenaarsbedrijven en Enresa, werd een tariefsverhoging van maximaal 20% overwogen ten opzichte van het huidige tarief, met een maximum van € 7,98/MWh.

Vorige maand werd bekendgemaakt dat Endesa en Iberdrola een voorstel bij het kabinet van Sara Aagesen hebben ingediend om de levensduur van kerncentrales te verlengen.

Het ministerie beschouwde de brief echter als een ‘intentieverklaring’ die niet voldeed aan de drie rode lijnen die de regering heeft opgesteld voor de verwerking van een formeel verzoek.

De rode lijnen die het Uitvoerend Orgaan heeft geschetst, zijn met name het waarborgen van de veiligheid van de bevolking, het waarborgen van de leveringszekerheid en het waarborgen dat dit geen extra kosten met zich meebrengt voor burgers.

In dit recente voorstel tot herziening van de nucleaire planning, dat werd ondertekend door Endesa en Iberdrola, maar niet door Naturgy en EDP España, de andere twee eigenaren van de Spaanse kerncentrales, werd voorgesteld om de definitieve sluitingsdatum van 2035 te handhaven en de geplande tussentijdse deadlines te verlengen.

Zo werd het verzoek gedaan om de sluiting van de Almaraz-centrale in Extremadura, waarvan de eerste gepland stond voor sluiting (in 2027 voor de ene groep en in 2028 voor de andere), te verlengen tot 2030, volgens het protocol dat de bedrijven en Enresa overeengekomen waren. Dit zou een verlaging van de zogenaamde Enresa-belasting met zich meebrengen – betalingen om de kosten van afvalbeheer en ontmanteling van de centrales te financieren – door de opbrengst te delen door het aantal productiejaren.

Bij verschillende centrales, zoals Almaraz, dat deel uitmaakt van de kerncentrale Almaraz-Trillo (CNAT), geldt echter een overeenkomst tot gezamenlijk eigendom waarvoor unanieme instemming van alle aandeelhouders vereist is, ongeacht hun percentage van het eigendom.

Iberdrola is de meerderheidsaandeelhouder van Almaraz en bezit 52,7% van het kapitaal, terwijl Endesa een aandeel van 36% heeft en Naturgy een aandeel van 11,3%.

Zowel premier Pedro Sánchez als Sara Aagesen hebben onlangs de mogelijkheid geopperd om de levensduur van kerncentrales te verlengen. Ze hebben wel duidelijk gemaakt dat hieraan voorwaarden verbonden zijn.

Begin mei stelde Sanchez in het Congres van Afgevaardigden dat de voortzetting van de exploitatie van kerncentrales na 2035 afhankelijk is van drie criteria.

Ten eerste dat de verlenging de veiligheid van burgers zou garanderen; ten tweede dat het economisch haalbaar zou zijn en dat het gefinancierd zou worden door de "superrijken die de leiding hebben over deze energiebedrijven" en niet uit de zakken van de belastingbetaler zou komen; en ten derde dat de maatregel de zekerheid van de elektriciteitsvoorziening zou garanderen. "Drie criteria die mij volkomen logisch lijken", benadrukte hij.

Zowel Iberdrola als Endesa hebben zich al uitgesproken bereid om de levensduur van de kerncentrale van Almaraz te verlengen, mits de juiste omstandigheden aanwezig zijn. Naturgy heeft ook een verlenging van deze centrale tot 2030 gesteund om vervolgens de toekomst van kernenergie in Spanje te heroverwegen.

De belasting op kernenergie is echter een van de belangrijkste kwesties die de eigenaarbedrijven op tafel willen krijgen bij de behandeling van deze verlenging.

Uit een onderzoek van EY blijkt dat Spanje het enige land is met extra belastingen op kerncentrales, zoals de belasting op de productie van gebruikte splijtstof en radioactief afval, of regionale ecotaksen, die 9,2 euro per MWh bedragen.

Uit het onderzoek, waarin de belasting- en financieringsmechanismen voor ontmanteling en beheer van radioactief afval in zeven Europese landen worden vergeleken met bestaande nucleaire programma's (Spanje, het Verenigd Koninkrijk, België, Frankrijk, Finland, Zweden en Zwitserland), blijkt met name dat de belasting op de productie van gebruikte kernbrandstof en radioactief afval en de ecotaksen, die in andere landen niet bestaan, niet specifiek bedoeld zijn om kosten te dekken die verband houden met nucleaire activiteiten.

Deze belastingen maken deel uit van de lasten voor Spaanse exploitanten, die volgens het rapport worden geraamd op in totaal 27,3 euro/MWh bruto (28,6 euro/MWh netto).